Της Παρής Στεφανή,
«Ήμουν μόνη σε ένα σκοτεινό δρόμο…». Μια φράση-κλειδί της Δανάης Ακριβιάδου, της κοπέλας της οποίας η ιστορία έγινε ευρέως γνωστή με πρωταγωνιστή έναν άνδρα 22 ετών, που την ακολούθησε μέχρι την πόρτα του σπιτιού της, έχοντας το μόριό του έξω από το παντελόνι του. Και πρόκειται ακριβώς για μια φράση-κλειδί, γιατί αποτελεί αντικατοπτρισμό μιας σκληρής πραγματικότητας: μια γυναίκα μόνη φοβάται να κυκλοφορήσει σε ένα σκοτεινό δρόμο…
Για έναν άνδρα, όμως, δεν ισχύει αυτό. Πότε θα φθάσουμε, άραγε, στο σημείο μια γυναίκα να μην φοβάται για το ποιος μπορεί να βρίσκεται πίσω, μπροστά, δεξιά ή αριστερά; Άραγε, εάν η Δανάη δεν δημοσιοποιούσε το βίντεο και αυτό δεν γινόταν viral, τότε θα είχε δράσει η αστυνομία τόσο γρήγορα; Η κοινωνική κατακραυγή θα ήταν η ίδια; Ή μήπως θα υπήρχαν φωνές δυσπιστίας απέναντι στα λεγόμενα της κοπέλας; Σαφώς, το δεύτερο. Ακόμη μάλιστα και με τη δημοσιοποίηση του βίντεο δεν έλειψαν οι γνωστές –δυστυχώς– φωνές που εκφράζουν κάποιου είδους συμπαράσταση απέναντι σε αυτό το «νέο, όμορφο αγόρι» και δεν διστάζουν να επιρρίψουν ευθύνες στο κορίτσι, το οποίο «τόλμησε» να κυκλοφορήσει στις 00:30 το βράδυ.
Αλλά αυτή είναι η κοινωνία μας. Μια κοινωνία, στην οποία, ακόμα κι όταν ένα γεγονός είναι αυταπόδεικτο, δεν διστάζουν ορισμένοι να αμφισβητούν οποιοδήποτε εξόφθαλμο γεγονός και να προσπαθούν να «πασπαλίσουν» το έγκλημα με χρυσόσκονη επιείκειας και δυσπιστίας απέναντι στην καταγγέλλουσα. Σαν να μην μιλά η εικόνα. Σαν να μην είναι ολοφάνερο τι επιδιώκει ο άνδρας, όταν ακολουθεί την κοπέλα, έχοντας έξω το μόριό του και προσπαθεί να μπει στην πολυκατοικία, στην οποία μένει το κορίτσι.
Νομικά, σε τέτοιου είδους ειδεχθείς πράξεις και συμπεριφορές, υπάρχουν πάντα δύο πλευρές. Η πλευρά προς υποστήριξη της κατηγορίας και η πλευρά της υπεράσπισης. Κοινωνικά, όμως, μία μόνο είναι η σωστή πλευρά (κι ας ακούγεται αυτό απόλυτο σε ορισμένους)· αυτή του θύματος, οποιασδήποτε κοπέλας έχει βιώσει ή παραλίγο να βιώσει ένα τέτοιο γεγονός… Και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, πως όλες οι γυναίκες είμαστε εν δυνάμει θύματα τέτοιων πράξεων. Δεν φταίνε για κανέναν λόγο ούτε τα ρούχα, τα οποία επιλέγει το κάθε κορίτσι, ούτε η συμπεριφορά του. Δεν υφίσταται το «εκείνη τον προκάλεσε». Σε ορισμένες, ενδεχομένως, να μην έχει τύχει μια τέτοια φριχτή εμπειρία. Εάν, όμως, ήταν στο λάθος σημείο, τη λάθος στιγμή, έχοντας το λάθος άτομο να τις ακολουθεί, τότε η τύχη δεν θα ήταν με το μέρος της. Και πραγματικά είναι οξύμωρο το εξής: μόλις ανέφερα τις φράσεις «λάθος σημείο», «λάθος στιγμή» και «λάθος άτομο». Γιατί, άραγε, να ζούμε σε μια κοινωνία, η οποία μας εξαναγκάζει να σκεφτόμαστε με αυτόν τον τρόπο; Αυτομάτως ο σκοτεινός δρόμος καθίσταται «λάθος σημείο», το βράδυ «λάθος στιγμή» και «λάθος άτομο» μπορεί να αποτελεί κάποιος, ο οποίος να είναι υπεράνω κάθε υποψίας. Ο έστω και εν δυνάμει βιαστής δεν εντοπίζεται ούτε βάσει της ηλικίας ούτε βάσει της ομορφιάς. Κι αυτό προς απάντηση όλων όσων έσπευσαν να παραξενευθούν με το αγόρι, το οποίο είναι «νέο και όμορφο».
Για δεκαετίες ολόκληρες, όλες οι γυναίκες έχουμε μάθει πολύ καλά τη φράση: «να προσέχεις». Αλήθεια, όμως, γιατί πρέπει ακόμα να είμαστε εμείς εκείνες που προσέχουν, επειδή δίπλα μας μπορεί να κυκλοφορεί οποιοσδήποτε επικίνδυνος άνθρωπος; Άραγε, οι γονείς, οι οποίοι σπεύδουν να υπερασπιστούν τα αγόρια τους, που προβαίνουν σε τέτοιου είδους πράξεις, τούς έχουν μάθει ποτέ πώς πρέπει να συμπεριφέρονται προς το άλλο φύλο; Ή μήπως άνδρας είναι εκείνος που «ρίχνει» -ας μου επιτραπεί η λέξη- τις περισσότερες χωρίς τη συναίνεσή τους και ακολουθώντας τις με το μόριό του έξω από το παντελόνι του; Προτιμότερο θα ήταν να προσέχουν τι παιδιά μεγαλώνουν και όχι να προβαίνουν εκ των υστέρων σε δηλώσεις τύπου: «είναι καλό παιδί» ή «δεν είχε δώσει ποτέ δικαιώματα». Διαφορετικά, ας μην γίνονται προσπάθειες από την πλευρά τους, για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Ανέκαθεν η οικογένεια αποτελούσε τη «φωλιά» του καθενός από εμάς, οπότε από αυτό, κατά λογική αναγκαιότητα, απορρέουν αμφιβολίες ως προς το βάσει ποιων αρχών και αξιών γαλουχούνται –ή μάλλον ΔΕΝ γαλουχούνται– οι άνδρες που ικανοποιούν τις ορέξεις τους διαπράττοντας εγκλήματα.
Η Δανάη κατάφερε να φθάσει ένα βήμα πιο κοντά στην ηθική ικανοποίηση, αλλά ταυτόχρονα πέτυχε και κάτι πολύ σπουδαιότερο: να ρίξει φως και σε άλλα περιστατικά με προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, στα οποία φέρεται να εμπλέκεται το συγκεκριμένο άτομο. Η Δανάη –και κάθε Δανάη– δεν θα πρέπει πια να φοβάται να κυκλοφορεί μόνη. Δεν θα πρέπει να «προσέχει τι φοράει», γιατί μπορεί –σύμφωνα με κάποιες εγκληματικές φωνές– με αυτόν τον τρόπο να «προκαλέσει εκείνη» τον οποιοδήποτε διεστραμμένο περπατάει στον ίδιο δρόμο. Όπως ακριβώς κανένας άνδρας δεν τρέμει για το ποιος περπατάει δίπλα του, έτσι κι οι γυναίκες έχουμε αυτό το δικαίωμα. Το δικαιούμαστε και το ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ.
