Της Διαλεχτής Άνθη,
Με σύνθημα «Το Μέλλον των Μουσείων: Αναστοχασμός και Επανεκκίνηση», δίνεται το έναυσμα για τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων 2021. Μέσα στις δύο αυτές λέξεις συγκεντρώνεται η συνολική σκοπιά ενός έτους-σταθμού για την πορεία, τη λειτουργία και την εξέλιξη των οργανισμών που ορίζονται ως μουσεία. Αναντίρρητα, η υγειονομική κρίση, που ξέσπασε από τις αρχές του 2020, επηρέασε κάθε κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό πλαίσιο, μιας και έθεσε υπό αμφισβήτηση τις ισορροπίες και τα δεδομένα, που υπήρχαν έως σήμερα. Τα μουσεία, ως χώροι άρρηκτα συνδεδεμένοι με το συνολικό και πολυδιάστατο αποτύπωμα του ανθρώπου έως σήμερα, βίωσαν ως ζωντανοί οργανισμοί τις επιπτώσεις της πανδημίας, όπως και κάθε άλλος χώρος τέχνης και πολιτισμού.
Για το 2021, επομένως, ο ρόλος της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων είναι διττός στη χώρα μας. Αφενός, ο πρωταρχικός στόχος της συμβαδίζει με το γενικότερο μήνυμα της ημέρας, δηλαδή τον επαναπροσδιορισμό της θέσης των μουσείων στην κοινωνία και την αλληλεπίδρασή τους με τον ίδιο τον άνθρωπο του 2021. Ταυτόχρονα, ο εορτασμός συνέπεσε με την επαναλειτουργία των μουσείων για το κοινό, η οποία ξεκίνησε ήδη από τις 14 Μάϊου. Ωστόσο, κατά τη διαδικασία αναστοχασμού, είναι εύλογο να προκύψουν ερωτήματα όπως: ήταν άραγε τα μουσεία στην Ελλάδα έτοιμα να παραμείνουν ενεργά, αν και με κλειστές πόρτες εισόδου, και να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της μετά-Covid περιόδου;
Λίγα λόγια για τον θεσμό
Η ιστορία της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων ξεκινά από το 1977. Ο Διεθνής Οργανισμός Μουσείων (ICOM-International Counsil of Museum) όρισε την 18η Μαΐου ως ημέρα αφιερωμένη στα μουσεία. Κάθε χρόνο δίνεται ένα σύνθημα-έναυσμα ορμώμενο από τις εναλλασσόμενες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και τις τρέχουσες πολιτισμικές τάσεις, η οποία λειτουργεί ως αφετηρία για τους επαγγελματίες του χώρου, ώστε να σχεδιάσουν νέες δράσεις, που να εναρμονίζονται με αυτό το πλαίσιο. Η βάση του θεσμού, όμως, καθίσταται διαχρονική και επίκαιρη για κάθε φορέα. Ως προτεραιότητα τίθεται η ανάγκη για ανάδειξη και προβολή του κάθε μουσείου, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τη συνεργασία, την ισότητα, τη διάχυση και ανταλλαγή της πολιτισμικής πληροφορίας εντός και εκτός συνόρων.
Ο εορτασμός, σε συνέχεια με την περσινή χρονιά, θα πραγματοποιηθεί και φέτος διαδικτυακά, με γνώμονα τη διατήρηση των μέτρων πρόληψης και περιορισμού της πανδημίας του COVID-19. Η νέα πραγματικότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού συνέβαλε στην διατήρηση του ενεργού ρόλου των μουσείων και την είσοδο τους στα σπίτια του κοινού. Καθ’ όλη την διάρκεια της καραντίνας, τα μουσεία της χώρας πραγματοποίησαν ψηφιακές δραστηριότητες όπως εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκδηλώσεις με την βοήθεια των τεχνολογικών εργαλείων που διευκόλυναν την ίση πρόσβαση στις διαδικτυακές τους πλατφόρμες. Έτσι, για τις 18 Μαΐου, τα Μουσεία και στην Ελλάδα προσφέρουν στις επίσημες σελίδες τους δραστηριότητες είτε ημερήσιες είτε με μεγαλύτερη διάρκεια. Ανάμεσα στην πληθώρα προτάσεων που μπορεί να βρει κανείς στην ελληνική ιστοσελίδα του ICOM (για τον σύνδεσμο μπορείτε να ανατρέξετε στο τέλος του άρθρου), ξεχωρίσαμε και σας προτείνουμε δράσεις από 4 Ελληνικά Μουσεία και πολιτισμούς φορείς.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΤΣΑΝΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Αρχιμήδης από την αρχή!
Μια αναδρομή στις διάσημες εφευρέσεις της αρχαιότητας πραγματοποιεί το μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας. Το ταξίδι στον χρόνο θα γίνει μέσω ενός εκπαιδευτικού εργαστηρίου που θα παρουσιάζει τους μεγαλύτερους αρχαίους Έλληνες εφευρέτες, ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δίνεται στο έργο του Αρχιμήδη. Καινοτομίες, μηχανισμοί και εφευρέσεις που αναβάθμισαν σε πρακτικό επίπεδο την ποιότητα ζωής στην αρχαιότητα επισημαίνουν τη σημασία της Τεχνολογία στη ζωή του ανθρώπου. Με το τέλος του εργαστηρίου, θα προσφέρεται η δυνατότητα στο κοινό να δημιουργήσει τη δική του εφεύρεση! Κάθε νέος εφευρέτης δύναται να μυηθεί στη φιλοσοφία της εποχής και να παρουσιάσει μια δική του εφεύρεση μέσα από φαντασία, δημιουργικότητα και κυρίως ψυχαγωγία.
The Μuseum Ιnside Μe – Το Μουσείο Μέσα Μου
«Ανακαλύπτουμε τα αποθέματά μας – Ονειρευόμαστε το μέλλον μας (και των μουσείων)» είναι ο τίτλος του δημιουργικού online master class που διοργανώνει το διαδικτυακό μουσείο “Museum Inside Me” μέσω της επίσημης σελίδας του. Η δράση θα υλοποιηθεί με τη συνδιοργάνωση και συνεργασία του Οργανισμού “PRAKSIS” και του Σωματείου «Τεχνοδρομώ» και θα λάβει χώρα την Κυριακή 23/5 στις 19:30. Το «Μουσείο Μέσα μου» καλεί νέους και παλιούς ψηφιακούς επισκέπτες να μοιραστούν ψηφιακά τις σκέψεις τους και τους προβληματισμούς τους τόσο για τη μελλοντική παρουσία των μουσείων όσο και την εξέλιξη της ίδιας της κοινωνίας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στέλνοντας μήνυμα στο email του Μουσείου ([email protected]).
ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Σημειωματάριο δημιουργικότητας: Τι είναι λοιπόν εκείνο που ζητώ;
Το πρώτο ψηφιακό εργαστήριο και για ενήλικες διοργανώνει το Μουσείο Καζαντζάκη στην Κρήτη. Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, που θα πραγματοποιηθεί μέσω της πλατφόρμας ZOOM, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα, να έρθουν σε επαφή με αδημοσίευτα σημειωματάρια του συγγραφέα, αλλά και με αποσπάσματα του ποιήματος-έπους του, με τίτλο «Οδύσσεια». Αφού εμπνευστούν από τις σκέψεις του Νίκου Καζαντζάκη και τις συσχετίσουν με το σήμερα, θα έχουν την ευκαιρία να τις αποτυπώσουν είτε ζωγραφικά είτε γραπτά. Με αυτό τον τρόπο, θα εκφράσουν στο δικό τους πλέον σημειωματάριο την καθημερινότητάς τους κατά τη διάρκεια της καραντίνας, αλλά και τις σκέψεις τους για μια νέα μετά-Covid εποχή. Για δηλώσεις συμμετοχής είναι απαραίτητη η εκδήλωση ενδιαφέροντος στο [email protected].
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Στις 18 Μαΐου ακούμε 18 δικές σας ιστορίες!
Στο πλαίσιο της ψηφιακής δράσης «Το μουσείο έχει (τη δική σου) ιστορία!», το ΑΜΘ (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης), στη διάρκεια της καραντίνας, επιχείρησε να διατηρήσει την επικοινωνία του με το κοινό και να διευρύνει την επαφή του με τον κόσμο. Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα Μουσείων, στις 18 Μαΐου, πρόκειται να δημοσιεύσει 18 από τις 200 συνολικά ιστορίες που στάλθηκαν από τους διαδικτυακούς επισκέπτες του Μουσείου. Οι ιστορίες θα έχουν ως αφηγητές τους ίδιους και θα περιγράφουν παραστατικά θέματα που προέρχονται από τις θεματικές και το περιεχόμενο των συλλογών του Μουσείου.
ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΣΛΑΧΑΝΕ
[επ]αφή & πανδημία
Ο πολυχώρος Ισλαχανέ στη Θεσσαλονίκη καλεί το διαδικτυακό του κοινό σε μια φωτογραφική δράση «μια ανέπαφη επαφή», που θα αποτυπώνει τη ζωή εν μέσω της πανδημίας. Όπως αναφέρεται από τους υπεύθυνους στην προώθηση της δράσης, «Η ζωή όλων μας έχει αλλάξει. Η επ-αφή, τόσο με τους ανθρώπους όσο και με τα πράγματα, έχει αλλάξει. Μάσκες, γάντια, διαχωριστικά, κοινωνική αποστασιοποίηση… Στερηθήκαμε τις χειραψίες, το άγγιγμα, την αγκαλιά». Μέσω αυτής της δράσης, επιδιώκει να επικοινωνήσει ξανά με το κοινό και να αποτυπώσει μέσα από τη διαφορετική οπτική του κόσμου την παρούσα κατάσταση και τις αλλαγές που έχει επιφέρει στην καθημερινή μας επαφή. Κάθε συμμετοχή θα δημοσιεύεται διαδικτυακά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Για περισσότερες δράσεις σχετικά με τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων 2021, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του ICOM, διαθέσιμη εδώ
- Για πληροφορίες σχετικά με το θεσμό, επισκεφτείτε το Ελληνικό Τμήμα του ICOM, διαθέσιμο εδώ