Της Δήμητρας Κούβελα,
Το νησί του Βόρειου Σέντινελ είναι ένα τροπικό νησί στον κόλπο της Βεγγάλης και αποτελεί τμήμα των νήσων Ανταμάν και Νικομπάρ. Το νησί αυτό είναι παγκοσμίως γνωστό, λόγω της φυλής που κατοικεί σε αυτό εδώ και 60.000 χρόνια! Πρόκειται για τη φυλή Sentinelese, την πιο απομονωμένη σε ολόκληρο τον κόσμο!
Οι πληροφορίες που διαθέτουμε για τη φυλή έχουν συγκεντρωθεί μόνο μέσω της παρατήρησης μελών ερευνητικών αποστολών από πλοία σε απόσταση αρκετή, για να μην φτάνουν τα βέλη των ιθαγενών. Ακόμα και το πώς αποκαλούν τους ίδιους και τη φυλή τους είναι άγνωστο.
Στα τέλη τoυ 19ου αιώνα, ο M.V. Portman, βρετανός αξιωματικός και υπεύθυνος για τα νησιά Ανταμάν, έφτασε στο νησί με σκοπό να επικοινωνήσει με τους κατοίκους. Η ομάδα που είχε αναλάβει αυτή την αποστολή περιελάμβανε και μέλη άλλων φυλών από τα νησιά. Βρήκαν πολλά μονοπάτια και χωριά εγκαταλειμμένα και, μετά από μέρες, συνάντησαν ένα ώριμο ζευγάρι και τέσσερα παιδία. Τους μετέφεραν στην πρωτεύουσα των νήσων Port Blair για να «εξεταστούν» και, μετά από λίγο, οι γηραιότεροι αρρώστησαν και πέθαναν. Τα παιδιά, παρόλα αυτά, έζησαν -αν και άρρωστα- και επέστρεψαν στο νησί τους μαζί με δώρα. Ωστόσο, δεν γνωρίζουμε πόσες ασθένειες μετέφεραν και πόσοι κάτοικοι πέθαναν εξαιτίας της επιστροφής τους. Το γεγονός αυτό ίσως συνδέεται με την εχθρικότητα και την έντονη άρνηση της φυλής για κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο.
Μια ακόμα προσπάθεια επικοινωνίας και προσέγγισης του νησιού έλαβε χώρα το 1967, με την κυβέρνηση της Ινδίας να επιχειρεί επικοινωνία με τους κατοίκους του νησιού με τη συνεργασία του ανθρωπολόγου T.N. Pandit. Το πλάνο ήταν να δημιουργήσουν φιλικές σχέσεις με το νησί, αφού πρώτα τους έδιναν δώρα. Οι κάτοικοι, ωστόσο, δεν εκτίμησαν αυτή την κίνηση και έκαναν προσβλητικές χειρονομίες σε ανταπόδοση των δώρων που τους παρείχαν. Τον Μάρτιο του 1970, η ομάδα του Pandit προσπάθησε ξανά να πλησιάσει φιλικά το νησί, αλλά οι κάτοικοι συμπεριφέρθηκαν επιθετικά, καίγοντας τα δώρα που τους προσέφεραν, μια κούκλα και ένα γουρουνάκι.
Ο ανθρωπολόγος και η ομάδα του, παρ΄όλα αυτά, δεν πτοήθηκαν, και επισκέπτονταν όλο και πιο συχνά το νησί αφήνοντας δώρα, με τους συνεργάτες του να κλέβουν όπλα και βέλη της φυλής, τα οποία βρήκαν κατά την εξερεύνηση εγκαταλελειμμένων κατοικιών. Εν τέλει, λίγο πριν συνταξιοδοτηθεί, ο Pandit επισκέφθηκε μαζί με την ομάδα του το νησί το 1991 και, καθώς πέταξε τα καθιερωμένα δώρα, ένα μέλος της φυλής τα μάζεψε χωρίς να κρατάει όπλα, πέραν του εργαλείου που κόβει καρύδες. Μετά από λίγο επέστρεψαν και βρήκαν δύο ανθρώπους στην ακτή: έναν άντρα να στοχεύει το καράβι με το βέλος του και μια γυναίκα να πετά κάτω το τόξο του άντρα και έπειτα αυτόν να το καίει. Δεν είναι γνωστό αν αυτή η ενέργεια ήταν σημάδι συμφιλίωσης ή μέρος τελετουργικού. Έπειτα, πολλά μέλη της φυλής πλησίασαν το πλοίο, για να μαζέψουν τις καρύδες που είχε πετάξει η ομάδα ως δώρο. Ωστόσο, μετά από εβδομάδες, μια άλλη ομάδα πλησίασε το νησί, δεχόμενοι απειλητικές χειρονομίες από έναν ιθαγενή, που παρέπεμπαν στο ότι θα τους σκοτώσει. Ο ανθρωπολόγος Pandit εν τέλει ανέφερε ότι η φυλή δεν επιθυμεί επαφές με τον έξω κόσμο και ότι αυτό πρέπει να γίνει αποδεκτό και σεβαστό από όλες τις πλευρές.
Το 2004, προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε πολλές καταστροφές στη νότια Ινδία και στον Ινδικό Ωκεανό. Η ινδική κυβέρνηση έστειλε ελικόπτερα για την παροχή βοήθειας στο νησί, πετώντας τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Μόλις, όμως, ένα μέλος της φυλής το αντιλήφθηκε, άρχισε να ρίχνει τα βέλη του στα ελικόπτερα. Oι προσπάθειες προσέγγισης, όμως, δε σταμάτησαν εκεί, με ολέθριες συνέπειες. Το 2006, μέλη της φυλής σκότωσαν δύο Ινδούς ψαράδες, οι οποίοι έτυχε να πλησιάσουν κοντά στην ακτή του νησιού, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού του καβουριού λάσπης. Πιο πρόσφατα, το Νοέμβριο του 2018, ο Αμερικανός John Allen Chau προσπάθησε να προσεγγίσει το νησί τρεις φορές και, αφού τον έδιωξαν επανειλημμένα, εν τέλει τον σκότωσαν.
Απ’ ότι φαίνεται, η φυλή κυνηγά και συγκεντρώνεται μέσα στο δάσος και ψαρεύει στην ακτή. Σε αντίθεση με τη γειτονική φυλή Jarawa, δεν κατασκευάζει καράβια, αλλά πολύ στενά κανό. Θεωρείται ότι ζει σε τρία μικρά συγκροτήματα και έχει δύο είδη οικιών: μεγάλες καλύβες της κοινότητας με πολλές εστίες για μεγάλες οικογένειες και προσωρινά καταλύματα, που είναι ορατά από την ακτή, αλλά δεν είναι απαραίτητα κλειστές κατασκευές, κατάλληλα για φιλοξενία μιας μορφής πυρηνικής οικογένειας. Η γυναικεία ενδυμασία περιλαμβάνει φυτικές ίνες δεμένες γύρω από τη μέση, το κεφάλι και το λαιμό. Οι άνδρες φορούν τα ίδια στο λαιμό και στο κεφάλι, αλλά στη μέση φορούν ζώνη ινών με μεγαλύτερο πάχος. Ακόμα, φέρουν λόγχες, τόξα και βέλη.
Η κυβέρνηση της Ινδίας έχει αποδεχτεί τη στάση των κατοίκων του νησιού και προστατεύει την απομόνωσή τους. Πλέον έχει θεσπιστεί νόμος, που απαγορεύει την προσέγγιση του νησιού σε ακτίνα μικρότερη των 3 ναυτικών μιλίων. Δε θα πρέπει να λησμονείται, δε, το γεγονός ότι δεν κινδυνεύουν μόνο οι άνθρωποι που προσπαθούν να προσεγγίσουν το νησί, λόγω της επιθετικής στάσης της φυλής, αλλά και η ίδια η φυλή, που είναι ευάλωτη σε οποιαδήποτε αρρώστια του υπόλοιπου κόσμου, καθώς είναι απομονωμένη για χιλιάδες χρόνια και δεν διαθέτει αντισώματα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Sentinelese, Survival International, διαθέσιμο εδώ
- Everything we know about the isolated Sentinelese People of North Sentinel Island, Forbes, διαθέσιμο εδώ
- Know more about this 60.000 year old tribe of the North Sentinel Island, Ιndia Times, διαθέσιμο εδώ
- American ‘killed’ in India by endangered Andaman tribes, BBC, διαθέσιμο εδώ
