Της Κάτιας Τσέλιου,
Περίπου πριν από έναν μήνα, και για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία, πέρασε νομοσχέδιο, όπου παρέχεται 3ήμερη άδεια μετ’ αποδοχών σε γυναίκες που στην κύησή τους επήλθε αποβολή ή θνησιγένεια. Δεν είναι δύσκολο κανείς να καταλάβει πως αναφέρομαι στη χώρα της Νέας Ζηλανδίας, την ίδια χώρα που καταγράφει το μεγαλύτερο ποσοστό (44%) γυναικών παγκοσμίως που κατείχαν ανώτατες διοικητικές θέσεις το 2019 σε αντίθεση με το πενιχρό 22% της ελληνικής πραγματικότητας. Συγκεκριμένα για τον χώρο των επιχειρήσεων, χρειάζεται απλώς μία ματιά στην ετήσια έκθεση της ICAP Business Leaders in Greece ώστε να απογοητευτεί κανείς με τα χαμηλά ποσοστά γυναικών διευθυνουσών συμβούλων -ακόμα και η θηλυκοποίηση της λέξης μάς ακούγεται ξένη.
Παρότι έχουμε ακούσει ουκ ολίγες φορές πως εν έτει 2021 είναι γραφικό κανείς να ασχολείται με τη γυναικεία απασχολησιμότητα, η οποία «έχει επιτευχθεί από την αναγνώριση της ισότητας των φύλων το 1975», τα στατιστικά δείχνουν το αντίθετο. Μάλιστα, σύμφωνα με εκθέσεις του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ, οι γυναίκες πλήττονται δυσανάλογα από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία, κυρίως λόγω της αυξημένης συμμετοχής τους σε κλάδους που επηρεάζονται περισσότερο από την πανδημία, όπως η παροχή υπηρεσιών σε φυσικά πρόσωπα (π.χ. λιανικές πωλήσεις, εστίαση, υποδοχή πελατών, κοκ).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2019 -ένα έτος εντελώς ανεπηρέαστο από την υγειονομική κρίση και μάλιστα με ενδεχόμενες προοπτικές ανάπτυξης- ο δείκτης γυναικείας απασχολησιμότητας διαμορφώθηκε στο 51% για τις ηλικίες 20-64 (σε αντίθεση με το 71% του αντρικού πληθυσμού). Ο δείκτης της συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό το 2019 άγγιζε το 65% (έναντι του 83% των αντρών), γεγονός που σημαίνει πως 1,2 εκατομμύρια γυναίκες ήταν οικονομικά ανενεργές για λόγους που δεν σχετίζονται με την εκπαίδευση, την ασθένεια ή τη συνταξιοδότηση. Σε αυτό το σημείο φαντάζομαι δεν ακούγεται παράδοξο πως η Ελλάδα κρατά τα ηνία των χαμηλότερων επιπέδων απασχόλησης γυναικών στην ΕΕ.
Μαθαίνουμε στα αμφιθέατρα, ή έστω, στις εικονικές αίθουσες, πως η συσχέτιση μεταξύ της οικονομικής μεγέθυνσης και της ενεργής συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι εμπειρικά αποδεδειγμένη, μα βγαίνοντας στον έξω κόσμο παρατηρούμε το παράδοξο της αντίστροφης συνθήκης – αν έχεις ενδοιασμούς, ρίξε μία ματιά στο παρακάτω γράφημα. Μιλάμε για βιώσιμη ανάπτυξη και δε φροντίζουμε να ενεργοποιήσουμε τα τμήματα του πληθυσμού που παραμένουν ανενεργά.
Σαφώς, η παθογένεια αυτή επεκτείνεται σε όλα τα φάσματα συμπεριλαμβανομένης και της γυναικείας ηγεσίας. Μολονότι το HBR (Harvard Business Review) έχει οριακά καταντήσει γραφικό στις αναρτήσεις των άρθρων και μελετών του περί συγκριτικά δυναμικότερων ηγετικών δεξιοτήτων των γυναικών έναντι των αντρών, η ελληνική κοινωνία φαίνεται να μην εμπιστεύεται εύκολα την «καρέκλα» σε ανθρώπους γένους θηλυκού.
Σύμφωνα με στοιχεία της έρευνας που εκπόνησε η Grant Thornton, οι γυναίκες CEO στην Ελλάδα άγγιξαν το 11% το 2019, ενώ οι COO (Chief Operations Officer) ανήλθαν στο 13% και οι CFO (Chief Financial Officer) στο 17%. Πιο αισιόδοξα αποτελέσματα διακρίνονται στους τομείς του HR (Human Resources) και του Marketing με ποσοστά γυναικών διευθυντριών 28% και για τα δύο πεδία, γεγονός που αποδεικνύει την αποστροφή του μεγαλύτερου μέρους του γυναικείου πληθυσμού σχετικά με τα επαγγέλματα STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics).
Στοιχεία της ίδιας έρευνας «εκθέτουν» τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εντός της ελληνικής επικράτειας, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών (92%) θεωρούν ότι οι επιχειρήσεις για τις οποίες εργάζονται δεν έχουν λάβει κανένα μέτρο προκειμένου να αποτρέψουν την ανισορροπία μεταξύ των δύο φύλων. Συμβαίνει, όμως, ένα παράδοξο στη χώρα μας, άξιο θαυμασμού και αισιοδοξίας: Το 63% των γυναικών -σύμφωνα με την ίδια έρευνα- δηλώνει πως κανένα εμπόδιο δεν πρόκειται να αναχαιτίσει την ανέλιξή τους σε αντίθεση με το 25% σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όπως απαντά και η Ιωάννα Δρέττα -CEO του Marketing Greece- στην εκπομπή Market(be)eers, σαφώς και δεν υπάρχει ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα στον εργασιακό χώρο, ωστόσο οφείλουμε να δρούμε έτσι ώστε να μην μετατρέπουμε τη συγκεκριμένη πραγματικότητα σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Οι Ελληνίδες παρουσιάζονται όλο και πιο δυναμικές στον εργασιακό χώρο με όρεξη να ξεπεράσουν όποιο στερεότυπο μπορεί κανείς να τους προσάψει και έτοιμες να ανατρέψουν τη μεγάλη ασυμμετρία που παρατηρείται στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Οι γενιές εξελίσσονται, με τους millennials να αποτελούν πλέον την πλειονότητα του εργατικού δυναμικού και τους GenZ να προετοιμάζονται για την είσοδό τους. Ήρθε η ώρα, λοιπόν, συγκεκριμένες νοοτροπίες και προκαταλήψεις της χώρας να παραμείνουν στο παρελθόν, όπου και γεννήθηκαν, ώστε να μπορέσει επιτέλους αυτή η ομάδα να απελευθερώσει όλα τα ταλέντα και τις δεξιότητές της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Market(be)ers – S02E01 – Ioanna Dretta (Marketing Greece), YouTube. Διαθέσιμο εδώ.
- 7 Leadership Lessons Men Can Learn from Women, Harvard Business Review. Διαθέσιμο εδώ.
- Λιγότερες γυναίκες σε υψηλές θέσεις, Economistas. Διαθέσιμο εδώ.
- Οι γυναίκες στην αγορά εργασίας: Ένα στοίχημα για την ελληνική οικονομία, Capital. Διαθέσιμο εδώ.