Της Μαρίας Κόλλια,
Ως οι δύο μεγαλύτερες δημοκρατίες του κόσμου, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και η Ινδία μοιράζονται πολλές ίδιες αξίες μεταξύ τους και έρχονται αντιμέτωπες, σε έναν βαθμό, με τα ίδια προβλήματα. Ωστόσο η αλήθεια είναι πως οι σχέσεις τους βρίσκονταν σε στασιμότητα επί σειρά ετών. Πρόσφατα όμως, φαίνεται να υπάρχει σοβαρή αναζωπύρωση στις μεταξύ τους σχέσεις, γεγονός που φαίνεται να είναι πολλά υποσχόμενο για το μέλλον και των δύο.
Για να πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Παρόλο που διπλωματικές σχέσεις καθιερώθηκαν ήδη από την δεκαετία του 1960 μεταξύ των δύο αυτών δυνάμεων, και κάποιες συνεργατικές κινήσεις έγιναν τα επόμενα χρόνια, μετά το 2005 δεν παρατηρήθηκε ιδιαίτερη δραστηριότητα. Αν και οι σχέσεις της Ινδίας με κάποια κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως λόγου χάριν με την Γερμανία είτε με το άλλοτε κράτος-μέλος Ηνωμένο Βασίλειο, σημείωσαν σημαντική πρόοδο, κάτι τέτοιο δε συνέβη με την Ε.Ε. ως σύνολο.
Πρέπει να σημειωθεί, όμως, πως τα δεδομένα έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για μια νέα συνεργασία. Αρχικά, η πολιτική ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, υπό τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ήταν αρκετά απρόβλεπτη και προκαλούσε διευρυμένο κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας στο γενικότερο διεθνές περιβάλλον, σε συνδυασμό με την ραγδαία αυξανόμενη δύναμη της Κίνας που προκαλούσε αισθήματα ανησυχίας και τρόμου στις άλλες χώρες, έδωσε την εντύπωση πως μια περαιτέρω συνεργασία Ε.Ε.- Ινδίας θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμη.
Έτσι, οι δύο πλευρές αποφάσισαν να συνεργασθούν οικονομικά. Στις 8 Μαΐου λοιπόν, σε μια εικονική σύνοδο, που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδημίας -από την οποία η Ινδία πλήττεται ανεπανάληπτα, με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του φονικού αυτού ιού- ξεκίνησαν ξανά οι διαπραγματεύσεις με σκοπό να επιτευχθεί μια συμφωνία στον τομέα του εμπορίου. Ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία κρίνεται η επίλυση ορισμένων θεμάτων, όσον αφορά στην πρόσβαση στην αγορά και από τις δύο πλευρές. Καθώς η Ινδία συνιστά μια από τις μεγαλύτερες και πιο γρήγορα ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο, με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της (Α.Ε.Π.) να παρουσιάζει κατακόρυφη αύξηση της τάξεως του 6% σε ετήσια βάση, είναι καταφανές πως αποτελεί έναν εταίρο που θα συμβάλλει τόσο στην οικονομική ανάπτυξη όσο και στη σταθερότητα στο διεθνές περιβάλλον.
Παράλληλα, θα ξεκινήσουν ξεχωριστές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο δυνάμεων με στόχο την υπογραφή ενός συμφώνου προστασίας των επενδύσεων, ώστε οι διμερείς αυτές σχέσεις να συσφιχθούν και σε αυτόν τον τομέα. Κατά την διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως υπήρξε μια αισθητή αύξηση στις άμεσες ξένες επενδύσεις των εισροών κεφαλαίου της Ε.Ε. στην Ινδία – πιο συγκεκριμένα, από 8% η ξένη παρουσία αυξήθηκε στο 18%, καθιστώντας την με αυτόν τον τρόπο την πρώτη μεγαλύτερη ξένη επενδυτική δύναμη στην Ινδία. Η πρωτοβουλία της υπογραφής των δύο προαναφερθέντων συμφωνιών φαίνεται να βρίσκει απολύτως ευχαριστημένη μια κομβική παρουσία για την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία δήλωσε χαρακτηριστικά: «Oι διαπραγματεύσεις έχουν διακοπεί πολλαπλές φορές και για αυτό είμαι τόσο χαρούμενη που έχουν ξαναρχίσει. Ευελπιστώ από εδώ και στο εξής, η δουλειά να προχωρήσει με πιο γρήγορους ρυθμούς».
Η συνεργασία των δύο δυνάμεων θα επεκταθεί και στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος από την κλιματική αλλαγή. Εφόσον η Ε.Ε. είναι ο τρίτος και η Ινδία ο τέταρτος μεγαλύτερος εκπομπέας αερίων που επιβαρύνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, είναι επιτακτική ανάγκη να συνεργασθούν, ώστε να βρεθεί μια λύση στο ζήτημα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της κυκλικής οικονομίας. Φαίνεται πως είναι διατεθειμένες να το κάνουν, αφού πρόκειται να διοργανώσουν συναντήσεις, όπου θα συζητηθεί ο τρόπος με τον οποίο θα αναλάβουν από κοινού δράση στους τομείς της ανανεώσιμης ενέργειας, της τεχνολογίας αποθήκευσης ενέργειας, αλλά και του εκσυγχρονισμού των ηλεκτρικών δικτύων.
Συνοψίζοντας, η συνεργασία μεταξύ του ιδιαίτερου μορφώματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ινδία θα είναι ένα σοβαρό επίτευγμα και ιδιαίτερα ωφέλιμο, τόσο για την αναπτυξιακή πορεία καθεμίας δύναμης ξεχωριστά όσο και ως σοβαρό αντιστάθμισμα, οικονομικό και γεωπολιτικό, απέναντι στην Κίνα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ευλόγως, τα πάντα θα φανούν, όταν οι συμφωνίες θα υπογραφούν και το τοπίο θα ξεκαθαρίσει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU-India: boosting cooperation from trade to climate, European Parliament, διαθέσιμο εδώ
- EU and India agree to resume long-stalled trade talks, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- The EU And India To Further Cooperation In Leading Climate Action And Clean Energy Transition For A Green Recovery: EU Ambassador, India EducationDiary.com, διαθέσιμο εδώ