Του Κωνσταντίνου Λίκα,
Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο (Bundesverfassungsgericht) στην Καρλσρούη προέβη την Πέμπτη, 29 Απριλίου 2021, σε μία σημαντική απόφαση σχετική με τον Νόμο της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Γερμανίας για τους στόχους της Κλιματικής Αλλαγής το 2030.
Το δικαστήριο απάντησε καταφατικά σε ακυρωτική αγωγή, κρίνοντας τον Νόμο Κλιματικής Αλλαγής της Γερμανικής Κυβέρνησης εν μέρει αντισυνταγματικό, λόγω έλλειψης συγκεκριμένων, μετρήσιμων στόχων και εξίσωσε de facto την κλιματική αλλαγή και την βιοποικιλότητα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη ελευθερία – με ειδική μνεία στις διαγενεακές σχέσεις. Έτσι, εφόσον η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει δυσανάλογα τις νέες γενιές, πρέπει οι στόχοι να είναι συγκεκριμένα και μετρήσιμα μεγέθη. Το δικαστήριο έδωσε χροιά συνταγματικού δικαίου στην κλιματική αλλαγή κι ενθάρρυνε τους νέους της Γερμανίας που, μεταξύ άλλων, ενδιαφέρονται πολύ και για την κλιματική αλλαγή.
Τα αριστερά κόμματα στήριξαν την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η υποψήφια Καγκελάριος και Πρόεδρος των Πρασίνων, Annalena Baerbock, επίσης υποστήριξε ένθερμα την «ιστορική» δικαστική απόφαση. Δε δίστασε να συμπεριλάβει μάλιστα τα σχέδιά της αν βρίσκεται στην επόμενη κυβέρνηση, όσον αφορά τη δράση για την κλιματική αλλαγή: «Θα θέσουμε ως κατεύθυνση της χώρας μας την τήρηση της Συμφωνίας των Παρισίων και θα αλλάξουμε τον Νόμο κλιματικής αλλαγής ανάλογα». Πρόσθεσε δε, «ως πολιτικά υπεύθυνοι άνθρωποι, έχουμε το καθήκον, όχι μόνο να σκεφτόμαστε σε βραχυπρόθεσμους κύκλους, αλλά και να εγγυόμαστε επίσης τα βασικά δικαιώματα μακροπρόθεσμα». Δηλαδή, όχι μόνο προδιαγράφει και προοικονομεί τη συμμετοχή των Πρασίνων στην επόμενη κυβέρνηση, αλλά και συμπεριλαμβάνει την προστασία του περιβάλλοντος στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα –σε παρόμοιο κλίμα με τη δικαστική απόφαση.
Ο Υπουργός Οικονομικών και Αντικαγκελάριος της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, Olaf Scholz (SPD), επίσης είναι θετικός προς την απόφαση. Καλεί την κυβέρνησή του -συγκεκριμένα τους συντηρητικούς Χριστιανοδημοκράτες (CDU)- να προβούν στη σύσταση ενός νέου Νόμου Κλιματικής Αλλαγής τώρα, πριν τις εκλογές, και συγκεκριμένα μέσα στο καλοκαίρι. Η Υπουργός Περιβάλλοντος, Svenja Schulze (SPD), συμπλέει με τις δηλώσεις του συναδέλφου της. Θεωρεί ότι θα έπρεπε η κυβέρνηση να είχε θέσει πιο συγκεκριμένα κριτήρια για τους κλιματικούς στόχους του 2030.
Δεν ήταν μόνο οι αριστερές δυνάμεις της χώρας που χαιρέτησαν αυτή τη κίνηση. Ο συντηρητικός Friedrich Merz (CDU), ο οποίος πρόσφατα ανήκει στο επιτελείο του Armin Laschet για τα οικονομικά ζητήματα και ενδεχομένως να λάβει αξίωμα με οικονομικό περιεχόμενο εάν κυβερνήσει το CDU, τόσο στο newsletter του #MerzMail όσο και στο Twitter υπερασπίστηκε την απόφαση, αλλά όχι μόνο για το κλίμα. «Η νέα γενιά δεν έχει το #Σύνταγμα μόνο στην #κλιματική αλλαγή στο πλευρό της. Εάν πρέπει να υπερασπιστεί η μελλοντική ελευθερία καλύτερα, τότε τα δημόσια οικονομικά και το ασφαλιστικό χρήζουν μίας εξίσου βασικής, συνταγματικής νέας ρύθμισης», ανέφερε ο Merz στο Twitter. Από την άλλη, ο επιδημιολόγος του SPD, Karl-Wilhelm Lauterbach, γνωστός για την εμμονή του σε αυστηρά μέτρα κατά του κορωνοϊού και κατά χαλαρώσεων των μέτρων (για τις οποίες έχει «μηδέν κατανόηση»), ερμηνεύει τις δηλώσεις του Merz ως περικοπές στο κράτος πρόνοιας. Απορεί, λοιπόν, ο Lauterbach τι εννοεί ο ποιητής και σκέφτεται στο Twitter: «Λιγότερες δαπάνες για το δημόσιο, π.χ. νοσοκομεία, και περισσότερη ιδιωτική ασφάλιση;» Κλείνοντας δε, προτρέπει: «Θα πρέπει να συνηθίσουμε να είμαστε συγκεκριμένοι [σε αυτά που λέμε]. Δεν ισχύει μόνο για τον Merz, ισχύει για όλους εμάς».
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θα πρέπει να ξανασκεφτεί τις κλιματικές πολιτικές της από την αρχή. Το SPD πιέζει για απόφαση πριν τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Το CDU, ευρισκόμενο σε σύγχυση -κι ενώ καταρρέει στις δημοσκοπήσεις- θα αργήσει να βρεθεί στην ίδια σελίδα. Ο Υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας, Peter Altmaier, παρόλο που βρίσκει την απόφαση θετική, δεν πιστεύει ότι μπορεί να φέρει πιο συγκεκριμένα μέτρα. Για πόσο ακόμα όμως θα παραμένουν οι στόχοι για το 2030 ασαφείς;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Klimaschutzgesetz in Teilen verfassungswidrig, Tagesschau, διαθέσιμο εδώ
- Baerbock freut sich über den Rückenwind aus Karlsruhe, Frankfurter Allgemeine Zeitung, διαθέσιμο εδώ
- Karl Lauterbach: Streit mit Friedrich Merz auf Twitter, Berliner Zeitung, διαθέσιμο εδώ
- Klima-Urteil: Klatsche für den Bund, ZDF, διαθέσιμο εδώ
