Του Αθανάσιου Μαντζώλα,
Από άποψη αυστηρότητας των περιορισμών βρισκόμαστε στις υψηλότερες θέσεις του καταλόγου των χωρών της Ευρώπης (υποχρεωτική χρήση μάσκας παντού, επιτηρούμενη μετακίνηση με προηγούμενη άδεια και για συγκεκριμένους λόγους, απαγόρευση κυκλοφορίας το βράδυ). Η κατάσταση αυτή είναι αντιστρόφως ανάλογη ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας και των επιπτώσεων της. Τις προηγούμενες εβδομάδες μόνον εμείς και η Πορτογαλία είχαμε τέτοια αύξηση κρουσμάτων στην Ευρώπη. Σίγουρα αυτού του είδους παρατηρήσεις προσκρούουν στην επιφαινόμενη επιτυχία της χώρας, το «greek success», που μονότονα έως εκνευριστικά παπαγαλίζουν τα -ασφυκτικά ελεγχόμενα- μέσα ενημέρωσης.
Τα από Νοεμβρίου συνεχώς κλιμακούμενα μέτρα, πέραν της ερήμωσης της χώρας και της καθημερινότητάς μας, κανένα άλλο σημαντικό αποτέλεσμα δεν έχουν φέρει. Ο αριθμός των θανάτων και των κρουσμάτων παραμένει ακόμη και σήμερα σταθερά υψηλός. Η μόνη λειτουργία των περισσότερων μέτρων πλέον συνίσταται στο να παραβιάζονται συστηματικά από όλους μας (μάσκες στο λαιμό, sms στο 6 για κάθε μετακίνηση…) και κυρίως από αυτούς τους ίδιους που τα επιβάλλουν, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό (βλ. Ικαρία, Πάρνηθα) και όλα τα πρωτοκλασάτα στελέχη της κυβέρνησης. Μιλάμε για αλαλούμ. Εκεί που η αστυνομία πριν λίγους μήνες έγραφε και αυτόν που καθόταν -έστω και μόνος του- στο παγκάκι, τώρα τους δεκάδες που συνωστίζονται στις πλατείες τους κοιτά αδρανής λες και είναι φυσιολογικό σ’ αυτήν την υγειονομική συγκυρία να είναι ο ένας πάνω στον άλλο. Εκεί που πριν από έναν χρόνο ήταν όλα σφραγισμένα με 40 μόλις κρούσματα ημερησίως, τώρα με 4.000 έκριναν ότι είναι καιρός να χαλαρώσουν τα μέτρα (!).
Στην οικονομία τα απανωτά απαγορευτικά μεταφράζονται σε κόστος έως και 5 δισεκατομμυρίων μηνιαίως. Είμαστε πρωταθλητές πανευρωπαϊκά και στην ύφεση και στον καλπασμό του ιού. Πέρυσι, η ύφεση στην Ελλάδα ήταν ελαφρώς μικρότερη από αυτή της Ιταλίας. Το ήδη υψηλό δημόσιο χρέος αυξάνεται συνεχώς και τα κρατικά ταμεία δεν μπορούν να εγγυηθούν πλέον νέα μέτρα στήριξης. Οι ελληνικές τράπεζες τα τελευταία χρόνια υλοποιούν προγράμματα για να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και ανοίγματα. Η σημερινή κατάσταση δημιουργεί μία νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων από επιχειρήσεις που δεν θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν τις συνέπειες της παρούσας συγκυρίας. Περί τέτοιας επιτυχίας μιλάμε…
Από τα συμφραζόμενα των δημοσιολογούντων φαίνεται ότι προτεραιότητα είναι ο τουρισμός και δεύτερες οι σκέψεις για «Πάσχα στο χωριό». Εδώ έχουν επενδυθεί όλες οι ελπίδες για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Η κρίση, ωστόσο, που έχει επέλθει στον τουρισμό δεν επιτρέπει προβλέψεις για ανάκαμψη της ταξιδιωτικής κίνησης και δαπάνης στο επίπεδο του 2019 σε διάστημα μικρότερο των 2 έως 3 ετών (DHR Services, Metron Analysis). Όσοι δε, ξεγελάστηκαν πέρυσι και άνοιξαν τις επιχειρήσεις τους, δεν κάλυψαν ούτε τα έξοδά τους. Συνολικά, οι εισπράξεις του ξενοδοχειακού κλάδου ήταν 3,5 δις.
Εν τω μεταξύ, τα σύνορα της χώρας παραμένουν ανοιχτά και ο Έλληνας δεν μπορεί να αλλάξει ούτε δήμο.
Ποιο είναι το ζητούμενο; Να «γεννηθούν» λύσεις, όχι να προπαγανδίζονται. Από τα βασικότερα μέτρα των χωρών που αντιμετώπισαν επιτυχώς την κρίση, ήταν το κλείσιμο των συνόρων και η ενίσχυση των δημοσίων συστημάτων υγείας. Εδώ, οι ξένοι κυκλοφορούν με μεγαλύτερη ελευθερία από εμάς. Την ίδια στιγμή πέφτουν εκατομμύρια στα Μ.Μ.Ε., ενώ το εθνικό σύστημα υγείας βρίσκεται υπό κατάρρευση. Υπάρχουν κάποια ενοχλητικά ερωτήματα που μένουν αναπάντητα. Γιατί η δημόσια υγεία -κατεξοχήν τομέας περικοπών τα τελευταία χρόνια- δεν ενισχύεται κατά τρόπο ανάλογο του προβλήματος- μιλάμε για πανδημία. Ή μήπως μετά τον ιό αυτές οι επενδύσεις θα πάνε χαμένες; Γιατί, παρ’ όλη την αναποτελεσματικότητα, δεν γίνονται αλλαγές στα πρόσωπα που διαχειρίζονται την κατάσταση και στις πολιτικές που ακολουθούνται; Γιατί αποσιωπούνται και απομονώνονται όσοι επικρίνουν αυτές τις πολιτικές; Και τελικά, οι διαχειριστές της υγειονομικής κρίσης για τι ενδιαφέρονται περισσότερο: για την δημόσια υγεία ή για το πολιτικό κόστος της πανδημίας και των συνεπειών της;
