Της Διώνης Ζούβελου,
Η ομοφυλοφιλία είναι μια πραγματικότητα την οποία πολλοί μέχρι και σήμερα προσπαθούν να την αφανίσουν και ο σεξισμός μια παθογένεια που με μεγάλη αγανάκτηση προσπαθούν οι δημιουργοί της να την μεταφράσουν ως «υπερβολή» ή και ανάγκη των γυναικών για «μισανδρισμό». Ούτε μεγάλοι σοφοί, ούτε κινήματα κατάφεραν ποτέ να αναδείξουν τον κοινωνικό χαρακτήρα αυτής της τάξης «ευπαθών» και την συνακόλουθη κοινωνική αδικία. Και αν έχουν υπάρξει ανατρεπτικές τομές σε αυτές τις κοινωνικές ανισότητες, χρειάστηκαν εκατονταετίες, ώστε να ωριμάσουν οι συνθήκες, η πολιτική, η εργασία και η οικονομία. Όμως, αυτή η πορεία προς την ισότητα είναι στοιχείο ενός προοδευτικού, σύγχρονου πολιτισμού ή απλή επιφανής υποχώρηση για εξυπηρέτηση συμφερόντων τις εποχής;
Είναι σχεδόν ψευδαίσθηση το να πιστεύουμε σε μια νέα, πνευματική, ανεκτική πολιτική ισότητα. Με τον όρο «ροζ ξέπλυμα» (Pink washing) εννοούμε το φαινόμενο υποκριτικής υποστήριξης των κοινωνικά αδικημένων (όπως οι γυναίκες, οι ευπαθείς, άτομα της LGBTQ+ κοινότητας) από πολιτικούς, βιομηχανίες και media, η οποία υποστήριξη στοχεύει σε κακοπροαίρετες ενέργειες και όχι σε πραγματική προσπάθεια ή στόχο για πρόοδο. Εντυπωσιοθηρικοί τίτλοι δημοσιεύσεων τύπου «Ο πρώτος ανοιχτά γκέι υπουργός ελληνικής κυβέρνησης» ή «Σπάει τα αναχρονιστικά ταμπού η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας». Μετά τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό και τη βιομηχανική επανάσταση, που συνιστούν την ιστορική αφετηρία της σύνθετης και δύσκολης πορείας προς την ισότητα των φύλων, επιβλήθηκε η προώθηση της «προοδευτικής» πολιτικής για ωφελιμιστικούς λόγους, δηλαδή η παραγωγή, η κατανάλωση και γενικότερα η οικονομία έδιναν περισσότερα δικαιώματα στις γυναίκες για να την ενισχύσουν. Η νοοτροπία στο νοικοκυριό και την παιδεία δεν άλλαξε, γι’ αυτό και διαιωνίζεται το σεξιστικό στίγμα και παρόλα αυτά διαψεύδεται η ύπαρξή του από πολλούς, γιατί οι θεσμοί «φενάκη» όπως πολιτική, αγορά κλπ. δίνουν δικαιώματα «με το σταγονόμετρο», αφού η ελευθερία υπόκειται σε ποσοτικές μετρήσεις ανάλογα με την οικονομία.
Το pink washing το έχουμε συναντήσει αμέτρητες φορές, όχι μόνο στα συντηρητικά κόμματα της χώρας και του δυτικού κόσμου, αλλά και στους αυτοαποκαλούμενους φιλελεύθερους μιας και θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο λαϊκισμός δεν γνωρίζει από κόμματα και ιδεολογίες. Το 2008, μέλος κεντρικής επιτροπής αριστερού κόμματος ξεκίνησε την επιχείρηση «ροζ ξέπλυμα» με το σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο ούτε βρίσκει σύμφωνους τους ομοφυλόφιλους, ούτε μπόρεσε να εφαρμοστεί ποτέ, ούτε υπήρξε η κατάλληλη διαδικασία, όμως ο στόχος επετεύχθη: Η κοινή γνώμη πανηγύρισε για την ανατρεπτική αυτή αλλαγή και η ενέργεια είχε καθαρά ψηφοθηρικό στόχο. Στις 29 Νοεμβρίου 2019, καταψηφίστηκε η αναθεώρηση του άρθρου 5 του Συντάγματος που προέβλεπε ότι «όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας, θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου». Και καταψηφίστηκε, αφού είχαν γίνει οι ανακοινώσεις περί υπουργοποίησης γυναικών και ανοιχτά ομοφυλόφιλων, επιβεβαιώνοντας την φράση του Μάνου Χατζιδάκι ότι: «όταν είσαι πλούσιος και διάσημος είσαι ομοφυλόφιλος, όταν είσαι φτωχός και άγνωστος είσαι απλώς… πούστης».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο πρώτος ανοιχτά γκέι υπουργός Ελληνικής κυβέρνησης – Pink washing ή ουσία;, postmodern.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι το Pinkwashing;, fashionmanifesto.gr, διαθέσιμο εδώ
