Alexanderplatz: Μια πλατεία, ένα ορόσημο στο Βερολίνο

Της Ελένης Μουνδούρη,

Στο κέντρο της πόλης του Βερολίνου, πολυσύχναστη και γεμάτη ζωή, βρίσκεται η Alexanderplatz, η πιο γνωστή πλατεία της πόλης καθώς και ένα από τα πιο γνωστά σημεία συνάντησης τόσο για τους κατοίκους της πόλης όσο και για εκείνους που βρίσκονται εκεί για λίγο μόνο καιρό. Με την πρώτη ματιά ίσως κανείς να νομίσει πως πρόκειται για μια σύγχρονη και πρόσφατα οικοδομημένη πλατεία, η ιστορία της όμως ξεκινάει χρόνια πριν, από τον 12^ο κιόλας αιώνα. Η Alexanderplatz και τα μνημεία τα οποία φιλοξενεί -ένα εκ των οποίων αποτελεί ο πασίγνωστος Τηλεοπτικός Πύργος του Βερολίνου– έχουν πολλά να μας μαρτυρήσουν για την ιστορία της πόλης.

Παρόλο που ιστορικές αναφορές για την περιοχή στην οποία βρίσκεται η πλατεία ξεκινούν πολύ νωρίς, από τον 12^ο αιώνα, είναι γεγονός πως ιδιαίτερη σημασία απέκτησε μόλις στις αρχές του 18^ου αιώνα. Τότε, το κομβικό αυτό σημείο μετατράπηκε σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό εμπορικό κέντρο, όπου μπορούσε κανείς να προμηθευτεί βοοειδή κυρίως προϊόντα, με βασικότερο το μαλλί. Ωστόσο, σημαντικό είναι να αναφερθεί πως η σημερινή ονομασία δεν υπήρχε από τότε. Το όνομα Alexanderplatz χαρίστηκε στην πλατεία το 1805 με εντολή του τότε πρώσου βασιλιά Frederick William IIΙ προς τιμήν του Τσάρου της Ρωσίας Alexander I που επισκέφτηκε τότε την πόλη. Πολύ σημαντική περίοδο για τον εκσυγχρονισμό της πλατείας αποτελεί το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα, όταν κατασκευάστηκε σε αυτήν η πρώτη στάση ενός δικτύου μεταφορών, που μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα πολύ καλά συνδεδεμένο μεταφορικό σύστημα. Την ίδια περίπου περίοδο, οικοδομήθηκε εκεί και το “Central Market Hall”, ενώ λίγα χρόνια αργότερα -πιο συγκεκριμένα από το 1920 και ύστερα- η Alexanderplatz αποτελούσε “hotspot” της ενδιαφέρουσας νυχτερινής ζωής του Βερολίνου.

Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η εικόνα του Βερολίνου ήταν αυτή μιας κατακρεουργημένης πόλης, ύστερα από πλήθος βομβαρδισμών. Η Alexanderplatz και τα κτίρια που την περιέβαλαν δεν θύμιζαν καθόλου την προηγούμενη εικόνα της. Μετά τον διαχωρισμό της Γερμανίας σε Ανατολική και Δυτική, η εν λόγω πλατεία αποτέλεσε το κέντρο του Ανατολικού Βερολίνου και ήταν εκείνη την περίοδο, στις αρχές του 1960, όταν ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την ανοικοδόμησή της. Μάλιστα, στα τέλη της δεκαετίας αυτής η πλατεία απέκτησε τρία ορόσημα, τα οποία την ομορφαίνουν μέχρι και σήμερα, το “World Clock”, τον «Τηλεοπτικό Πύργο» και το «Σιντριβάνι της Διεθνούς Φιλίας». Το World Clock είναι ένα μνημείο το οποίο, μαζί με τον Τηλεοπτικό Πύργο, ανοικοδομήθηκε το 1969 για την 20^ή επέτειο της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Απεικονίζει την ώρα σε 148 χώρες, από όλες τις εικοσιτέσσερις ζώνες ώρας. Πράγματι, περνώντας κανείς από εκεί, δύσκολα δεν θα του τραβήξει το ενδιαφέρον το ιδιαίτερο αυτό μνημείο με τους αριθμούς και το ηλιακό σύστημα που απεικονίζεται στην κορυφή του, με τους πλανήτες σε μέγεθος μπάλας να περιστρέφονται κάθε λεπτό.

Διασχίζοντας κανείς την πλατεία, σύντομα μπροστά του θα υψωθεί ο επιβλητικός Τηλεοπτικός Πύργος (γερμανικά: Fernsehturm). Κατασκευασμένος και αυτός το 1969, απώτερος σκοπός του ήταν η ανάδειξη της υπεροχής της κομμουνιστικής Γερμανίας και η υπόσχεση ότι πρόκειται να φέρει ένα καλύτερο μέλλον. Πρόκειται για το ψηλότερο κτίριο της Ευρώπης που είναι ανοιχτό στο κοινό, ενώ είναι εύκολα προσβάσιμο για επίσκεψη. Η 360 μοιρών θέα που προσφέρεται από το εσωτερικό του πύργου καθώς και το εστιατόριο που βρίσκεται εκεί έχουν συμβάλλει στην ανάδειξη του Πύργου ως ένα από τα βασικά αξιοθέατα προς επίσκεψη στην πόλη του Βερολίνου. Δεν αποτελεί επομένως έκπληξη το γεγονός πως υποδέχεται περίπου ένα εκατομμύριο τουρίστες ετησίως από πλήθος χωρών. Περισσότερες πληροφορίες για την επίσκεψη στον Πύργο είναι διαθέσιμες στην επίσημη ιστοσελίδα (διαθέσιμη εδώ).

Η Alexanderplatz, αποτελώντας ίσως τη σημαντικότερη πλατεία στην πόλη του Βερολίνου, καθώς και τη μεγαλύτερη της χώρας, είναι ένα ορόσημο για την πόλη. Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό και από το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πλατεία φιλοξενεί ετησίως πλήθος εκδηλώσεων, ανοιχτές για το ευρύ κοινό. Για παράδειγμα, εξαιρετικά γνωστές είναι οι Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα εκεί, σε ένα κλίμα ειδικά διαμορφωμένο σε ένα «Χριστουγεννιάτικο χωριό». Εκεί διατίθενται παραδοσιακά και χριστουγεννιάτικα προϊόντα, όπως για παράδειγμα το Gluhwein, ένα ζεστό ποτό που ταιριάζει άψογα με τις παγωμένες γιορτινές μέρες του Βερολίνου. Με σιγουριά, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς να επισκεφτεί τη συγκεκριμένη πλατεία, καθώς αποτελεί πράγματι την καρδιά της πόλης.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Alexanderplatz, visitberlin.de, διαθέσιμο εδώ
• Alexanderplatz, berlin.de, διαθέσιμο εδώ
• Alexanderplatz, intodrucingberlin.com, διαθέσιμο εδώ
• 10 Astonishing Historical Facts About Alexanderplatz, theculturetrip.com, διαθέσιμο εδώ
• Alexanderplatz / World Clock, Berlin, gpsmycity.com, διαθέσιμο εδώ
• The History Of The World Clock in 1 Minute, theculturetrip.com, διαθέσιμο εδώ
• World Clock – Alexanderplatz, welcome-to-berlin.com, διαθέσιμο εδώ
• Berlin: A World Clock for those who Could Not Travel the World, berlinspectator.com, διαθέσιμο εδώ
• Berlin Television Tower, visitberlin.de, διαθέσιμο εδώ