Της Κωνσταντίνας Κουλοπούλου,
Στο άκουσμα του θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων, κάθε πολίτης του κόσμου φέρνει στο μυαλό του την Ελλάδα, γενέτειρα της μεγαλύτερης αθλητικής γιορτής που έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος. Πριν από χιλιάδες χρόνια, στην Αρχαία Ολυμπία, Έλληνες αθλητές έδωσαν σάρκα και οστά σε αυτό που ονομάζεται γνήσιο αθλητικό ιδεώδες. Η φλόγα της Αρχαίας Ολυμπίας, από τότε έως και σήμερα, φωτίζει κάθε τέσσερα χρόνια την ανθρωπότητα και φέρνει σε επαφή τους λαούς με την ευγενή άμιλλα, την αλληλεγγύη, τον σεβασμό και το «εὖ αγωνίζεσθαι». Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν ευκαιρία να διαπιστώσουμε πως είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν παρά αυτά που μας χωρίζουν και πως η ειρήνη και η συναδέλφωση αποτελούν πάγιο και διαχρονικό αίτημα μεταξύ των λαών σε όλη την Οικουμένη. Άλλωστε, αυτός είναι και ο συμβολισμός της Ολυμπιακής σημαίας, που γιορτάζει σήμερα τα εκατοστά πρώτα γενέθλιά της.
Ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν, Γάλλος παιδαγωγός και ιστορικός υπήρξε ο άνθρωπος που οραματίστηκε την επανέναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων μετά από 1503 χρόνια παύσης τους από τον Θεοδόσιο τον Μέγα. Σε συνεργασία με τον Έλληνα λόγιο Δημήτρη Βικέλα, έθεσαν επί τάπητος το ζήτημα της αναβίωσης των Ολυμπιακών, με όπλο τους την αρχαιοελληνική ιστορία, τις μεγάλες δόξες που γνώρισε η Αθήνα και την προσφορά του θεσμού σε διεθνές επίπεδο. Η κίνηση αυτή έδωσε το έναυσμα σε πολλούς Έλληνες και ξένους ποιητές, ευεργέτες, ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, ακόμα και σε πολιτικούς να ενισχύσουν αυτό το εγχείρημα, διοργανώνοντας αθλητικές εκδηλώσεις υπερτοπικού χαρακτήρα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης. Αυτές στάθηκαν άξιες στο να μεταδώσουν στον κόσμο τον παλμό των Ολυμπιακών Αγώνων και να αποδώσουν στη συνέχεια την ένθερμη επιθυμία των ανθρώπων για την επιστροφή της Ολυμπιάδας στη σύγχρονη ζωή. Σε καμία, όμως, περίπτωση δεν αποτέλεσαν αντικαταστάτες ή συνεχιστές του θεσμού, όπως τον οραματίστηκε μετά από 1503 χρόνια ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν.
Η θέση του ίδιου απέναντι στο Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο της Σορβόννης ήταν ξεκάθαρη και, παρά τις αρχικές αποτυχίες, στις 23 Ιουνίου του 1894 ψηφίστηκε ομόφωνα η πολυπόθητη αναβίωση της πολυσήμαντης αυτής αθλητικής γιορτής στην Αθήνα. Ακολούθησε η ανακατασκευή και αναμαρμάρωση του Σταδίου, ενώ στις 25 Μαρτίου, σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο, ξεκίνησαν οι πρώτοι διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες, μετά από την πολύχρονη διακοπή τους. Οι στιγμές που σημάδεψαν την ελληνική αθλητική ιστορία, με πρωταγωνιστή τον Σπύρο Λούη, ο οποίος κέρδισε την πρώτη θέση στο Μαραθώνιο, αποθέωσαν τη χώρα στα διεθνή μέσα και έφεραν δάκρυα συγκίνησης και ελπίδας στα μάτια του καταπονημένου, εξαιτίας των δύσκολων τότε καιρών, Ελληνικού λαού.
Ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν δεν αποτέλεσε απλώς τον πνευματικό πατέρα που λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης της επανέναρξης των Ολυμπιακών, αλλά ο ίδιος φρόντισε να σχεδιάσει μια εμβληματική σημαία η οποία θα κατόρθωνε επάνω στις μικρές της διαστάσεις να αποτυπώσει ολόκληρη την υφήλιο. Η σημαία παρουσιάστηκε στη Σύνοδο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) το 1914 και είχε σχεδιασμένους σε λευκό φόντο πέντε ενωμένους κύκλους χρώματος μπλε, μαύρου, κόκκινου, κίτρινου και πράσινου. Επρόκειτο για έναν συμβολισμό ένωσης λαών και ηπείρων, καθώς σύμφωνα με τον εμπνευστή της η κάθε χώρα του πλανήτη είχε στη σημαία της ένα ή περισσότερα χρώματα από αυτά της Ολυμπιακής σημαίας. Το αρχικό σχέδιο, που ήταν η παρουσίασή της στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1916 ματαιώθηκε, λόγω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που ξέσπασε δύο χρόνια νωρίτερα. Η ΔΟΕ αποφάσισε να δώσει τη σκυτάλη στην Αμβέρσα και έτσι η επανέναρξη των Ολυμπιακών, μετά το πέρας του πολέμου, έγινε στο Βέλγιο, όπου και επιτέλους υψώθηκε, την 20ή Απριλίου του 1920, στην 7η Ολυμπιάδα για πρώτη φορά η ολυμπιακή σημαία και απαγγέλθηκε ο όρκος των αθλητών από τον ξιφομάχο-υδατοσφαιριστή Βικτόρ Μπουάν.
Ερχόμενοι στο σήμερα, ένας εξελιγμένης μορφής «πόλεμος» στάθηκε η αιτία αναχαίτισης του θεσμού, μετά από 125 έτη αδιάλειπτης παρουσίας του στη διεθνή σκηνή. Η πανδημία ανέστειλε για τα καλά τους Ολυμπιακούς του 2020. Έναν χρόνο μετά και, ενώ τα εγχώρια lockdown και οι περιοριστικοί όροι στη ζωή των πολιτών συνεχίζονται, η Ιαπωνία δηλώνει αποφασισμένη να διεξάγει τους Ολυμπιακούς Αγώνες το καλοκαίρι, με τα κατάλληλα πάντα μέτρα προστασίας. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Γιοσιχίντε Σούγκα, προ ολίγων ημερών, σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, τόνισε πως το Τόκυο είναι έτοιμο να υποδεχτεί τους Ολυμπιακούς το ερχόμενο καλοκαίρι, εφόσον μιλάμε για το «σύμβολο της παγκόσμιας ενότητας», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε. Μένει, λοιπόν, να δούμε εάν οι προγραμματισμοί της Ολυμπιακής Επιτροπής και οι σχεδιασμοί της Ιαπωνίας θα φανούν αντάξιοι των περιστάσεων και θα κατορθώσουν να επαναφέρουν την Ολυμπιακή φλόγα εντός και εκτός των σπιτιών μας.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν την παγκόσμια αθλητική γιορτή που ξεκινά από την Ελλάδα και φτάνει ως την άλλη άκρη του κόσμου, αισθητά και πρακτικά. Το δέος, η συγκίνηση και ο θαυμασμός προς τους αθλητές που νιώθει ο κάθε εθνικότητας άνθρωπος πριν, μετά και κατά τη διάρκεια της Ολυμπιακής Γιορτής δίνουν πνοή στον θεσμό και συνυπογράφουν την επιτυχία του εδώ και πολλά χρόνια. Ανυπομονούμε, λοιπόν, για αυτή την επανένωση αθλητών και πολιτών του κόσμου, που μας κάνει όλους υπερήφανους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, ΑΜΒΕΡΣΑ 1920, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Σύμβολα Αγώνων, hoc.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ολυμπιακοί Αγώνες Τόκιο 2021: Η Ιαπωνία είναι αποφασισμένη να τους διεξαγάγει με κάθε ασφάλεια, iefimerida.gr, Διαθέσιμο εδώ
-
Παναθηναϊκό Στάδιο: Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Αθήνας, athensvoice.gr, Διαθέσιμο εδώ