Της Τζωρτζίνας Ψύχα,
Αναμφίβολα, τα social media αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και, ως εκ τούτου, την επηρεάζουν σημαντικά. Δεν πρόκειται, πλέον, για ένα απλό μέσο επικοινωνίας, αλλά για ένα μέσο πληροφόρησης και έκφρασης ιδεών και απόψεων, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται και για επαγγελματικούς σκοπούς. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, έχουν υιοθετήσει τα social media και άνθρωποι της πολιτικής σκηνής, με τους πολίτες να αλληλοεπιδρούν μαζί τους μέσω σχολίων, για την προώθηση και τη δημοσίευση πολιτικών άρθρων και άρθρων της επικαιρότητας.
Γενικά, στην εποχή μας παρατηρείται πως η κυβέρνηση και τα κόμματα στην Ελλάδα και όχι μόνο, βρίσκονται σε ένα διαρκή ανταγωνισμό για την προσέλκυση ψηφοφόρων, που θυμίζει αρκετά προεκλογική αναμέτρηση, τόσο στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), όσο και στα social media, τα οποία παρέχουν την ευκαιρία ένταξης της κοινής γνώμης στο πολιτικό διάλογο. Πολιτικά πρόσωπα και κόμματα, λοιπόν, τα χρησιμοποιούν σήμερα σε μεγάλο βαθμό, προκειμένου να προωθήσουν το δικό τους πολιτικό μήνυμα και έργο, αναδεικνύοντας παράλληλα και τη δημόσια εικόνα τους. Ίσως, πρόκειται ακόμη και για έναν τρόπο εντοπισμού του που «κινείται» η κοινή γνώμη. Πάντως, οι διαδικτυακές συζητήσεις και η ουσιαστική αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτικών και πολιτών σπανίζουν.
Με μια γρήγορη ματιά στα σχόλια των λογαριασμών των πολιτικών, αλλά και «κάτω» από πολιτικά άρθρα, διακρίνουμε τους αντιρρησίες που προτρέπουν τον κόσμο να «ξυπνήσει» και εκφράζουν με έντονο τρόπο τη δυσαρέσκειά τους για την τρέχουσα πολιτική και κοινωνική κατάσταση, τα ειρωνικά και χλευαστικά σχόλια και εκείνους που είτε συμφωνούν είτε απλώς εκφράζουν τη θέση τους με επιχειρήματα και πιο εκλεπτυσμένο λεξιλόγιο. Σε κάθε περίπτωση, ο διχασμός στα σχόλια είναι αναπόφευκτος.
Δεν είναι λίγες οι φορές, ωστόσο, που τα social media παρουσιάζουν μονάχα τη μια πλευρά των πραγμάτων ή ό,τι ενδέχεται να αποτελεί μόδα ή τάση, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος των πολιτών και ειδικά των νέων να ακολουθούν τις απόψεις αυτές με «κλειστά μάτια», είτε επειδή τις ενστερνίζονται οι περισσότεροι είτε διότι φοβούνται ότι θα εκφράσουν μια άποψη με την οποία «οι πολλοί» ενδέχεται να μην συμφωνούν. Ακόμη, αποτελεί σύνηθες φαινόμενο η υιοθέτηση μιας άποψης ως αυθεντίας, μόνο και μόνο επειδή το συγκεκριμένο πρόσωπο είναι επώνυμο ή έχει μεγάλη απήχηση στα κοινωνικά δίκτυα. Τέλος, κυριαρχεί η εντύπωση πως τα social media είναι ανεξαρτητοποιημένα από τα πολιτικά τεχνάσματα και την προπαγάνδα. Πράγματι. Τα site, όμως, και οι λογαριασμοί που προωθούν τα άρθρα και τα post τους μέσω αυτών δεν είναι πάντα.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως επακόλουθο, αφενός τη πόλωση της κοινής γνώμης αφετέρου την αποστασιοποίηση εκείνων που απλώς προσπαθούν να ενημερωθούν και να έχουν μια πιο ενεργή στάση στη πολιτική ζωή λόγω της δυσπιστίας και της δυσαρέσκειας που τους προκαλεί η κατάσταση αυτή. Άλλοι, λοιπόν, απογοητεύονται και άλλοι υιοθετούν απόψεις άβουλα, που ενδέχεται να μην τους αντιπροσωπεύουν συνολικώς. Άλλοι, πάλι, προσκολλώνται στις υπόλοιπες δυνατότητες που παρέχουν τα social media, αδιαφορώντας για την ενημέρωση και την δράση ως προς την πολιτική ζωή.
Συμπεραίνοντας, τα social media φαίνεται πως είτε κατευθύνουν είτε αποπροσανατολίζουν εντελώς τη κοινή γνώμη, όχι όμως ελεγχόμενα, όπως συμβαίνει με τα ΜΜΕ, λόγω της ανεξάρτητης φύσης τους και της ελευθερίας που παρέχουν. Ο καθένας μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του είτε αυτή είναι αποδεκτή είτε όχι. Γι’ αυτό λοιπόν, θα ήταν προτιμότερο όταν διαβάζουμε μια δημοσίευση ή ένα άρθρο να φιλτράρουμε και να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες, προκειμένου να διαμορφώνουμε τη δική μας άποψη για τις εξελίξεις, τόσο σε πολιτικό όσο και σε οποιοδήποτε επίπεδο, χωρίς να φοβόμαστε να την εξωτερικεύσουμε, σε περίπτωση που δεν συμβαδίζει με εκείνη των πολλών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η απολιτικοποίηση των νέων, tovima.gr, Διαθέσιμο εδώ
- O πολιτικοποιημένος social network user της εποχής μας, pragmatikotita.gr, Διαθέσιμο εδώ
