Της Μαρίας Χονδρονάσιου,
Ο Dick Cheney υπηρέτησε ως ο 46ος Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών από το 2001-2009 στην κυβέρνηση του George W. Bush. Ως Ρεπουμπλικάνος ήταν βαθιά συντηρητικός και οπορτουνιστής. Είναι ο άνθρωπος κλειδί πίσω από τα περίφημα Διευρυμένα Προγράμματα Ανάκρισης, τα οποία δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από σκληρά, απάνθρωπα βασανιστήρια, κεκαλυμμένα με έναν μανδύα νομιμοποίησης στο όνομα του εθνικού συμφέροντος. Με ραδιουργίες και ψεύδη κατάφερε να πείσει όχι μόνο τον Πρόεδρο Bush, αλλά και μεγάλο μέρος του αμερικανικού λαού για την αναγκαιότητα του πολέμου στο Ιράκ. Η επιρροή, που ασκούσε ο Cheney στον Πρόεδρο Bush, είναι γνωστή, ειδικά αν αναλογιστούμε πόσο ανέτοιμος ήταν ο Bush να αναλάβει την προεδρία. Διψούσε για εξουσία και δεν του αρκούσε να βρίσκεται σε μία τυπική θέση, αυτό που επιθυμούσε ήταν να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις, να διοικεί και εν τέλει να συγκεντρώσει το σύνολο των εξουσιών στα χέρια της κυβέρνησης.
Από την στιγμή που ανέλαβε χρέη Αντιπροέδρου αντιμετώπιζε με καχυποψία και μυστικοπάθεια τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησης. Μετέτρεψε το γραφείο του σε ένα de facto προεδρικό γραφείο, όπου μέσω κρυφών συναντήσεων προσπαθούσε να χαράξει και να καθορίσει την εθνική πολιτική της χώρας, χωρίς μετά να έχει καμία διάθεση να ενημερώσει την κυβέρνηση για τις βλέψεις του. Πέρα από το γεγονός, ότι ενεργούσε μόνος του, επανειλημμένα προωθούσε τα συμφέροντα της Halliburton, μίας αμερικανικής πολυεθνικής εταιρείας παροχής πετρελαίου. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί, πως, πριν αναλάβει τη θέση του Αντιπροέδρου, o Cheney διοικούσε την Halliburton από το 1995 μέχρι το 2000. Με το να ιεραρχεί υψηλότερα τα συμφέροντα της εταιρείας σε σχέση με τα εθνικά, προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και στη δημόσια υγεία.
Αξίζει να σταθούμε στον ρόλο του Cheney στην έναρξη του πολέμου στο Ιράκ. Από την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους ο Cheney προσπαθούσε να πείσει τους πάντες πως μπορεί η Al Qaeda να ανέλαβε την ευθύνη για την κατάρριψη των αεροπλάνων, αλλά ο πραγματικός εχθρός είναι το Ιράκ. Χωρίς επιβεβαιωμένα στοιχεία ή αποδείξεις, άρχισε μία εκστρατεία πειθούς, ώστε να ξεκινήσει στρατιωτική επιχείρηση στο Ιράκ, με την πρόφαση κατοχής πυρηνικών όπλων. Για τον Cheney, το Ιράκ ήταν η νούμερο 1 τρομοκρατική απειλή, που υποστηρίζει την Al Qaeda και απειλεί να κηρύξει πόλεμο στη Δύση. Χωρίς νομιμοποιημένη χρήση βίας και αγνοώντας το Διεθνές Δίκαιο, πραγματοποιήθηκε η επέμβαση στο Ιράκ, με επιχείρημα την ανάγκη προστασίας της Δύσης από τον κίνδυνο της τρομοκρατίας. Μέχρι και σήμερα, ο Cheney πιστεύει πως όλα τα βασανιστήρια που υπέμειναν οι ύποπτοι για τρομοκρατία στις μυστικές φυλακές της CIA ήταν απολύτως δικαιολογημένα και «είχαν ως αποτέλεσμα τη σύλληψη των υπεύθυνων για την 11η Σεπτεμβρίου».
O Cheney ήταν, επίσης, ο άνθρωπος πίσω από το Guantanamo. Όπως είχε δηλώσει και σε συνέντευξη Τύπου μετά την 11η Σεπτεμβρίου, «πολλά απ’ όσα πρέπει να γίνουν τώρα, πρέπει να γίνουν αθόρυβα και χωρίς πολλές συζητήσεις, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις πηγές μας, τις πληροφορίες μας και όλες τις μεθόδους που έχουν οι Υπηρεσίες Πληροφοριών μας». Πίεσε να τεθούν σε ισχύ ακραίες και βάναυσες πρακτικές ανάκρισης και αγνόησε νόμους για τις εγχώριες πρακτικές παρακολούθησης. Μπορεί μέχρι και σήμερα να στηρίζει όλες τις πράξεις του και να τις θεωρεί αναγκαιότητες, αλλά, πέρα από την ανθρωπιστική οπτική, το κόστος για τις φυλακές του Guantanamo είναι εξαιρετικά υψηλό.
Το τίμημα ο Cheney το πλήρωσε μάλλον ακριβά. Μπορεί να θεωρείται μέχρι και σήμερα «ο ισχυρότερος Αντιπρόεδρος στην ιστορία της Αμερικής», αλλά η φήμη του τον προλαβαίνει. Είναι από τους πιο αντιπαθείς αντιπροέδρους που πέρασαν ποτέ από τον Λευκό Οίκο και τα ποσοστά δημοφιλίας του είναι εξαιρετικά χαμηλά. Ο αμερικανικός λαός τον θεωρεί υπεύθυνο για τον πόλεμο του Ιράκ, τις βιαιότητες, τους θανάτους και τα εκατομμύρια που ξοδεύτηκαν και η παγκόσμια κοινότητα τον αντιμετωπίζει ως ένα σκληρό, απάνθρωπο, διψασμένο για εξουσία Αντιπρόεδρο. Είναι το απαύγασμα της ιδιοτέλειας και αποδεικνύει πόσα μπορεί κάποιος να θυσιάσει στο παιχνίδι της εξουσίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Dick Cheney, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- The People v. Richard Cheney, GQ, διαθέσιμο εδώ
- Vice, Netflix, Film (2018)
- Ντικ Τσέινι: Δικαιολογημένες οι μέθοδοι ανάκρισης, THETOC, διαθέσιμο εδώ
- Ποιος είναι ο Ντικ Τσέινι που υποδύεται στην ταινία «VICE» ο Κρίστιαν Μπέιλ, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ