Της Νικολέττας Ανδρεοπούλου,
Η Μάγια Αγγέλου ήταν μία καταξιωμένη Αμερικανίδα ποιήτρια, πεζογράφος, μουσικός, που πάλεψε με κάθε τρόπο για τα δικαιώματα των μαύρων στις Η.Π.Α. Η Μάργκαρετ Τζόνσον, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στις 4 Απριλίου 1928 στο Σεντ Λούις του Mιζούρι. Τα παιδικά της χρόνια ήταν πάρα πολύ δύσκολα με το διαζύγιο των γονιών της, ενώ έπεσε και θύμα βιασμού από τον σύντροφο της μητέρας της σε ηλικία 8 ετών. Μετά από την τραγική αποκάλυψη, ο άνδρας βρέθηκε νεκρός και η Μάγια μίλησε μετά από πέντε χρόνια, καθώς πίστευε πως η φωνή και τα λόγια της τον σκότωσαν και πως ήταν καλύτερα να σωπάσει.
Το 1951, η Μάγια παντρεύτηκε τον Έλληνα ηλεκτρολόγο και μουσικό Τος Άντζελος και υιοθέτησε και το επίθετό του. Εξαιτίας, όμως, της αποδοκιμασίας της μητέρας του, αλλά και των διαφυλετικών σχέσεων της εποχής, το ζευγάρι χώρισε πρόωρα. Μετά τον χωρισμό τους, άρχισε να εργάζεται ως τραγουδίστρια και χορεύτρια σε νυχτερινά μαγαζιά του Σαν Φρασίσκο.
Από το 1959 η Μάγια αφιερώθηκε στη λογοτεχνία. Συνολικά έγραψε επτά αυτοβιογραφίες, με πιο γνωστό το «Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί», που αφηγείται τα δύσκολα παιδικά της χρόνια και αποτέλεσε μεγάλη εκδοτική επιτυχία. Έγραψε επίσης ποίηση, διηγήματα, δοκίμια, θεατρικά έργα και σενάρια, με το “Georgia, Georgia” να είναι το πρώτο σενάριο μιας μαύρης γυναίκας, ενώ η ίδια η Μάγια ήταν η πρώτη Αφροαμερικανίδα γυναίκα που σκηνοθέτησε την ταινία “Down in the Delta”. Εκτός από τη μεγάλη λογοτεχνική επιτυχία, τα ποιήματά της αποτέλεσαν ορόσημο των Αφοραμερικάνων, με αποτέλεσμα να αποκαλείται «η βραβευμένη μαύρη γυναίκα ποιήτρια».
Εκτός από την καλλιτεχνική δράση της, η Μάγια Αγγέλου αγωνίστηκε για τη διεκδίκηση των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων στις Η.Π.Α. μαζί με τον Μάρτιν Λούθερ Κiνγκ και τον ακτιβιστή Μάλκολμ Χ. Το ποίημά της, “On the Pulse of the Morning”, διαβάστηκε στην ορκωμοσία του προέδρου Μπιλ Κλίντον, ενώ τιμήθηκε το 2000 με το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών και το 2011 ο πρόεδρος Ομπάμα τής απένειμε το Μετάλλιο της Ελευθερίας. Είχε στενή σχέση με τον Νίλσον Μαντέλα, που έγραψε και το ποίημα “His Day Is Done” προς τιμήν του εκλιπόντα Νοτιοαφρικανού ηγέτη.
Η θρυλική αυτή γυναίκα πέθανε στις 28 Μαΐου 2014 στη Βόρεια Καρολίνα, ενώ το έργο και ο αγώνας της είναι ζωντανά έως σήμερα.
