Της Κατερίνας Σφακιανάκη,
Το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης στη σύγχρονη εποχή δε θα μπορούσε να είναι πιο εμφανές. Στο παρελθόν, η Κίνα έμοιαζε απρόσιτη, μακρινή και ξένη, ενώ σήμερα είναι προσβάσιμη εντός ολίγων ωρών. Μαζί με τους ανθρώπους ταξίδεψε και ο ιός στο παγκόσμιο αυτό χωριό και μας οδήγησε στα σημερινά δεδομένα. Ωστόσο, έχουμε αναρωτηθεί ποτέ τι θα είχε συμβεί και πώς θα ήταν η ζωή μας υπό την κυριαρχία του ιού, χωρίς την τεχνολογία;
Για πολλούς η πανδημία στην αρχή θεωρήθηκε στοιχείο του παρελθόντος. Πιστεύαμε ότι ο ιός χωρά μόνο σε οπισθοδρομικούς και υποανάπτυκτους κόσμους και πως δεν έχει θέση σε μία κοινωνία που ο καθένας ορίζει την τύχη του. Παρ’ όλα αυτά, ο κορωνοϊός μας διέψευσε και άλλαξε ριζικά την καθημερινότητα των ανθρώπων παγκοσμίως, σε πολλούς τομείς. Μας έκανε να αντιληφθούμε την αξία της ανθρώπινης επαφής και να διαπιστώσουμε πως ο άνθρωπος δεν είναι άτρωτος, αλλά επηρεάζεται άμεσα από τις εξωγενείς συνθήκες του περιβάλλοντος.
Φανταστείτε την πρώτη καραντίνα, που ήταν και η σκληρότερη απ’ όλες, δίχως τεχνολογία. Πόσο εφικτό θα ήταν να έχουμε να αντικρίσουμε φίλους, συγγενείς και αγαπημένα πρόσωπα για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα; Χάρη στις εφαρμογές και στα smartphones, ήμασταν σε θέση να διατηρήσουμε καθημερινή επαφή και να αισθανόμαστε πιο κοντά ο ένας στον άλλον. Η επικοινωνία, η ανταλλαγή σκέψεων και συναισθημάτων βοήθησε στον αποφορτισμό από τα έντονα συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας.
Πώς θα ήταν άραγε η εκπαίδευση; Τι θα γινόταν με τα παιδιά και τους φοιτητές; Πιθανότατα ο χρόνος διαδικτυακών διαλέξεων θα ήταν κενός και για να τον αναπληρώσουμε θα χρειάζονταν χρόνια. Πράγματι, η φυσική διδασκαλία και τα οφέλη της δεν υποκαθίστανται σε καμία περίπτωση από απρόσωπες διαδικτυακές πλατφόρμες, όμως δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε την χρησιμότητά τους σε τέτοιες πρωτοφανείς και έκτακτες συνθήκες. Ο χρόνος των νέων είναι πολύτιμος, καθώς η νεότητα δεν κρατά για πολύ. Είναι η περίοδος ανεμελιάς και ελευθερίας, η οποία, δυστυχώς, για πολλούς από εμάς ελαττώθηκε κατά ένα μικρό χρονικό διάστημα. Άλλωστε, όταν τα κέντρα διασκέδασης και τα γυμναστήρια κλείνουν, τα ταξίδια και οι εκδρομές περιορίζονται και οι αποστάσεις από φίλους μεγαλώνουν, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η ενέργεια των νέων δύσκολα διοχετεύεται.
Πέρα, όμως, από κάθε είδους επαφή, το κομμάτι που ανησύχησε τους περισσότερους ανθρώπους ήταν το βιοποριστικό. Πολλοί κλάδοι έχουν πληγεί σημαντικά από την πανδημία και η σοβαρότητα της κατάστασης είναι μεγάλη. Ωστόσο, κρίνεται θετικό το γεγονός ότι, λόγω της τεχνολογίας, δεν επλήγησαν ακόμη περισσότεροι εργαζόμενοι. Η τηλεργασία πρώτη φορά έλαβε τόσο απτή μορφή και μέσω αυτής πραγματοποιήθηκαν διαδικασίες που μέχρι πρότινος θα φάνταζαν αδύνατες. Πολλοί είναι εκείνοι που πλέον προτιμούν τον συνδυασμό δια ζώσης και εξ αποστάσεως εργασίας, καθώς εξοικονομούν πολύτιμο χρόνο και εργάζονται από ένα άνετο και οικείο περιβάλλον. Και πάλι όμως, τονίζεται πως η επικοινωνία με συναδέλφους είναι αναντικατάστατη, τόσο στο κομμάτι της επαγγελματικής συνεργασίας όσο και σε αυτό της ανθρώπινης επαφής.
Μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε πως στο διάστημα της πανδημίας κληθήκαμε να ισορροπήσουμε τις υποχρεώσεις και την προσωπική μας ζωή, για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις υπάρχουσες συνθήκες. Η τεχνολογία στάθηκε σύμμαχός μας σε δύσκολες στιγμές και μας βοήθησε στην διαχείριση της νέας καθημερινότητας. Πλέον, γεννιούνται σημαντικά ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της ανθρωπότητας και την υπόσταση που θα λάβουν οι σύγχρονες διαδικασίες. Από την στιγμή που η πανδημία αποτέλεσε αφορμή για την περεταίρω ανάπτυξη των διαδικτυακών μέσων και την ψηφιοποίηση πολλών υπηρεσιών, μπορούμε να περιμένουμε και ακόμα σημαντικότερες εξελίξεις.