Της Θεώνης – Μαρίας Σιμιτζή,
«Καρδιά του καλοκαιριού, μεσημέρι. Ο ήλιος πέφτει κατακόρυφα απάνω από το κοσμοξακουσμένο Παλάτι της Κνωσού και τα προύτζινα διπλά πελέκια, οι πολύχρωμες στέγες, οι φαρδιές αυλές λάμπουν. Ο ποταμός κυλάει ήσυχα μέσα σε ανθισμένες ροδοδάφνες. Ελιές, κυπαρίσσια, συκιές, δεξιά κι αριστερά στις όχθες άνθρωποι κάθουνται κάτω από τον ίσκιο και τρώνε. Οι δούλοι μέσα στο Παλάτι πηγαινόρχουνται, ξεπροβαίνουν από τα υπόγεια, περνούν γρήγορα γρήγορα τους στενόμακρους διαδρόμους, ανεβαίνουν τις μαρμαρένιες σκάλες, κουβαλούν φαγιά στους αρχόντους. Βουή μεγάλη ακούγεται, σαν να ‘ναι το Παλάτι απέραντη κυψέλη γεμάτη εργατικά μελίσσια που δουλεύουν.»
Έτσι ξεκινάει το όχι και τόσο γνωστό βιβλίο του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα, Νίκου Καζαντζάκη, με τίτλο «Στα παλάτια της Κνωσού». Ένα βιβλίο που μαζί με το «Μέγας Αλέξανδρος» ανήκει στην παιδική σειρά του συγγραφέα. Πιθανολογείται ότι γράφηκε μετά το 1940, μετά από μια σειρά μεταφράσεων ξένων παιδικών βιβλίων από τον Καζαντζάκη. Είναι από τα καλύτερα, κατά την προσωπική μου άποψη, βιβλία της Ελληνικής λογοτεχνίας. Γραμμένο σε απλή και κατανοητή γλώσσα για τους μικρούς αναγνώστες, με ενδιαφέρουσα πλοκή και σπουδαία αφήγηση, έχει κατακτήσει ένα ξεχωριστό μέρος στην καρδιά των μικρών, αλλά και των μεγάλων αναγνωστών του. Κι αυτό πρέπει να υπογραμμισθεί, το ότι δηλαδή, ενώ απευθύνεται σε παιδιά, το βιβλίο αυτό έχει τρομερή απήχηση σε μεγαλύτερους αναγνώστες, πράγμα απολύτως φυσικό και αναμενόμενο για τον σπουδαίο μας συγγραφέα.
Η ιστορία ξεκινά στην Κρήτη, πιο συγκεκριμένα στην Κνωσό, στο παλάτι του βασιλιά Μίνωα. Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο Θησέας, πρίγκιπας της Αθήνας, ο οποίος έχει ως στόχο να ανακαλύψει όσα περισσότερα μπορεί για τον θρυλικό λαβύρινθο και τον Μινώταυρο με το σώμα ανθρώπου και το κεφάλι ταύρου και να γλιτώσει 14 νέους, που φτάνουν κάθε άνοιξη από την Αθήνα, 7 αγόρια και 7 κορίτσια, τα οποία θα θυσιαστούν ως φόρος αίματος στον βασιλιά Μίνωα. Με το που φτάνει στην Κρήτη, ο Θησέας κεντρίζει το ενδιαφέρον της βασιλοπούλας της Κνωσού, της Αριάδνης. Μαζί με την βοήθεια αυτής, του Δαίδαλου, του Ίκαρου και των δύο μικρών του φίλων, Χάρη και Κρινώ θα καταφέρει να απελευθερώσει την Αθήνα. Η περιγραφές των ανακτόρων, αλλά και της αίγλης του μινωικού πολιτισμού αποτελούν λογοτεχνικό στολίδι για αυτόν που διαβάζει και ταξιδεύει μαζί με τους ήρωες του βιβλίου.
Όμως, ο σκοπός του βιβλίου δεν είναι απλά να αφηγηθεί έναν μύθο ή να κάνει ένα συνδυασμό μύθων. Το βιβλίο καταφέρνει να ωθήσει τους αναγνώστες να γίνουν και αυτοί ήρωες, καθώς τους περνάει το μήνυμα ότι η φιλία και η πίστη μπορεί να μας κάνει να καταφέρουμε τα πάντα. Οι αξίες που αναδεικνύονται είναι αυτές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της τιμιότητας, της ανδρείας και της αδελφοσύνης. Στην ουσία, ο Καζαντζάκης, αποδομεί έναν εύρωστο και πλούσιο, παρόλα αυτά, σαθρό πολιτισμό και φωτίζει έναν φτωχότερο σε υλικά μέσα, αλλά πλουσιότερο σε αξίες και ιδανικά. Η σύγκριση των δύο αυτών κόσμων είναι και ο πυρήνας, το νόημα της ιστορίας. Η πάλη ενός νέου ανθρώπου να σπάσει το κατεστημένο και να διεκδικήσει έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο ελεύθερο.
Ως έφηβη, το συγκεκριμένο μυθιστόρημα με ενέπνευσε και συνέβαλε στην ανάπτυξη του αξιακού μου κώδικα και ως ενήλικη, κάθε φορά που το ξαναδιαβάζω, με ταξιδεύει και μου δίνει την δύναμη που αναζητώ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Καζαντζάκης, Νίκος, 2007. Στα παλάτια της Κνωσού. Εκδ. Καζαντζάκη.
