Της Σοφίας Μηλιοπούλου,
3 Μαΐου 2021, ημέρα που το «ηφαίστειο» των κατασκευαστικών προβλημάτων εξερράγη στην πόλη του Μεξικό. Ένα από τα πιο χρησιμοποιημένα δίκτυα μετρό στον κόσμο και δη το δεύτερο μεγαλύτερο στην Αμερική, πίσω μόνον από αυτό της Νέας Υόρκης, μεταφέρει εβδομαδιαία δεκάδες εκατομμύρια επιβάτες. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία είναι το γεγονός ότι το ατύχημα δεν έλαβε χώρα σε μία από τις παλιότερες γραμμές της χώρας, που στο πέρας σχεδόν 4 δεκαετιών υπέστησαν την «οργή» τουλάχιστον 2 μεγάλων σε ρίχτερ σεισμών. Η καταστροφή συνέβη στη Γραμμή 12, γνωστή και ως «Η Χρυσή Γραμμή», την πιο πρόσφατη επέκταση στο ήδη υπάρχον δίκτυο, που ενώνει το νοτιοδυτικό με το νοτιοανατολικό κομμάτι της πόλης. Η αυλαία στην κατασκευή έπεσε το 2012 και από τα εγκαίνιά της μαστιζόταν από δομικές αδυναμίες. Πέραν από ένα σύντομο μερικό κλείσιμο της γραμμής το 2014, όλες οι προειδοποιήσεις των μηχανικών για πιθανά ατυχήματα απέβησαν μάταιες ή πιο συγκεκριμένα αγνοήθηκαν από τις εκάστοτε κυβερνήσεις.
Εκείνη τη Δευτέρα, λοιπόν, συντελέστηκε ένα από τα πιο θανατηφόρα ατυχήματα στην ιστορία του Μεξικού. Στις 22:22 τοπική ώρα, μία υπερυψωμένη διάβαση στα νοτιοανατολικά της Γραμμής 12 κατέρρευσε, την στιγμή που περνούσε το τρένο από αυτήν, πέφτοντας σε έναν πολυσύχναστο δρόμο. Τα 2 βαγόνια, που κρέμονταν από την κατασκευή, έπεσαν και συνέτριψαν τα αυτοκίνητα που περνούσαν από κάτω, με αποτέλεσμα να χρειαστεί η αρωγή γερανού, προκειμένου να κρατήσει το βάρος τους και να μην προκληθεί περαιτέρω ζημιά. Το μέγεθος της καταστροφής είναι ορατό στις απώλειες, με το θάνατο να μην κάνει ηλικιακές εξαιρέσεις. Στο ατύχημα σκοτώθηκαν πάνω 23 άτομα, ενώ οι τραυματίες ήταν τουλάχιστον 79. Η διάσωση των επιβατών αποδείχθηκε δύσκολο εγχείρημα για τους διασώστες της άμεσης δράσης, οι οποίοι στο πλευρό τους είχαν και τη βοήθεια πολλών περαστικών. Το περασμένο της ώρας, τα κεκλιμένα τρένα, τα μπλεγμένα σύρματα και τα σπασμένα μέταλλα αποτέλεσαν τροχοπέδη στην εύρεση των επιβατών, με αρκετούς ακόμη να αγνοούνται.
Το ατύχημα ήταν δεδομένο και αναμενόμενο. Οι κάτοικοι της περιοχής, εδώ και χρόνια εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τη δομική ακεραιότητα της κατασκευής και ιδιαίτερα για τις ρωγμές που έχουν δημιουργηθεί μετά από έναν ισχυρό σεισμό, τον Σεπτέμβρη του 2017. Λύση στο πρόβλημα αποτέλεσε η πρόσληψη εργατών για τη συντήρηση και την ομαλή λειτουργία του δικτύου, στο οποίο με την πάροδο του χρόνου έχει απονεμηθεί πληθώρα καταγγελιών. Όπως αναφέρουν εργάτες της Γραμμής, η καταστροφή μπορούσε να έχει αποφευχθεί, εάν η διοίκηση λάμβανε υπόψιν τις εκκλήσεις τους και δεν απέλυε όσους μίλησαν για τις υφέρπουσες ατέλειες. Ειδικότερα, έγινε αναφορά για 60 μηχανικές βλάβες τόσο στα τρένα όσο και τις γραμμές, αναγκάζοντας τα τρένα να επιβραδύνουν στον φόβο τυχόν εκτροχιασμού. Οι πολίτες μετά το τραγικό συμβάν τις Δευτέρας έσπευσαν αμέσως να αποδώσουν ευθύνες.
Την σκληρότερη κριτική έλαβε ο Πρόεδρος του Μεξικού, Andrés Manuel López Obrador, κυρίως για τα αυστηρά μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας που επέβαλλε, πράγμα που στέρησε από τα ταμεία σημαντικό κεφάλαιο, αναγκαίο για την ανοικοδόμηση και επίλυση των προβλημάτων στο δίκτυο. Από την έρευνα δεν εξαιρέθηκαν και οι δυο στενοί συνεργάτες και κορυφαίοι υποψήφιοι για τη θέση του López Obrador, η Δήμαρχος της πόλης, Claudia Sheinbaum, και ο Marcelo Ebrard, νυν Υπουργός Εξωτερικών και Δήμαρχος, όταν άνοιξε η Γραμμή 12. Η πρώτη, κατηγορείται για άγνοια και αδιαφορία των προβλημάτων, ενώ ο δεύτερος για εσπευσμένη ολοκλήρωση της κατασκευής πριν τη λήξη της θητείας του, με σκοπό να ενισχύσει την πολιτική του κληρονομιά. Το ατύχημα οδήγησε στο ξέσπασμα μίας πολιτικής θύελλας, με την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για διαφθορά και κατάχρηση των δημοσίων πόρων, ζητώντας ενημέρωση του Κογκρέσου για τη χρηματοδότηση του μετρό.
Η Δήμαρχος της πόλης προέτρεψε τους κατοίκους να μη βγάζουν αυθαίρετα συμπεράσματα και να εμπιστεύονται τις αρχές για την εύρεση του υπευθύνου. Εν συναρτήσει, ο Πρόεδρος Obrador, αφού εξέφρασε τα συλλυπητήριά του, ανακοίνωσε πως θα διεξαχθεί ανεξάρτητη αντικειμενική έρευνα των αιτιών του συμβάντος από μία εξωτερική εταιρία, ειδική σε τέτοιου είδους θέματα. Ο λαός του Μεξικού είναι ιδιαίτερα απογοητευμένος, με πολλούς να θρηνούν το θάνατο των αγαπημένων τους και απαιτούν την απονομή δικαιοσύνης. Ας ελπίσουμε να συμβεί αυτό σύντομα…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Mexico City metro overpass collapse kills 23, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Amid anger over deadly Mexico train crash, president vows justice, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Years of Unheeded Warnings. Then the Subway Crash Mexico City Had Feared., The New York Times, διαθέσιμο εδώ
