Του Παναγιώτη Παναγιωτακόπουλου,
Ένα νέο νομοσχέδιο, πρωτοβουλία του Υπουργείου Εργασίας, έχει δει το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο καιρό. Ο κύριος άξονας αφορά αλλαγές στο ωράριο εργασίας, τις υπερωρίες και τις αμοιβές, πάντα μετά από συνεννόηση μεταξύ εργοδότη, εργαζόμενου και αρχών. Όπως παραδοσιακά συμβαίνει στη χώρα μας, οι αντιδράσεις τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από τα συνδικάτα εργαζομένων ήταν έντονες, όμως το ζήτημα έγκειται στο αν ήταν δικαιολογημένες.
Επιγραμματικά, οι εργοδότες, ή αλλιώς οι επιχειρήσεις, θα έχουν το δικαίωμα να απασχολούν τους εργαζόμενους ως και 10 ώρες την ημέρα και να επιστρέφουν τις επιπλέον ώρες αυτές με λιγότερες ώρες εργασίας άλλες μέρες ή με επιπλέον ρεπό. Την ίδια ώρα, το ανώτατο όριο ωρών επιπλέον απασχόλησης αυξάνεται σε 150 ώρες ετησίως, από τις 120 σε ετήσια βάση ή τις 48 ανά εξάμηνο, ανάλογα τον κλάδο, όπως ήταν ρυθμισμένες ως τώρα. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου που να καθορίζει τον τρόπο διευθέτησης των ωρών αυτών και φυσικά θα αποτελεί προϋπόθεση η επιχείρηση να καταγράφει ηλεκτρονικά τα ωράρια εργασίας μέσω του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ.
Σε μία αναλυτικότερη παρουσίαση:
- Σε επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται ωράριο έως 40 ωρών εβδομαδιαίως, γνωστό και ως συμβατικό ωράριο εργασίας, επιτρέπεται για μία χρονική περίοδο, η οποία θα αποκαλείται «περίοδος αυξημένης απασχόλησης», ο εργαζόμενος να απασχολείται δύο ώρες την ημέρα επιπλέον των 8 ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των 40 ωρών ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου μειωμένης απασχόλησης.
- Αντί της μείωσης των ωρών επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών αναπαύσεως, επαρκής ώστε να καλυφθεί το αντίστοιχο διάστημα της επιπλέον απασχόλησης. Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους έξι μήνες σε διάστημα δώδεκα μηνών, κάτι που, φυσικά, αναμένεται να δράσει υπέρ της προστασίας των εργαζομένων.
- Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν είναι σε θέση να την εκτελέσει, για οποιονδήποτε προσωπικό λόγο, και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη, ούτε ενάντια στις υγιείς σχέσεις του με τον εκάστοτε εργοδότη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του, κάτι που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει πως δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο απόλυσής του.
- Κατά την περίοδο της αυξημένης απασχόλησης, όταν και θα κριθεί αναγκάια η υπερωριακή απασχόληση, η ημερήσια απασχόληση του εργαζομένου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις 10 ώρες, σε καμία περίπτωση.
- Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθορίζεται με επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή συμφωνία του εργοδότη με συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης που αφορά τα μέλη της ή συμφωνία του εργοδότη και του συμβουλίου των εργαζομένων ή συμφωνία του εργοδότη και ένωσης προσώπων.
- Η ένωση προσώπων μπορεί να συσταθεί από το 25% τουλάχιστον των εργαζομένων στην επιχείρηση που απασχολεί πάνω από είκοσι εργαζομένους και 15% εφόσον ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στην επιχείρηση είναι κατ’ ανώτατο αριθμό 20 εργαζόμενοι.
- Εάν ο εργαζόμενος δεν εκπροσωπείται από κάποια συνδικαλιστική οργάνωση της επιχείρησης ή ένωση προσώπων, τότε υπογράφεται ατομική σύμβαση με κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά. Η εφαρμογή συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας με ατομική σύμβαση εργοδότη και εργαζομένου επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που η επιχείρηση διαθέτει και λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων της, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό με το πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ΕΡΓΑΝΗ, και φυσικά ενημερωμένο σε πραγματικό χρόνο.
- Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική διάταξη που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στις επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως 40 ώρες την εβδομάδα, ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται 5 επιπλέον ώρες την εβδομάδα κατά την κρίση του εργοδότη.
Περνώντας στο κομμάτι των πληρωμών, οι ώρες που θα ξεπερνούν το συμφωνημένο ωράριο εργασίας προβλέπεται να αμοίβονται με το καθορισμένο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά 20%. Η εν λόγω «τιμή» θα είναι σε ισχύ τόσο για όσους βρίσκονται υπό καθεστώς πενθήμερης εργασίας, και άρα ως 5 επιπλέον ώρες απασχόλησης, όσο για αυτούς που απασχολούνται σε εξαήμερη βάση, και άρα δύνανται να εργαστούν ως και 8 επιπλέον ώρες σε εβδομαδιαία βάση. Τέλος, σε ό,τι έχει να κάνει με τις Κυριακές και την εργασία όλες τις ημέρες της εβδομάδας, θα δοθεί το δικαίωμα σε συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων όπως τα logistics, τα data centers και η παραγωγή, αποθήκευση και μεταφορά φαρμάκων με τις προαναφερθείσες διατάξεις να εξακολουθούν να είναι σε ισχύ.
Αν μη τι άλλο, ενδιαφέρουσες αλλαγές τις οποίες κανένας δεν μπορεί να αξιολογήσει αν, πρώτα, δε δει στην πράξη. Η ευκολότερη διέξοδος είναι πάντα η ρίψη πυρών απέναντι σε κάθε αλλαγή. Κανένας δεν είπε πως κάθε μεταρρύθμιση είναι σωστή, όμως, κανένας δεν μπορεί να την βαφτίσει λανθασμένη και άδικη αν δεν τεθεί σε πράξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εργασιακά : Τι αλλαγές έρχονται στο 8ωρο, τις υπερωρίες, in.gr. Διαθέσιμο εδώ.
- Μισθός, υπερωρίες, αποζημιώσεις και ωράριο εργασίας – Όλες οι αλλαγές που έρχονται, Έθνος. Διαθέσιμο εδώ.
- Ο εργοδότης μπορεί να αλλάζει το ωράριο του εργαζομένου μονομερώς;, Οδηγός Εργατικής Νομοθεσίας-Δελτίου Νομοθεσίας Ελέγχου Επαγγελματιών. Διαθέσιμο εδώ.
