Της Μαρίας Κόλλια,
Γράμματα «αλήθειας» συνεχίζουν να αποστέλλονται από ανεξάρτητους δρώντες, συχνότατα από μέλη της οργάνωσης «Αγωνιστές για μία Ελεύθερη Βόρεια Κορέα» (Fighters for a Free North Korea), η έδρα της οποίας βρίσκεται στη Νότια Κορέα, προς τη γείτονα χώρα, σε μία απόπειρα να ασκηθεί σημαντική επιρροή στους πολίτες. Πάντως, ο νέος νόμος που ψηφίσθηκε στη Νότια Κορέα καθιστά αυτές τις ενέργειες καθόλα παράνομες, κάτι που προκαλεί θέματα στους ακτιβιστές που θέλουν να ασκήσουν πολιτική επιρροή με αυτόν τον τρόπο.
Αναλυτικά, ο αρχηγός της προαναφερθείσας οργάνωσης, Park Sang-hak, στέλνει στη Βόρεια Κορέα μπαλόνια φτιαγμένα από ήλιο, συνοδευμένα από φυλλάδια και λογαριασμούς του ενός δολαρίου. Η τελευταία φορά που προέβη σε αυτήν την πράξη ήταν στα τέλη του προηγούμενου μηνός. Το καθένα από τα παραπάνω έχει την χρησιμότητά του: τα φυλλάδια ασκούν κριτική κατά του Kim Jong-un και του δικτατορικού καθεστώτος του, ενώ οι λογαριασμοί αποτελούν το δόλωμα ώστε να τραβήξουν την προσοχή των πολιτών της Βόρειας Κορέας. Εξάλλου, οι Βορειοκορεάτες πληροφορούνται για τα τεκταινόμενα από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία είναι απολύτως ελεγχόμενα από την κεντρική κυβέρνηση. Επομένως, αν υποπέσει στην αντίληψή τους ένα τέτοιο φυλλάδιο, αυτό συνιστά έναν από τους λίγους και εξαιρετικά σπάνιους τρόπους να έρθουν αντιμέτωποι με μία διαφορετική αντίληψη, και μάλιστα με μία που λοιδορεί την κυβέρνηση.
Αυτός ο τρόπος «προπαγάνδας» είναι αρκετά συνήθης εδώ και δεκαετίες και έχει αποτελέσει την αιτία για πολλές εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών. Πιο συγκεκριμένα, η Βόρεια Κορέα και μάλιστα η ισχυρή αδερφή του Kim Jong-un, Kim Yo-jong, δήλωσε, με αφορμή ένα τέτοιο περιστατικό, πως αναρωτιέται «εάν ο κόσμος γνωρίζει τι καθάρματα είναι αυτοί οι Αγωνιστές για μία Ελεύθερη Βόρεια Κορέα». Αξίζει να σημειωθεί επίσης, πως παρόλο που η συγκεκριμένη πρακτική διόλου άγνωστη δεν είναι, καθώς κατά ένα μεγάλο ποσοστό και η ηγεσία της Βόρειας Κορέας την έχει πραγματοποιήσει, λόγω και της γεωγραφικής εγγύτητας των δύο χωρών, πλέον δηλώνει τόσο έμπρακτα τη δυσαρέσκειά της, αποκαλώντας την ως προβοκάτσια. Έχουν γίνει πολλαπλές προσπάθειες εκ μέρους του απολυταρχικού καθεστώτος, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η τέτοιου είδους προπαγάνδα, όπως λόγου χάριν αυτή του πυροβολισμού των φυλλαδίων από Βορειοκορεάτες στρατιώτες, που είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την ανταλλαγή πυρών ανάμεσα στις δύο δυνάμεις. Ακόμη, έχει υποστηριχθεί πως τα φυλλάδια μπορεί να μεταφέρουν τον κορωνοϊό. Παρά την όποια αλήθεια μπορεί να εμπερικλείει αυτό, είναι σαφές πως πρόκειται περισσότερο για μία προσπάθεια αποτροπής των πολιτών από το διάβασμα τέτοιων φυλλαδίων, παρά για έναν τρόπο αποτροπής μετάδοσης του ιού. Στον αντίποδα, πολλά μπαλόνια δεν κατόρθωσαν να διασχίσουν τα σύνορα, αποτελώντας σοβαρή εστία μόλυνσης για τη Νότια Κορέα.
Τούτων λεχθέντων, σε μία απόπειρα σύσφιξης των σχέσεων των δύο χωρών, τον περασμένο Δεκέμβριο, η ηγεσία της Νότιας Κορέας υιοθέτησε νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία επιβάλλονται σκληρά πρόστιμα ύψους 27.000$, καθώς και ποινή φυλάκισης της τάξεως των τριών ετών για όσους αποστέλλουν φυλλάδια, USB stickers, εδάφια παρμένα από τη Βίβλο, μέχρι και χρήματα στην όμορο χώρα. Παρά τη θέσπιση της συγκεκριμένης νομοθεσίας, όμως, ο Park Sang-hak δεν πτοείται, αλλά συνεχίζει να ακολουθεί την ίδια τακτική, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τον νόμο ως «μοχθηρό» και «αντι-θεσμικό». Εξακολουθεί να στηρίζει πολύ τις ιδέες και τις κινήσεις του, με τη διαφορά ότι πλέον απλώς προσπαθεί να κρατά κρυφές τις τοποθεσίες, από όπου τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα, ώστε να μην γίνουν αντιληπτές από τις κυβερνητικές αρχές.
Αυτή η διάθεση μη δημοσιοποίησης των ακριβών τοποθεσιών μάλλον αποσκοπεί στο να μην παρεμποδιστεί το όποιο έργο του, παρά γιατί φοβάται να υποβληθεί σε κυρώσεις από την Πολιτεία. Αυτό δείχνει, δηλαδή, η πρόσφατη δήλωσή του, όταν στις 6 Μαΐου, μετά από εκτενή έρευνα στο γραφείο του, βρέθηκε σε αστυνομικό τμήμα της Σεούλ για ανάκριση. Όπως ανέφερε: «Αυτά είναι τα γράμματα των υπερασπιστών προς τις οικογένειές μας στη Βόρεια Κορέα, που μιλούν για αγάπη, αλήθεια και ελευθερία».
Tέλος, η νέα νομοθετική πράξη της Νότιας Κορέας έχει δεχτεί δριμεία κριτική από υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και από την οργάνωση «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» (Human Rights Watch), που θεωρούν πως καταπιέζει και, κατ’ επέκταση, τιμωρεί την ελευθερία του λόγου, χαρακτηρίζοντάς την ως μία «παραπλανητική στρατηγική» με στόχο την εύνοια του Kim Jong-un, έχοντας ως τίμημα την στοχοποίηση των πολιτών. Πράγματι, υπό το πρίσμα των θεσπισμένων νομοθετικών διατάξεων στη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τέτοιες δραστηριότητες, όπως το μοίρασμα τέτοιων φυλλαδίων, δεν απαγορεύονται και είναι ανεπίτρεπτο ένας κυβερνητικός νόμος να στρέφεται κατά των πολιτών και των δικαιωμάτων τους. Βέβαια, πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του τις ιδιάζουσες συνθήκες που περιβάλλουν τις σχέσεις των δύο αυτών δυνάμεων. Σε κάθε περίπτωση, θα ήταν καλό να βρεθεί ένας τρόπος βελτίωσης των διπλωματικών σχέσεων, που να μην καταπατά θεμελιώδεις ελευθερίες ένθεν και ένθεν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘Letters of truth’ from South to N Korea strain Moon’s diplomacy, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- South Korea balloons: Seoul to ban people sending cross-border messages, BBC, διαθέσιμο εδώ
- North Korea says propaganda leaflets sent from South could carry coronavirus, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- South Korea Bans Balloons Carrying Leaflets to the North. Foreign Policy Problems Will Follow, Center For Strategic & International Studies, διαθέσιμο εδώ
