Της Κατερίνας Μπουμπούλη,
Το δικαίωμα στην άμβλωση θα έπρεπε να είναι αναφαίρετο και δεδομένο για κάθε γυναίκα, σε κάθε κοινωνία, σε κάθε χρονική περίοδο. Θα έπρεπε το κράτος, οι νόμοι, οι γιατροί, η κοινωνία να στέκονται δίπλα της και όχι απέναντι της, να υποστηρίζουν την απόφαση της και όχι να «λιθοβολούν» την ίδια. Η έκτρωση είναι ίσως το πιο αμφιλεγόμενο θέμα που τίθεται προς συζήτηση στην σημερινή κοινωνία. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν λένε καν την λέξη, γιατί «είναι αμαρτία». Άνθρωποι που καταδικάζουν την διαδικασία, γιατί η μέλλουσα μητέρα γίνεται δολοφόνος, σκοτώνει το παιδί της, το σπλάχνο της, ένα αθώο πλάσμα. Αλλά, ευτυχώς, υπάρχουν και άνθρωποι που σκέφτονται την γυναίκα και το δικαίωμα της να αποφασίζει αυτή για το σώμα της.
Μια περίπτωση κράτους που φαίνεται να συμφωνεί με τις πρώτες δύο θέσεις, καταδικάζοντας την άμβλωση, είναι η Μάλτα. Στην Μάλτα, λοιπόν, οι γυναίκες δεν μπορούν να προβούν σε έκτρωση για οποιονδήποτε λόγο, ακόμα και αν προκύψει θέμα υγείας που θέτει σε κίνδυνο την ζωή τους. Σε παρόμοια μοίρα βρίσκονται άλλες 25 χώρες σε όλο τον κόσμο, πράγμα που σημαίνει ότι 25 εκατομμύρια γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ζουν υπό αυτό το καθεστώς, χωρίς δηλαδή το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του ίδιου τους του εαυτού. Παραμένοντας στην Ευρώπη θα μεταφερθούμε στην Πολωνία, όπου αν και δεν υπάρχει καθολική απαγόρευση, η άμβλωση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο σε περιπτώσεις που η εγκυμοσύνη προήλθε από βιασμό ή αιμομιξία. Αναλογιζόμενοι, λοιπόν, τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η κατάσταση δεν είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα για το γυναικείο φύλο.
Από την άλλη, όσον αφορά την Ελλάδα, η γυναίκα μπορεί να προχωρήσει σε άμβλωση έως τις πρώτες 12 βδομάδες κύησης για οποιονδήποτε λόγο επιθυμεί, μέχρι την 19η βδομάδα εάν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί, και μέχρι την 24η αν διαπιστωθεί κάποια γενετική ανωμαλία. Μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να διενεργηθεί και αργότερα και μόνο αν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή, τη σωματική ή την ψυχική υγεία της εγκύου.
Ως άμβλωση ορίζεται η τεχνητή διακοπή της κύησης που είναι αποτέλεσμα μιας ιατρικής πράξης. Σε πραγματικά δημοκρατικές κοινωνίες, όπου δηλαδή η γυναίκα μπορεί να αποφασίσει εξολοκλήρου μόνη της για το σώμα της, μπορεί να συμβεί για λόγους απροθυμίας της να συνεχίσει την κύηση, αλλά και σε περιπτώσεις προβλήματος υγείας της μέλλουσας μητέρας ή του εμβρύου. Πριν την διενέργειά της κρίνεται απαραίτητη η πραγματοποίηση αιματολογικών εξετάσεων, ώστε να διαπιστωθεί η ομάδα αίματος και Rhesus της γυναίκας, καθώς και η τιμή του αιματοκρίτη, που μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη αναιμίας. Επίσης, ελέγχεται η προσβολή από κάποια λοίμωξη και από Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.
Υπάρχουν δύο μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άμβλωση. Η πρώτη είναι φαρμακευτική και αφορά κυήσεις που ανακαλύπτονται το πολύ 9 βδομάδες μετά την σύλληψη. Αρχικά, χορηγείται στην εγκυμονούσα μιφεπριστόνη, μια ουσία που καταστέλλει την προγεστερόνη, δηλαδή την ορμόνη που συντηρεί το ενδομήτριο για να γίνει η εμφύτευση του εμβρύου. Σε αυτή την πρώτη φάση μπορεί να προκληθούν κράμπες ή/και αιμορραγία. Μετά από 24-48 ώρες γίνεται χορήγηση μισοπριστόλης, η οποία είναι μια προσταγλανδίνη. Ο συνδυασμός των δύο αυτών ουσιών έχει ως αποτέλεσμα την αποκόλληση της εσωτερικής πάχυνσης της μήτρας, παρασέρνοντας μαζί και το έμβρυο. Ακολουθεί η αποβολή τους μέσω αιμορραγίας. Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό γυναικών δεν ανταποκρίνεται όπως θα ήταν αναμενόμενο στην φαρμακευτική αγωγή, ενώ σε άλλες περιπτώσεις αντιμετωπίζει ακατάσχετη αιμορραγία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αντιμετώπιση με χειρουργική επέμβαση θεωρείται μονόδρομος.
Η δεύτερη μέθοδος είναι η επεμβατική και μπορεί να πραγματοποιηθεί έως και 14 βδομάδες μετά την σύλληψη. Περιλαμβάνει την χορήγηση ήπιας αναισθησίας και την πρόκληση διαστολής του τραχήλου, ώστε στην συνέχεια να γίνει απόξεση του ενδομήτριου και αναρρόφηση του εμβρύου και των ιστών από την μήτρα. Μετά τον τερματισμό της εγκυμοσύνης και την ολοκλήρωση της διαδικασίας παρατηρείται συνήθως αιμορραγία για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ ο πόνος που προκαλείται αντιμετωπίζεται με παυσίπονα. Τέλος, χορηγούνται και αντιβιοτικά, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν λοιμώξεις. Συγκρίνοντας, λοιπόν, τις δύο μεθόδους, την φαρμακευτική και την επεμβατική, βέλτιστη θεωρείται η δεύτερη, καθώς σημειώνει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας και μικρότερο κίνδυνο αυξημένης ή παρατεταμένης αιμορραγίας.
Αντίστοιχα, σε περιπτώσεις που η άμβλωση διενεργηθεί μετά το πέρας των δεκατεσσάρων εβδομάδων, είναι δυνατή η εφαρμογή τόσο της επεμβατικής όσο και της φαρμακευτικής μεθόδου, αφού, όμως, αυτές τροποποιηθούν μερικώς. Για παράδειγμα, αν επιλεχθεί η φαρμακευτική έκτρωση, είναι απαραίτητη η χορήγηση άνω της μίας δόσης προσταγλανδίνης, ενώ η διαδικασία θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Επίσης, όσο πιο πολλές είναι οι εβδομάδες κύησης τόσο μεγαλύτερη εμφανίζεται η πιθανότητα να μην απομακρυνθούν εξ ολοκλήρου οι εξωεμβρυϊκοί ιστοί και εν τέλει να ακολουθήσει χειρουργική απόξεση. Γενικότερα, προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε επιπλοκή, συνίσταται η άμβλωση να πραγματοποιείται πριν την δέκατη τέταρτη βδομάδα κύησης, όταν αυτό είναι εφικτό.
Όπως κάθε ιατρική μέθοδος, έτσι και κατά την έκτρωση υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η βαριά αιμορραγία, που είναι αποτέλεσμα 1 στις 1000 εκτρώσεις, ο τραυματισμός του τραχήλου, που συμβαίνει σε λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων, αλλά και ο τραυματισμός της μήτρας που συμβαίνει περίπου σε 4 στις 1000 εκτρώσεις, αν επιλεχθεί η χειρουργική μέθοδος και σε λιγότερο από 1 στις 1000, αν επιλεχθεί η φαρμακευτική μέθοδος. Τέλος, θεωρείται λανθασμένη η άποψη ότι η υπογονιμότητα είναι επακόλουθο της άμβλωσης.
Εκτρώσεις θα πραγματοποιούνται πάντα, είτε είναι νόμιμες είτε όχι, όσο και αν πολλοί τις πολεμάνε. Κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα να λαμβάνει η ίδια τις αποφάσεις για τον εαυτό της, για το σώμα της, χωρίς κριτικές και τύψεις. Για πόσο ακόμα, λοιπόν, η κοινωνία θα τις καταδικάζει και θα τις θεωρεί δολοφόνους; Για πόσο ακόμα θα υπάρχουν κράτη που θα απαγορεύουν την άμβλωση, καταπατώντας το δικαίωμα των γυναικών στην αυτοδιάθεση του σώματος τους; Δυστυχώς, μάλλον για πολύ…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Maps, CENTER for REPRODUCTIVE RIGHTS, διαθέσιμο εδώ
- ΔΙΑΚΟΠΉ ΚΎΗΣΗΣ, embryomedicine, διαθέσιμο εδώ
- Διακοπή κύησης – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε, iefimerida, διαθέσιμο εδώ