Της Δέσποινας Βλάχου,
Εκτός από την πανδημία Covid-19, οι ζωές των παιδιών στο νησί της Καραϊβικής έχουν επηρεαστεί όλο και περισσότερο από την αυξανόμενη βία, την έλλειψη πρόσβασης σε υπηρεσίες διατροφής και καθαρού νερού, καθώς και από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των τυφώνων. Ο οξύς παιδικός υποσιτισμός αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί φέτος στην Αϊτή, εν μέσω της πανδημίας, του αυξανόμενου ποσοστού εγκληματικότητας και του χαμηλού βιοτικού επιπέδου, σύμφωνα με τη UNICEF.
Η UNICEF δήλωσε ότι ο οξύς υποσιτισμός αυξήθηκε κατά 61% πέρυσι επηρεάζοντας 134.000 παιδιά κάτω των 5 ετών. Είπε, επίσης, ότι ο αριθμός θα μπορούσε να αυξηθεί, επηρεάζοντας περίπου 217.000 παιδιά φέτος. Εκτιμάται ότι περίπου 4,4 εκατομμύρια άτομα από έναν πληθυσμό 11 εκατομμυρίων είναι επισιτιστικά επισφαλή στην Αϊτή, εκ των οποίων το 1,9 εκατομμύριο είναι παιδιά. Προειδοποίησε ότι η επικείμενη περίοδος τυφώνων -από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο- είναι πιθανό να επιδεινώσει την πρόσβαση σε θρεπτικά τρόφιμα και ότι τα μη εμβολιασμένα παιδιά καθίστανται πιο ευάλωτα στο θάνατο από υποσιτισμό.
Κατά την επικεφαλής της UNICEF για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, Jean Gough, «χωρίς πρόσθετη επείγουσα χρηματοδότηση τις επόμενες εβδομάδες, η θεραπεία που παρέχουμε κατά του υποσιτισμού θα διακοπεί, με αποτέλεσμα ορισμένα παιδιά να διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο». Η UNICEF υποστηρίζει ότι πέρυσι μπόρεσε να θεραπεύσει 33.372 παιδιά με έντονο υποσιτισμό σε όλη την Αϊτή με τη βοήθεια της κυβέρνησης, παρέχοντας προμήθειες διατροφής και φάρμακα. Έκρουσε, βέβαια, τον κώδωνα ότι σύντομα τα Έτοιμα προς Χρήση Θεραπευτικά Τρόφιμα (RUTF) θα εξαντληθούν. Συνολικά, απαιτούνται περίπου 49 εκατομμύρια δολάρια για φέτος, με σκοπό την κάλυψη των ανθρωπιστικών αναγκών περίπου 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων στην Αϊτή. Μέχρι στιγμής, αυτή η ανθρωπιστική έκκληση έχει παραμείνει σχεδόν εντελώς ανεπαρκής, αφού μόλις ένα μικρό ποσοστό του ποσού αυτού έχει δοθεί.
Ποιες είναι οι αιτίες του παιδικού υποσιτισμού;
Η επισιτιστική ανασφάλεια, που προκαλείται από επαναλαμβανόμενες φυσικές καταστροφές και παράγοντες σχετικούς με το κλίμα, παραμένει μείζον πρόβλημα στην Αϊτή. Ωστόσο, οι αιτίες του υποσιτισμού και της επισιτιστικής ανασφάλειας είναι πολύπλευρες και περιλαμβάνουν κακές πρακτικές διατροφής βρεφών και μικρών παιδιών, έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό και υπηρεσίες υγείας, υψηλή ανεργία και πενία. Η Αϊτή αποτελεί, εξάλλου, τη φτωχότερη χώρα της αμερικανικής ηπείρου και περισσότερο από το 60% του πληθυσμού της ζει σε συνθήκες φτώχειας. Σύμφωνα με μελέτες, το 25% ζει με λιγότερα από 1,90 δολάρια Η.Π.Α. την ημέρα και το 59% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 6 εκατομμύρια άτομα, ζει κάτω από το εθνικό όριο φτώχειας, με 2,41 δολάρια Η.Π.Α. ανά ημέρα. Επιπλέον, περίπου το 26% της χώρας δεν έχει πρόσβαση σε καθαρές πηγές νερού, ενώ το 20% διαβιεί μακριά από βελτιωμένες εγκαταστάσεις υγιεινής. Το ζήτημα αυτό γίνεται πιο έκδηλο σε αγροτικές περιοχές και επαρχιακές πόλεις, όπου περίπου το 40% δεν έχει πρόσβαση σε καθαρές πηγές νερού.
Στην εποχή του κορωνοϊού η διακοπή παροχής υπηρεσιών υγείας και ο γονικός φόβος οδήγησαν σε απότομη μείωση των ποσοστών ανοσοποίησης των παιδιών πέρυσι, από 28% για ορισμένα αντιγόνα εμβολίων έως 44% για άλλα. Ως εκ τούτου, τα περιστατικά διφθερίτιδας έχουν αυξηθεί και υπάρχουν φόβοι για πιθανή εμφάνιση ιλαράς φέτος. Σύμφωνα με τη UNICEF, το 9,7% των παιδιών στην Αϊτή δεν έχει εμβολιαστεί, ενώ το 58% δεν έχει εμβολιαστεί πλήρως. Από τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί πλήρως, το 42% ζει ως επί το πλείστον σε φτωχές μητροπολιτικές περιοχές, όπου συναντάται έλλειψη πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες υγείας για παιδιά.
Επί του παρόντος, 1 στα 5 παιδιά στην Αϊτή υποσιτίζονται, 1 στα 10 είναι έντονα υποσιτισμένα και 1 στα 14 θα πεθάνει, προτού φτάσει στην ηλικία των 5 ετών. Πολλά παιδιά στην Αϊτή έχουν ένα γεύμα την ημέρα, μερικά λιγότερο. Από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 2021, περίπου 4,4 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι είναι επισιτιστικά ανασφαλείς στην Αϊτή, συμπεριλαμβανομένων 1,9 εκατομμυρίων παιδιών, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Integrated Food Security Phase Classification (IPC). Οι επιπτώσεις του χρόνιου και οξέος υποσιτισμού είναι ισόβιες. Ο σοβαρός υποσιτισμός που θα υποστεί ένα παιδί τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής στην Αϊτή μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες σωματικές και ψυχικές αναπηρίες και σε αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τα παιδιά πιο ευαίσθητα σε ασθένειες και αυξάνοντας την πιθανότητα θανάτου στην παιδική ηλικία. Ο υποσιτισμός σε νεαρή ηλικία οδηγεί σε μειωμένη σωματική και διανοητική ανάπτυξη για ολόκληρη τη ζωή ενός ατόμου.
Τι συμβαίνει στην Αϊτή το τρέχον διάστημα;
Από τον Φεβρουάριο, η Αϊτή περνά ένα διάστημα συγκρούσεων και αναταραχών στην εσωτερική πολιτική σκηνή, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση της χώρας. Αιτία των αναταραχών αποτέλεσε η διαφωνία μεταξύ των ηγετών της αντιπολίτευσης και του Προέδρου της Αϊτής, Jovenel Moïse, για τη νομιμότητά του να βρίσκεται ακόμη στο αξίωμα του Προέδρου. Συγκεκριμένα, η αντιπολίτευση της Αϊτής αναφέρει ότι η πενταετής θητεία του Moïse έπρεπε να είχε λήξει στις αρχές Φεβρουαρίου του 2021, 5 χρόνια από τη στιγμή που ο προκάτοχός του, Michel Martelly, παραιτήθηκε. Ο Moïse, ωστόσο, επιμένει ότι έχει ακόμη 1 χρόνο για να υπηρετήσει, διότι δεν ανέλαβε καθήκοντα έως τις 7 Φεβρουαρίου 2017. Η καθυστέρηση καθ’ όλη τη διάρκεια εκείνου του έτους προκλήθηκε από ισχυρισμούς για εκλογική απάτη, οι οποίοι τελικά είδαν το αποτέλεσμα της ακύρωσης των εκλογών του 2015 και τη διεξαγωγή νέων, όπου επικράτησε ο Moïse. Η παραμονή του Moïse στην εξουσία ήταν δύσκολη, καθώς αντιμετώπισε επανειλημμένα κατηγορίες για διαφθορά, οδηγώντας συχνά σε κύματα βίαιων και αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Στις 7 Φεβρουαρίου 2021, την ημέρα δηλαδή που η αντιπολίτευση ανέφερε ότι λήγει η θητεία του και θα έπρεπε να φύγει από το αξίωμα, ο ίδιος δήλωσε ότι το πραξικόπημα για την ανατροπή της κυβέρνησής του και την δολοφονία του αποφεύχθηκε επιτυχώς.
Η αντιπολίτευση, η οποία, εκτός από πολιτικά κόμματα, αποτελείται από θρησκευτικές ομάδες και ομάδες της Κοινωνίας των Πολιτών, μέλη του δικαστικού σώματος και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναφέρει ότι η κυβέρνηση Moïse ήταν για χρόνια «ανεύθυνη» και «διεφθαρμένη». Ισχυρίζονται ότι αυτό επέφερε μία αύξηση της εγκληματικότητας, όπως επίσης και την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, σε ένα έθνος όπου σχεδόν το 60% ζει ήδη κάτω από το όριο της φτώχειας. Αντίθετα, ο Moïse δηλώνει ότι είναι αφοσιωμένος στην εγκαθίδρυση της δημοκρατίας στη χώρα και ότι θα αφιερώσει τους υπόλοιπους 12 μήνες στην εξουσία για τη διοργάνωση τοπικών, δημοτικών, νομοθετικών και προεδρικών εκλογών. Η τεταμένη αυτή κατάσταση, σε συνδυασμό με το χαμηλό βιοτικό επίπεδο και τις πολυάριθμες απαγωγές που γίνονται το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχουν προξενήσει κοινωνικές αναταραχές και διαδηλώσεις εναντίον της κυβέρνησης, που συχνά καταλήγουν σε συγκρούσεις με τις αρχές.
Εν κατακλείδι, η Αϊτή υποφέρει για δεκαετίες από πολιτικές και οικονομικές κρίσεις αλλά και από πολλές φυσικές καταστροφές. Μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό, η βία έχει αυξηθεί δραματικά με ένα τεράστιο κύμα απαγωγών. Το ζήτημα της επισιτιστικής κρίσης στη χώρα καθίσταται πρωταρχικής σημασίας και η παροχή βοήθειας προς τους ευάλωτους πληθυσμούς είναι κάτι περισσότερο από αναγκαία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Dispute over Haiti presidential term triggers unrest, BBC, διαθέσιμο εδώ
- UNICEF: Severe child malnutrition in Haiti doubles in one year, UPI, διαθέσιμο εδώ
- Haiti: funding gap threatens the lives of nearly 86,000 children, UNICEF, διαθέσιμο εδώ
- Haiti: funding gap threatens the lives of nearly 86,000 children, UN News, διαθέσιμο εδώ
- Child malnutrition is spiking in Haiti amid pandemic, says UNICEF, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Haiti: Child malnutrition surges amid pandemic and crime, Unicef says, BBC, διαθέσιμο εδώ
