Της Ιωάννας Χατζηαντωνίου,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε από τους πρώτους πολιτικούς δρώντες παγκοσμίως που μίλησε για την αξία του εμβολιασμού στην προσπάθεια καταπολέμησης της πανδημίας του κορωνοϊού. Μάλιστα, προώθησε έντονα την θέληση της να υποστηρίξει στο επίπεδο αυτό όχι μόνο τα κράτη-μέλη αλλά και την υπόλοιπη υφήλιο, στο σημείο που της το επιτρέπουν οι δυνατότητες της. Στο πνεύμα των αξιών της, και δη του σεβασμού του δικαιώματος στην υγεία, η Ε.Ε. δεσμεύτηκε στην παροχή εμβολίων και σε χώρες εκτός των συνόρων της υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιούνταν σε ένα κλίμα συνεργασίας και αλληλεγγύης – και με τους «εξωτερικούς συνεργάτες» θα λέγαμε.
Παρά τις όποιες προσπάθειες, ωστόσο, οι εταίροι της Ένωσης δεν αντεπεξέρχονται στις υποχρεώσεις τους. Μετά από πολλαπλές δηλώσεις και νύξεις -ακόμα και στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής- για τις καθυστερήσεις παραδόσεων από την φαρμακευτική εταιρεία AstraZeneca, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να λάβει πιο ενεργή δράση. Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, και κατόπιν υποστήριξης και από τα 27 κράτη-μέλη, η Επιτροπή ανακοίνωσε την εκκίνηση νομικών διαδικασιών κατά της βρετανο-σουηδικής φαρμακευτικής εταιρείας. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού οργάνου, Stefan De Keersmaecker: «Κάποιοι όροι του συμβολαίου δεν έχουν τηρηθεί και η εταιρεία δεν φαίνεται να σκέφτηκε μια αξιόπιστη στρατηγική για να διασφαλιστεί η έγκαιρη παράδοση των δόσεων».
Πιο συγκεκριμένα, η συμφωνία της AstraZeneca με την Ε.Ε. προέβλεπε με σιγουριά 300 εκατομμύρια δόσεις και την προοπτική 100 εκατομμυρίων επιπρόσθετων. Τα νούμερα, δυστυχώς, αποκλίνουν σε τεράστιο βαθμό με 30 εκατομμύρια δόσεις να έχουν παραδοθεί από τις υποσχόμενες, με την εταιρεία να δηλώνει πως οι δυνατότητες της επαρκούν για την παράδοση 70 εκατομμυρίων για το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Όπως γίνεται αντιληπτό, οι αποκλίσεις δημιουργούν τρομερό πρόβλημα στους προγραμματισμούς της Ένωσης για την ενίσχυση των κρατών-μελών, πολλά εκ των οποίων πληρώνουν το τίμημα της πανδημίας με παρατεταμένα lockdown -όπως στην περίπτωση της χώρας μας- ενώ άλλα με επιβαρυμένο σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, πως παρά τα λεγόμενα προβλήματα παραγωγής που αντιμετώπιζε ο φαρμακευτικός «γίγαντας», η στάση του και η αξιοπιστία του απέναντι στην Βρετανία δεν παρεμποδίσθηκαν στο ελάχιστο, γεγονός που δημιουργεί υπόνοιες για άνιση «αντιμετώπιση» των εταίρων της. Σε αυτές τις υπόνοιες, οι οποίες πλέον θεωρούνται ξεκάθαρα στοιχεία, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, απάντησε με μια κάθετη απόρριψη μελλοντικών συνεργασιών με την AstraZeneca και την αντ’ αυτού αναζήτηση εταιριών έμπιστων για συνεργασίες και με προϊόντα που θα εμπίπτουν των ευρωπαϊκών προδιαγραφών.
Σαφώς, η Ένωση αναλογιζόμενη τα συμφέροντα της -με γνώμονα τις ανάγκες των κρατών-μελών- αλλά και τις ρεαλιστικές παρούσες δυνατότητες της, έπρεπε να επεξεργαστεί τρόπους και εναλλακτικές για να επιλύσει το σημαντικό αυτό πρόβλημα. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις ορισμένων κρατών μελών, με το σκεπτικό ότι μια νομική διαδικασία θα δυσχεράνει τις σχέσεις μεταξύ εταιρείας και Ένωσης αλλά και την προσπάθεια της δεύτερης να καλύψει τα απαραίτητα, κρίθηκε πιο ωφέλιμη μια πρακτική κίνηση αντί των λόγων και των νύξεων που πραγματοποιούνται εδώ και αρκετούς μήνες. Σίγουρα μια καταγγελία δε θα «φέρει εμβόλια πιο γρήγορα στην Ένωση» αλλά θα εκφράσει ξεκάθαρα το μήνυμα της Ένωσης, την απογοήτευση της από την εταιρεία αλλά και εμμέσως από το ίδιο το Ηνωμένο Βασίλειο…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU sues AstraZeneca over delayed deliveries of COVID-19 vaccine, DW, διαθέσιμο εδώ
- COVID-19: EU Commission sues AstraZeneca for not respecting vaccine contract, Sky News, διαθέσιμο εδώ
- EU Commission launches legal action against AstraZeneca, eKathimerini.com, διαθέσιμο εδώ