Της Κωνσταντίνας Στούκα,
Στον ευρωπαϊκό χώρο, η εκλογή ως προέδρου της Μολδαβίας της πρώην πρωθυπουργού, Maia Sandu, την 1η Νοεμβρίου 2020, οδήγησε σε συλλογική ανακούφιση. Πρόκειται για μια προοδευτική πρωθυπουργό η οποία επιθυμούσε στενότερους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αντίθεση με τον Igor Dodon, πρώην πρόεδρο της Μολδαβίας ο οποίος είναι ανοιχτά υπέρ του Κρεμλίνου και αξίζει αδιαμφισβήτητα να σημειωθεί ότι επισκέφθηκε τη Ρωσία περίπου 30 φορές κατά τη διάρκεια της τετραετούς προεδρίας του.
Όπως και άλλα έθνη στη νοτιοανατολική Ευρώπη, η Μολδαβία έχει πολιτικό και πολιτιστικό χάσμα μεταξύ ανατολικών και δυτικών χωρών. Η Sandu ενθάρρυνε τους ψηφοφόρους της να βλέπουν το μέλλον της Μολδαβίας με την Ευρώπη και όχι με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Μολδαβία είναι πρώην Σοβιετική δημοκρατία 3,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, ευρισκόμενη μεταξύ της Ρουμανίας και της Ουκρανίας κι αποτελεί το φτωχότερο έθνος στην Ευρώπη. Σημαντικό είναι ότι περίπου δύο εκατομμύρια Μολδαβοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τα τελευταία χρόνια για να βρουν εργασία και ευκαιρίες στο εξωτερικό και η πλειονότητα αυτών έχει καταφύγει στην Ευρώπη.
Η Sandu, παρά το γεγονός ότι νίκησε τον Dodon, έμεινε με ένα κοινοβούλιο που εκλέχθηκε το 2019 και στο οποίο το Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης (PAS) έχει μόλις 15 από τις 101 έδρες. Αντίθετα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Dodon και οι συνεργάτες του συνασπισμού έχουν μια άνετη πλειοψηφία 56 εδρών. Έτσι, παρά το γεγονός ότι κέρδισε τις προεδρικές εκλογές, η Sandu έμεινε με ένα εχθρικό κοινοβούλιο. Οι πρόωρες εκλογές που ζητήθηκαν για τις 11 Ιουλίου θα είναι μια ευκαιρία να αλλάξει αυτή η κατάσταση.
Από τον Νοέμβριο οι προσπάθειες της Sandu να διενεργήσουν νέες εκλογές έχουν αποτραπεί από την αντιπολίτευση, η οποία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την πανδημία COVID-19. Tο Συνταγματικό Δικαστήριο της Μολδαβίας, όμως, αποφάσισε στις 28 Απριλίου ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ήταν αντισυνταγματική. Σύμφωνα με την πολιτική παράδοση της Μολδαβίας, η Sandu παραιτήθηκε ως ηγέτης του PAS όταν εξελέγη πρόεδρος, αλλά το πρώην κόμμα της την ψηφίζει στην πρώτη θέση. Έχει ενθαρρυνθεί από τις υψηλές προσωπικές βαθμολογίες έγκρισης και την υπόσχεσή της να αντιμετωπίσει την ενδημική διαφθορά της Μολδαβίας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, αντίθετα, έχει χάσει έδαφος μετά την αποτυχία του στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου και υπάρχουν φήμες ότι μπορεί ακόμη και να προσπαθήσει να αντικαταστήσει τον Dodon ως ηγέτη.
Γενικότερα, δεδομένης της πανδημίας COVID-19 και της συνεχιζόμενης πολιτικής και οικονομικής κρίσης της Μολδαβίας, το ΔΝΤ (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) αναμένει ότι το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) της χώρας θα μειωθεί κατά 4,5% φέτος και δυστυχώς, οι προσπάθειες πρόληψης νέων εκλογών δεν έγιναν δεκτές από τους ψηφοφόρους που επιθυμούν βελτίωση και αλλαγή. Η Sandu είχε κάνει εκστρατεία κατά της διαφθοράς και υπέρ της δημοκρατίας, ελπίζοντας ότι οι εκλογές της 11ης Ιουλίου θα οδηγήσουν σε κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι η εξουσία είναι τώρα στα χέρια των ανθρώπων και οι πολίτες θα επιλέξουν τον σωστό δρόμο για τη δημιουργία ενός ανεπτυγμένου και δημοκρατικού κράτους, όπου οι άνθρωποι μπορούν να ζουν με ειρήνη και ευημερία.
Ο Dodon έδωσε συγχαρητήρια στην Sandu για τη νίκη της σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα, ισχυριζόμενος ωστόσο ότι υπήρξε «άνευ προηγουμένου» ποσό εκλογικών παραβιάσεων κι ότι οι δυτικοί ηγέτες αναμείχθηκαν άμεσα στην ψηφοφορία. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και ο πρόεδρος της Ρώσικης Ομοσπονδίας, Vladimir Putin, έδωσαν επίσης τα συγχαρητήριά τους στην Maia Sandu.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘The people want snap parliamentary elections,’ Moldovan president-elect tells Euronews, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Moldovan President Maia Sandu calls early election for July 11, Euronews, διαθέσιμο εδώ