Της Νικολέττας Ανδρεοπούλου,
Η Δέσποινα Αχλαδιώτη, γνωστή και ως Κυρά της Ρω, γεννήθηκε το 1890 και αποτέλεσε μία από τις πιο ηρωικές φιγούρες της Αντίστασης κατά την περίοδο της κατοχής. Μια γυναίκα που ύψωνε καθημερινά επί σαράντα χρόνια την ελληνική σημαία σε ένα άγονο νησί, δίπλα στα τουρκικά παράλια, αποτέλεσε σημείο αναφοράς πατριωτισμού και γενναιότητας.
Το 1924, όταν το Kαστελλόριζο είχε γεμίσει πρόσφυγες, η Δέσποινα Αχλαδιώτη μαζί με τον άντρα της, Κώστα, αποφάσισαν να μετακομίσουν στη Ρω, μία άγονη περιοχή δυτικά από το Καστελλόριζο και σε απόσταση 12 μιλίων από τις τoυρκικές ακτές. Πρώτη φορά που ύψωσαν την τούρκικη σημαία στη Ρω ήταν το 1929. Τότε, η Δέσποινα έραψε με λίγο λευκό και γαλάζιο ύφασμα την ελληνική σημαία και μαζί με τον σύζυγό της κατέβασαν την τούρκικη και ύψωσαν την ελληνική. Από τότε ύψωνε κάθε πρωί τη σημαία ως απόδειξη των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στη νησίδα αυτή και με τη δύση του ηλίου την υπέστειλε.
Η Δέσποινα, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προσέφερε σημαντική βοήθεια στις Συμμαχικές Δυνάμεις την περίοδο της ιταλογερμανικής κατοχής της Δωδεκανήσου. Λίγα χρόνια αργότερα, έμειναν αυτή και ο σύζυγός της ολομόναχοι στο νησί. Το 1940, με τον τραγικό θάνατο του συζύγου της, η γενναία Δέσποινα μαζί με τη τυφλή μητέρα της εγκαταστάθηκαν και πάλι στη Ρω. Επιπλέον, προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου και δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησί, ακόμα και όταν το Καστελλόριζο βομβαρδίστηκε από τους Ιταλούς και όλοι οι κάτοικοι πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς.
Ύστερα από όλα αυτά τα γεγονότα, η Κυρά της Ρω έγινε γνωστή και βραβεύθηκε για τη γενναιότητα και τον ηρωισμό της από την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, τον Δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τής απένειμε μετάλλιο για τις «προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της», όπως ανέφερε.
