Της Μαρίας Τάκη,
Ο Ευγένιος Τριβιζάς είναι ένας από τους συγγραφείς που μόλις ακούω ή διαβάζω το όνομα του, το μυαλό μου γυρίζει πίσω στην παιδική μου ηλικία. Τα βιβλία του αποτέλεσαν ορόσημο στο μικρό μου μυαλουδάκι και πολλά μηνύματα, απόψεις, πεποιθήσεις, περάστηκαν σίγουρα υποσυνείδητα μέσα από τις ιστορίες του. Μεγαλώνοντας, αντιλήφθηκα πως ο τρόπος γραφής του Τριβιζά είναι μοναδικός, μιας και δεν καταντά κουραστικός για τα παιδιά, ενώ ταυτόχρονα γίνεται διδακτικός για τους μεγάλους. Οι λέξεις στο γραπτό του είναι συναισθηματικά φορτισμένες και οι μικροί αναγνώστες γελάνε, λυπούνται, ελπίζουν με πάθος, ενώ οι ενήλικες προβληματίζονται, βλέποντας πως το πιο απλό μέχρι το πιο δύσκολο μπορούν να ειπωθούν εύκολα, αν χρησιμοποιήσεις χιούμορ, φανταστικούς κόσμους και λεξιπλασίες.
Ένα από τα βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά που με σημάδεψε, λοιπόν, είναι O χιονάνθρωπος και το κορίτσι. Θεωρώ πως η φιλία είναι ένα από τα δυνατότερα συναισθήματα που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι είναι, κατ’ εμέ, ένας ύμνος στην πραγματική και ανιδιοτελή φιλία.
Η ιστορία είναι απλή και συμβολική. Είναι χειμώνας (ο τόπος στις ιστορίες του Τριβιζά πολλές φορές δεν έχει σημασία) και το χιόνι έχει σκεπάσει τα πάντα. Τα παιδιά, όπως είναι φυσικό, έχουν ξεχυθεί στους δρόμους για να παίξουν χιονοπόλεμο, να φτιάξουν χιονάνθρωπο, να τσαλαβουτήσουν μέσα στο χιόνι, να απολαύσουν το λευκό τοπίο. Μέσα σ’ αυτούς βρίσκεται και το κορίτσι της ιστορίας μας, που όπως όλα τα μικρά παιδιά, φτιάχνει και αυτή τον δικό της χιονάνθρωπο, μόνο που αυτή του ζητάει μια απλή και συνάμα περίπλοκη χάρη. Να μην λιώσει ποτέ!
Ο χιονάνθρωπος αγαπάει τόσο πολύ το κορίτσι που προσπαθεί να βρει μια λύση, αλλά μάταια. Η συνήθης πορεία των χιονάνθρωπων είναι να λιώνουν κι αυτοί μαζί με τα χιόνια. Μόνο στον Βόρειο Πόλο δεν λιώνουν! Ωπ…. ναι, στον Βόρειο Πόλο! Το μόνο μέρος στον πλανήτη που οι χιονάνθρωποι δεν λιώνουν ποτέ! Η μόνη λύση, λοιπόν, είναι αυτή… να προλάβει να φτάσει στο Βόρειο Πόλο πριν λιώσει.
Το ταξίδι του μεγάλο και επίπονο, ενώ την ίδια στιγμή κάθε λεπτό που περνάει, μετράει σε βάρος του, γιατί σημαίνει πως η μέρα που θα λιώσει, πλησιάζει. Ο χιονάνθρωπος είναι μόνος του, το κορίτσι του λείπει αφόρητα κι όμως συνεχίζει το ταξίδι του, παρόλα τα εμπόδια που συναντά στο δρόμο του. Περνώντας από πολιτείες που θέλουν να τον γεμίσουν λάσπη, να τον χαλάσουν, να τον κοροϊδέψουν, να τον αποθαρρύνουν, να τον κλέψουν, συνειδητοποιεί ότι η καλοσύνη αυτού του κόσμου μπορεί να βρίσκεται σε μικρές ποσότητες τελικά.
Το πείσμα και η θέληση του για να πετύχει το στόχο του όμως είναι τόσο μεγάλο που αψηφά όλες τις κακουχίες και καταφέρνει να φτάσει στο Βόρειο Πόλο. Ενθουσιάζεται με το λευκό πέπλο που έχει καλύψει την επιφάνεια της Γης, γύρω του βλέπει πιγκουίνους και πολικές αρκούδες και νιώθει ασφαλής γιατί όλα γύρω του είναι πάλλευκα, παγωμένα, χωρίς καμία πιθανότητα να λιώσουν. Ο χιονάνθρωπος τα κατάφερε! Βρήκε το μέρος που δεν λιώνει ποτέ! Τώρα, σίγουρα, το κορίτσι θα είναι ευτυχισμένο!
Όμως… το κορίτσι δεν είναι εκεί… Και καμιά φορά δεν έχει σημασία να μην λιώνουμε ποτέ, σημασία έχει να λιώνουμε, αλλά να είμαστε κοντά στους δικούς μας ανθρώπους. Ο χιονάνθρωπος, λοιπόν, έχει την εξής ιδέα. Παρατήρησε ότι οι άνθρωποι στο Βόρειο Πόλο χρησιμοποιούν κάτι μεγάλα κουτιά για να βάζουν μέσα τα τρόφιμα τους, με αποτέλεσμα αυτά να μην χαλάνε ποτέ. «Ψυγείο» έμαθε πως λέγεται λίγο αργότερα. «Κι αν αγοράσω κι εγώ ένα και το ρυθμίσω σε θερμοκρασία προκειμένου να μη λιώσω ποτέ;» Σκέφτηκε. Αυτό έκανε, λοιπόν. Το κατακόκκινο ψυγείο του, έτσι, αποτέλεσε το εισιτήριο του για να μπορεί να βλέπει το κορίτσι, την εποχή που το χιόνι θα λιώνει στην πόλη της!
Όπως είπα και στην αρχή, η φιλία είναι ένα από τα δυνατότερα συναισθήματα που μπορεί να νιώσει ο άνθρωπος. Και μπορεί όταν διάβασα τον χιονάνθρωπο και το κορίτσι για πρώτη φορά να χάρηκα που ο χιονάνθρωπος δεν έλιωσε ποτέ, όμως μεγαλώνοντας κατάλαβα πόσα μηνύματα κρύβονται πίσω από αυτή τη, φαινομενικά απλή, ιστορία για τις σχέσεις των ανθρώπων. Γιατί, πράγματι, αληθινή φιλία σημαίνει να χαίρεσαι, με τη χαρά του φίλου σου, ακόμη κι αν αυτή δεν σε εμπεριέχει. Να προσπαθείς να συνεισφέρεις υλικά και ψυχικά, προκειμένου ο φίλος σου να πετύχει τους στόχους και τα όνειρά του. Να προσφέρεις ανιδιοτελώς και μη περιμένοντας αναγνώριση. Να θυσιάζεις προσωπικό κόπο και ενέργεια για να χτίσεις μια σχέση βασισμένη στην εμπιστοσύνη.
Τώρα που το σκέφτομαι, μπορεί όταν ήμουν μικρή, να χάζευα υποσυνείδητα τα βράδια του χειμώνα το παράθυρο του σπιτιού μου προσπαθώντας, μάταια, να δω από καμιά γωνιά τον χιονάνθρωπο να διασχίζει την πόλη και να οδεύει προς το Βόρειο Πόλο. Ή να κατσούφιαζα ανεξήγητα πολύ κάθε φορά που το χιόνι έλιωνε και μετατρεπόταν σε λάσπη, γιατί θυμόμουν τη λασπούπολη με τους λασπάνθρωπους. Ή να χαιρόμουν διπλά κάθε φορά που οι φίλοι που με περιβάλλουν μου αποδείκνυαν, και ακόμα μου αποδεικνύουν, μέσα από τα απλά και τα καθημερινά πόσο πλούσια συναισθηματικά με κάνει η συναναστροφή μαζί τους.
Γιατί ο κόσμος μας θα ήταν πολύ καλύτερος, αν όλοι είχαμε την καρδιά του χιονάνθρωπου. Ενός χιονάνθρωπου που χάρη στο ψυγείο του μπορεί πλέον να ταξιδεύει όσο θέλει για να βλέπει το μικρό κορίτσι. Ενός χιονάνθρωπου που πέρασε δια πυρός και σιδήρου, κι όμως κατάφερε να τηρήσει την υπόσχεση του και να μην λιώσει ποτέ!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Τριβιζάς, Ε., 2015. Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι. Εκδόσεις Κέδρος.
