Της Σοφίας Ζαφειροπούλου,
Ιανουάριος του 2006. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που διεξήχθησαν εκλογές στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Το αποτέλεσμά τους ανέδειξε τη Hamas ως νικήτρια, προκαλώντας την έντονη αμφισβήτηση του αντίπαλου δέους της, που ακούει στο όνομα Fatah, υπό την ηγεσία του Προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, Mahmoud Abbas. Αμέσως μετά την αποτυχημένη τους προσπάθεια για δημιουργία ενός εθνικού συνασπισμού, επικράτησε χάος στην περιοχή, η οποία διαχωρίστηκε σε δύο στρατόπεδα. Έκτοτε, το εγχείρημα των εκλογών δεν τέθηκε ποτέ ξανά επί τάπητος, φοβούμενοι ένα νέο φαύλο κύκλο αναταραχών. Αυτό, προς έκπληξη πολλών, μέλλει να αλλάξει φέτος, καθώς ανακοινώθηκαν ημερομηνίες για τις εκλογές.
Ο Mahmoud Abbas, επιδεικνύοντας καλή τη πίστει για τον τερματισμό των εσωτερικών ερίδων, ανήγγειλε την προσέλευση των Παλαιστίνιων στις κάλπες, κατόπιν συμφωνίας τόσο της Fatah όσο και της Hamas. Θεωρείται δε ότι η κίνησή του προσβλέπει στην αποκατάσταση του ονόματός του, σχετικά με το αναφαίρετο δικαίωμά του στην προεδρία, και στην εξυγίανση των πολιτικών θεσμών εν συνόλω. Βάσει, λοιπόν, του διατάγματος που εκδόθηκε από την Παλαιστινιακή Αρχή, οι βουλευτικές εκλογές ορίστηκαν για τις 22 Μαΐου και οι προεδρικές στις 31 Ιουλίου αντίστοιχα. Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ότι στις 31 Αυγούστου θα πραγματοποιηθούν εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Εθνικού Παλαιστινιακού Συμβουλίου, του εξόριστου Κοινοβουλίου και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
Ο ΟΗΕ και η προσπάθεια ανοικοδόμησης σχέσεων με τις Η.Π.Α.
Φαίνεται πως ο ΟΗΕ στηρίζει το παλαιστινιακό εγχείρημα των εκλογικών διαδικασιών. Συγκεκριμένα, ο ειδικός διαμεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών για θέματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή, Tor Wennesland, δήλωσε ότι «Ο ΟΗΕ θα παράσχει τη μέγιστη βοήθεια που μπορεί, προκειμένου να καταφέρουν οι Παλαιστίνιοι να ασκήσουν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα». Αναμφίβολα, οι εκλογές αποτελούν ένα κρίσιμο στάδιο στη μετέπειτα πορεία της δημιουργίας ενός δημοκρατικού παλαιστινιακού κράτους, που θα βασίζεται στο κράτος δικαίου και την ελευθερία.
Δεδομένου ότι η απόφαση του Abbas για τις παλαιστινιακές εκλογές συμπίπτει χρονικά με το έτος της ανάδειξης ενός νέου Προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες, μόνο τυχαία δε μπορεί να είναι. Κατά γενική ομολογία αποδεικνύεται η θέληση των Παλαιστινίων να αναθερμάνουν τις διμερείς τους σχέσεις, διότι είχαν μπει στον πάγο επί προεδρίας Donald Trump. Στο ίδιο μήκος κύματος, οι Η.Π.Α. σχεδιάζουν να ξεκινήσουν εκ νέου τη χορήγηση βοήθειας προς την Παλαιστίνη, η οποία θα περιλαμβάνει 150 εκατομμύρια δολάρια, μέσω της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNWRA), 10 εκατομμύρια για αναπτυξιακά έργα και 75 εκατομμύρια για οικονομική στήριξη.
Οι ισραηλινές προσπάθειες παρέμβασης στις παλαιστινιακές εκλογές
Με την υπογραφή των συμφωνιών του Όσλο, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, το Ισραήλ και η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ), δεσμεύονται σε συγκεκριμένες διαδικασίες, στο πλαίσιο των οποίων θα διεξαχθούν και παλαιστινιακές εκλογές. Μάλιστα, στις διατάξεις προβλέπεται η δέσμευση του Ισραήλ να επιτρέψει στους Παλαιστίνιους της Ανατολικής Ιερουσαλήμ να ψηφίσουν. Βέβαια, η τήρηση της προαναφερθείσας υποχρέωσης αφήνεται κάπως μετέωρη, διότι οι Παλαιστίνιοι Αξιωματούχοι γνωστοποιούν πως το Ισραήλ δεν έχει ακόμη αποκριθεί σε επίσημο αίτημα. Εύλογα, κάνουν λόγο για προσπάθειες του Ισραήλ να υποσκάψει την εκλογική διαδικασία. Την άποψη αυτή ενισχύουν τα επεισόδια που έλαβαν χώρα στις 12 Απριλίου, όταν οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας πραγματοποίησαν μία σειρά από συλλήψεις και εφόδους στη Δυτική Όχθη, με αποτέλεσμα 28 συλλήψεις Παλαιστινίων. Η συντριπτική πλειοψηφία των συλληφθέντων ήταν μέλη της Hamas. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που καταφεύγει σε στρατηγικές τέτοιου είδους, αφού και στις εκλογές του 2006, το Ισραήλ είχε συλλάβει 560 πολιτικούς και μέλη της Hamas. Πολλοί αναλυτές σχολιάζουν ότι το Ισραήλ φοβάται μία ενδεχόμενη νίκη της Hamas στις επερχόμενες εκλογές. Ο Παλαιστίνιος ερευνητής ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Fuad al-Khuffash, αναλύοντας την ισραηλινή πολιτική των συλλήψεων ανέφερε ότι το Ισραήλ στοχεύει στην εξάλειψη των ισχυρών ανθρώπων, οι οποίοι μπορούν να κερδίσουν τις εκλογές για τη Hamas.
Το γεγονός της διεξαγωγής των εκλογών αυτό καθαυτό αποτελεί μία θετική εξέλιξη για τον ρου της παλαιστινιακής ιστορίας. Τα ζωτικής σημασίας συμφέροντα, όμως, που διακυβεύονται στην περιοχή μπορεί να οδηγήσουν σε εκ νέου εντάσεις, ματαιώνοντας την όποια βλέψη για εκδημοκρατισμό. Σε κάθε περίπτωση, τα βλέμματα του διεθνούς στερεώματος θα είναι στραμμένα στη Μέση Ανατολή, καθώς το καλοκαίρι αναμένεται «καυτό».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Abbas decrees first Palestinian elections in over 15 years, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
- Palestinians announce first elections in 15 years, on eve of Biden era, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Mahmoud Abbas announces first Palestinian elections in 15 years, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Abbas Announces Palestinian Elections After Years of Paralysis, The New York Times, διαθέσιμο εδώ