Της Ευαγγελίας Ανδρεδάκη,
Εάν είσαι από αυτούς που επιθυμούν να επαναπροσδιορίσουν τη «μετακίνηση 6», μια νορβηγική φιλοσοφία με την ονομασία friluftsliv μπορεί να είναι η αλλαγή που ζητάς.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, για λίγο τους αποπνικτικούς τοίχους των σπιτιών μας και ας μεταφερθούμε νοερά στα δάση της Νορβηγίας, στις βουνοπλαγιές και τα μαγευτικά φιόρδ της χώρας του βορρά. Εκεί θα συναντήσουμε Νορβηγούς κάθε ηλικίας να πραγματώνουν, παρά τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, τη στάση ζωής του friluftsliv, σε πλήρη αρμονία με το περιβάλλον.
Τι είναι, όμως, το friluftsliv και πώς μπορεί να μεταμορφώσει έναν απλό περίπατο σε μία ολιστική εμπειρία επανένωσης του ανθρώπου με τη φύση; Η δυσανάγνωστη αυτή λέξη αποτελεί ένα συγκερασμό επιμέρους εννοιών και αποδίδεται στο Νορβηγό θεατρικό συγγραφέα Henrik Ibsen, ο οποίος φαίνεται να χρησιμοποίησε τον όρο αυτό όταν ο πρωταγωνιστής σε ένα από τα ποιήματά του χρειαζόταν να απομονωθεί μόνος στη φύση, ώστε να ξεκαθαρίσει τις σκέψεις του για το μέλλον. Σε ελεύθερη μετάφραση, friluftsliv σημαίνει την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου στην ύπαιθρο. Την ιδέα, πρακτικά, του να περνάς χρόνο στη φύση συνειδητά και να εναρμονίζεσαι με αυτή.
Αυτή ακριβώς η συνειδητότητα είναι που διαφοροποιεί το friluftsliv από μια τυπική βόλτα και το καθιστά στάση ζωής, προσδίδοντας στην πράξη δυναμική ικανή να οδηγήσει το άτομο σε μία νέα, πιο αισιόδοξη αντιμετώπιση της καθημερινότητας. Η φιλοσοφία αυτή επιδιώκει να μετατρέψει το καθημερινό περπάτημα σε μία ευκαιρία επανένωσης του ατόμου με τη φύση. Τα άτομα καλούνται να αφήσουν τα άγχη και τα προβλήματα της καθημερινότητας στην άκρη και να αφοσιωθούν στη βόλτα τους, αξιοποιώντας στο έπακρο όλες τους τις αισθήσεις. Η πανδημία του κορωνοϊού, μάλιστα, είναι αυτή που μας δίδαξε πως η ευτυχία βρίσκεται στα πιο απλά πράγματα και το friluftsliv έρχεται να μας το επιβεβαιώσει. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι παρόλο που οι Νορβηγοί έχουν να αντιμετωπίσουν μερικούς από τους πιο ανήλιους χειμώνες, κατατάσσονται ανάμεσα στους πιο ευτυχισμένους λαούς του κόσμου, και το frilufstliv δε φαίνεται να είναι άσχετο με αυτό.
Αξιοσημείωτα είναι και τα μακροπρόθεσμα οφέλη του friluftsliv, αφού η πρακτική αυτή, πέρα από τη θετική επίδραση στο ψυχισμό του ατόμου, συνδέεται άμεσα με την ενδυνάμωση του σεβασμού απέναντι στο περιβάλλον και την υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού και οικολογικού τρόπου ζωής μέσα από τη συνεχή επαφή του ανθρώπου με τη φύση. Συνάμα, το άτομο συνειδητοποιεί την αξία του οικοσυστήματος και την επιτακτική ανάγκη προστασίας του, σε μια εποχή που η διαφύλαξη του περιβάλλοντος ανάγεται σε στοίχημα ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Πόσο εφικτό είναι, όμως, να υιοθετηθεί η νοοτροπία αυτή από την ελληνική κοινωνία; Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, το friluftsliv ακολουθείται από μία αντίφαση: Όσο δύσκολο μας είναι να το προφέρουμε τόσο εύκολο είναι να το εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας και να το εντάξουμε στη ρουτίνα μας, κι αυτό γιατί δεν απαιτεί ούτε εξοπλισμό ούτε τεχνικές δεξιότητες. Το μόνο εμπόδιο για να μετουσιώσουμε τη θεωρία σε πράξη είναι να αποδεσμευτούμε από τα διαδικτυακά δεσμά, κλείνοντας το internet και ανοίγοντας την πόρτα μας.
Παράλληλα, το friluftsliv έρχεται να καταρρίψει ακόμη μία νοοτροπία του Νεοέλληνα, που θέλει την έξοδο από το σπίτι να συνεπάγεται έξοδα, καθώς αποτελεί μια δωρεάν, αλλά όχι «φθηνή» μορφή αξιοποίησης του ελεύθερου μας χρόνου, με μοναδικό προαπαιτούμενο την επιθυμία για μια ειλικρινή αποκατάσταση της σχέσης μας με τη φύση. Στην εποχή του social distancing, με την απόσταση να επιβάλλεται και την απομόνωση να καιροφυλακτεί, το friluftsliv μπορεί να αποτελέσει τη διέξοδο.
Επιπλέον, η χώρα μας είναι πολύ τυχερή, καθώς ο ευνοϊκός καιρός και τα απαράμιλλης ομορφιάς ελληνικά τοπία συνθέτουν το ιδανικό σκηνικό για να πραγματώσει κανείς τη φιλοσοφία του friluftsliv. Για τους τυχερούς κάτοικους της υπαίθρου, μοναδικό προαπαιτούμενο είναι η συνειδητή απόφαση να κάνουν log out από το διαδικτυακό κόσμο και να φορέσουν τα αθλητικά τους. Με την κατάλληλη διάθεση, όμως, και θέληση, η νοοτροπία του friluftsliv μπορεί να βρει εφαρμογή και στα μεγάλα αστικά κέντρα, χαρίζοντας στους κατοίκους των πόλεων τη χαλάρωση και το κλίμα αποφόρτισης, που η ζωή στις μεγαλουπόλεις καθιστά συχνά άπιαστο όνειρο.
Σημαντικό είναι να προσαρμόσουμε τη φιλοσοφία πίσω από τη νορβηγική αυτή πρακτική στα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας, ώστε να καταστούμε κοινωνοί των ευεργετικών αποτελεσμάτων της. Παρόλο, λοιπόν, που δε διαθέτουμε ατελείωτα δάση ούτε τα περίφημα νορβηγικά φιόρδ, αυτό που έχει σημασία είναι να υιοθετήσουμε τον τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης της φύσης που βρίσκεται πίσω από τη φιλοσοφία του friluftsliv. Έτσι, με το κατάλληλο mindset, ακόμα και ένας απλός περίπατος στο πάρκο ή το άλσος της γειτονιάς σου, μια βόλτα με το ποδήλατο ή μια εκδρομή στο βουνό, αρκεί για να σου αλλάξει εντελώς τη διάθεση, να σου δώσει αισιοδοξία και να σου προσφέρει ένα διάλειμμα από τα άγχη της καθημερινότητας. Αυτό ή το επόμενο Σαββατοκύριακο, λοιπόν, στείλε «μετακίνηση 6» και πήγαινε για περίπατο αλά νορβηγικά!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το Σκανδιναβικό concept ‘friluftsliv’ θα σε φέρει ακόμα πιο κοντά στη φύση, Tfc Magazine, διαθέσιμο εδώ
- Το Σκανδιναβικό μοντέλο και η θετική προσέγγιση απέναντι στην καραντίνα- της Kari Leibowitz C, Epta News, διαθέσιμο εδώ
- Ξέχνα το Hygge! H νέα τάση στο ευ ζην λέγεται Friluftsliv, Madame Figaro, διαθέσιμο εδώ
- Friluftsliv, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- Elgvin Dag T. , 150 years later: College Students’ conceptions of Henrik Ibsen’s “Friluftsliv’s for my thoughts” of 1859, Prepared for: Henrik Ibsen: The Birth of “Friluftsliv” A 150 Year International Dialogue Conference Jubilee Celebration North Troendelag University College, Levanger, Norway Mountains of Norwegian/Swedish Border September 14-19, 2009, διαθέσιμο εδώ
