Της Ελευθερίας Μαρίας Γκίκα,
Ο Ισπανικός Κινηματογράφος διατηρεί σταθερά τον τίτλο μιας από τις κινηματογραφικές σχολές που βρίσκονται πάντα στις επάλξεις της παγκόσμιας καλλιτεχνικής παραγωγής. Παρόλο που συνηθίζουμε να αποκαλούμε ισπανικό κινηματογράφο, οποιαδήποτε παραγωγή προέρχεται από ισπανόφωνες χώρες, οι σημερινές μου προτάσεις σχετίζονται με τις παραγωγές αποκλειστικά της κινηματογραφίας της Ισπανίας, οι οποίες τίποτα δεν έχουν να ζηλέψουν από ισπανικές ταινίες της Λατινικής Αμερικής, του Μεξικού ή της Αργεντινής. Από ντοκιμαντέρ, θρίλερ, δραματικές ή αισθηματικές ταινίες η πλούσια ισπανική κινηματογραφική γκάμα υπόσχεται πως σίγουρα «έχει κάτι και για σένα».
- “Hable con ella” (Μίλα της, 2002)
Η πρώτη πρόταση ανήκει -αν μη τι άλλο- σε μια πολύ γνωστή παραγωγή του μεγάλου «ανανεωτή» του ισπανικού κινηματογράφου, Πέδρο Αλμοδόβαρ. Ο λόγος για το βαθύτατα συναισθηματικό του έργο: “Hable con ella”, όπου ο νεαρός νοσοκόμος Μπενίνιο ενώ περιποιείται την Aλίσια -μια χορεύτρια που βρίσκεται σε κώμα- γνωρίζει τον Μάρκο, ένα δημοσιογράφο που βρίσκεται στο νοσοκομείο για τη φίλη του, Λίντια, η οποία είναι γυναίκα ταυρομάχος και βρίσκεται επίσης σε κώμα. Ο Μάρκο και ο Μπενίνιο γρήγορα αναπτύσσουν μια πραγματική φιλία. Ο Μπενίνιο, αισιόδοξη φύση, μιλάει στην ασθενή του πιστεύοντας ότι αυτή η μορφή επικοινωνίας είναι ο λόγος που την κρατά στην ζωή και συμβουλεύει τον φίλο του, πλέον, Mάρκο, να κάνει το ίδιο με τη Λίντια. Ο Μάρκο, ωστόσο, δεν κάνει προσπάθειες να επικοινωνήσει με την φίλη του κατά τον ίδιο τρόπο, θεωρώντας τις προτάσεις του Μπενίνιο μάταιες, εκφράζοντας την δική του απαισιόδοξη, μελαγχολική φύση. Η πρωτοτυπία του σεναρίου, η χαώδης διαφορά προσέγγισης των δύο ανδρών, καθώς και ο τρόπος που η μοναξιά μπορεί πολλές φορές να ενώσει εκ διαμέτρου αντίθετους χαρακτήρες είναι μόνο ελάχιστοι από τους λόγους που καθιερώνουν το “Hable con ella”, ως ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά διαμάντια του εικοστού πρώτου αιώνα.
- “Cría cuervos” (Θρέψε κοράκια, 1976)
Η δεύτερη ταινία αποτελεί μια από τις πιο γνωστές ταινίες του Κάρλος Σάουρα του 1976, με τον τίτλο της να είναι εμπνευσμένος από την ισπανική παροιμία «Θρέψε κοράκια και θα σου βγάλουν τα μάτια». Κέρδισε το Μέγα Βραβείο στο 29ο φεστιβάλ των Καννών, κι αν αυτό δεν αποτελεί ήδη επαρκή λόγο για να τη δεις, τότε προχωράω να σου εκθέσω και τους υπόλοιπους. Το σενάριο περιλαμβάνει τρία νεαρά κορίτσια – την οκτάχρονη Άννα και τις δύο αδερφές της – που μετά το θάνατο του στρατιωτικού πατέρα τους, μεγαλώνουν έχοντας πια ως κηδεμόνα την απόμακρη θεία τους. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αναπληρώσει την τρομακτική αυτή απώλεια, όπως φαντάζει στα μάτια ενός οκτάχρονου παιδιού, η Άννα ζητά καταφύγιο στη φαντασία της, συνομιλώντας με το φάντασμα της αγαπημένης της μητέρας και αναπτύσσοντας μια ξεχωριστή εμμονή με την ιδέα του θανάτου. Ωστόσο, όλο το νοσηρό σκηνικό, αλλά και η κάποτε θετική πλευρά των καταστάσεων που βιώνει η Άννα, δεν αποτελούν μονοδιάστατη οπτική, παρά αντικατοπτρίζουν κοινωνικές δομές, πρότυπα και στερεότυπα με τα οποία ανατρέφεται ο σύγχρονος άνθρωπος.
- “Ιnvisibles” (Οι αόρατοι, 2007)
Τρίτη πρόταση, το ντοκιμαντέρ που υπογράφουν πέντε αναγνωρισμένοι σκηνοθέτες, -ο Μαριάνο Μπαρόζο, η Ιζαμπέλ Κόιξεθ, ο Βιμ Βέντερς, ο Χαβιέρ Κορκουέρα και ο Φερνάντο Λεόν ντε Αρανόα- στο οποίο παρουσιάζονται μέσα από παράλληλες ιστορίες αληθινών ανθρώπων, γεγονότα και καταστάσεις που βιώνουν οι αφανείς ήρωες αποσιωπημένων κρίσεων του πλανήτη αυτού, άνθρωποι τους οποίους η κοινωνία καταδίκασε να ζήσουν «στη σκιά του κόσμου». Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπόν, που στα δικά μας μάτια, τα μάτια του ευρύτερου σύγχρονου κοινωνικού συνόλου, φαντάζουν αόρατοι άνθρωποι, γίνονται οι ορατοί πρωταγωνιστές πέντε διαφορετικών ιστοριών. Την παραγωγή της ταινίας ανέλαβε, το 2007, η εταιρεία του διάσημου ηθοποιού Χαβιέ Μπαρδέμ, (Pinguin Films), σε συνεργασία με τη Reposado PC και την υποστήριξη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Οι ιστορίες, που αφηγείται, είναι ιστορίες για ανθρώπους που αποφεύγουμε να δούμε, για ασθένειες που θα προτιμούσαμε να ξεχάσουμε, για ένοπλες συρράξεις που φερόμαστε σα να μη συνέβησαν ποτέ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hable con ella (2002), imdb.com, διαθέσιμο εδώ.
- Cria Cuervos (1976), imdb.com, διαθέσιμο εδώ.
- Invisibles (2007), imdb.com, διαθέσιμο εδώ.
