Της Δήμητρας Κούβελα,
Το Ambergris Caye αποτελεί το μεγαλύτερο νησί στη Μπελίζ και έναν από τους μεγαλύτερους τουριστικούς προορισμούς της Καραϊβικής. Η Μπελίζ βρίσκεται στην Κεντρική Αμερική και πρόκειται για μια αγγλόφωνη χώρα με δημοκρατικό πολίτευμα, που ήταν πρώην αποικία της Αγγλίας, κάποτε γνωστή και ως Βρετανική Ονδούρα.
Το νησί έχει μόνο μία πόλη (την περίπου 17.000 κατοίκων San Pedro) και αποτελεί για αιώνες κόμβο του θαλάσσιου εμπορίου της περιοχής. Oι κύριες πηγές εσόδων του νησιού είναι η καρύδα, η αλιεία και το φυσικό υλικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία τσιχλών, αλλά τα τελευταία τριάντα χρόνια μεγάλη είναι και η συνεισφορά του εμπορίου σε σχέση με τις καταδύσεις και του οικοτουρισμού. Το Αmbergris Caye είναι επίσης γνωστό και με την ονομασία “Isla Bonita”, λόγω της ευρείας δημοτικότητας που απέκτησε μετά το 1987, όταν η Madonna κυκλοφόρησε το ομώνυμο μεγάλο της hit (εικάζεται πως ο στίχος “Last night Ι dreamt of San Pedro” αναφέρεται στην πόλη του νησιού).
Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να θαυμάσουν από κοντά εντυπωσιακές σπηλιές από ασβεστόλιθο, καταρράκτες και ανέγγιχτα τροπικά δάση. Θα έρθουν σε επαφή, ακόμα, με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα του λαού των Μάγια. Οι δραστηριότητες των τουριστών, πιο συγκεκριμένα, μπορεί να εκτείνονται από χαλαρές βόλτες στα δάση του νησιού και στην εξερεύνηση των εναπομεινάντων ναών των Μάγια, έως την ενασχόληση με extreme sports, όπως scuba diving, zip lining κατά μήκος του δάσους, ειδική κατάβαση στις σπηλιές των Μάγια και ιστιοπλοΐα στα νερά της Καραϊβικής.
Το νησί διαθέτει το μεγαλύτερο σύστημα υφάλων του δυτικού ημισφαιρίου και δεύτερο μακρύτερο στον κόσμο μετά τον Κοραλλιογενή Ύφαλο της Αυστραλίας. Οι ύφαλοι διατρέχουν τις ακτές του νησιού και άλλα νησιά της Καραϊβικής με κοραλλιογενή άμμο και προσφέρονται για ψαροντούφεκο και scuba diving. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, η μοναδική πόλη του νησιού San Pedro αποτελεί το κέντρο θαλασσίων σπορ και καταδύσεων όλου του νησιού και της Κεντρικής Αμερικής, αλλά και σημείο εκκίνησης κρουαζιερών με προορισμό πανέμορφα αξιοθέατα, όπως τη Secret Beach και το νησί του Caye Caulker.
Η εμφάνιση των Μάγια στο νησί δεν έχει διαλευκανθεί πλήρως όσον αφορά το στενό χρονολογικό πλαίσιο, ωστόσο θεωρείται ότι η έλευσή τους έγινε περί το 200 π.Χ. Ο πολιτισμός των Μάγια κατά την κλασική εποχή (250-1000 μ.Χ) ήταν πολύ ανεπτυγμένος με σύνθετη πολιτική οργάνωση, ενασχόληση με την αστρονομία, τη μηχανική και με ένα είδος γραφής. Ο πληθυσμός σε κάποιες πόλεις έφτανε τα 100.000 άτομα, ενώ υπολογίζεται ότι στις νότιες περιοχές έφτανε τα 3-5 εκατομμύρια κατοίκους, περιλαμβάνοντας και τη Μπελίζ. Η πολιτική οργάνωση των Μάγια θεωρείται ότι υιοθετούσε το σύστημα του ένα ηγεμόνα ανά περιοχή, όμως δεν έχει διαλευκανθεί η έκταση της ανεξαρτησίας από τον κεντρικό ηγεμόνα. Το Ambergris Caye θεωρείται ότι υπαγόταν στη διοίκηση της πόλης Chetumal, ωστόσο οι λεπτομερείς σχέσεις μεταξύ των πόλεων είναι αδιευκρίνιστες. Μία από τις βασικές αρμοδιότητες των ηγεμόνων ήταν ο έλεγχος της ροής των αγαθών στους εμπόρους. Ο ρόλος του νησιού ήταν να λειτουργεί ως εμπόδιο με σκοπό την προστασία των γύρω κόλπων, αλλά και ως μέρος έλευσης των αγαθών από την ηπειρωτική χώρα για την εξαγωγή τους από το νησί μέσω εμπορικών κανό, τα οποία το 1502 συνάντησε και ο Χριστόφορος Κολόμβος.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο νησί άρχισαν τη δεκαετία του ’80 με δύο αρχαιολογικές ομάδες. Ο David Pendergast και η Elizabeth Graham από το Βασιλικό μουσείο του Οντάριο στον Καναδά εργάστηκαν στην περιοχή Marco Gonzalez, στη νότια πλευρά του νησιού. Η βόρεια πλευρά του νησιού, ερευνήθηκε από τον Tom Guderjan του Πανεπιστημίου του Τέξας και το Herman Smith από το Corpus Christi Museum. Σύμφωνα με τις ανασκαφές, η πρώτη κατάκτηση του νησιού ήταν στον αρχαιολογικό χώρο Marco Gonzalez, όπου ο David Pendergast και η Elizabeth Graham βρήκαν υπολείμματα κεραμικής από την ύστερη Προκλασική περίοδο (400 π.Χ-100 μ.Χ), ωστόσο δε γνωρίζουμε πολλά για τη ζωή αυτού του πληθυσμού. Πιθανόν το μέρος αποτελούσε κέντρο αλιείας ή παρατηρητήριο για την προστασία της ενδοχώρας από εισβολείς. Η κεραμική που βρέθηκε από την Πρώιμη Κλασική εποχή (300-600 μ.Χ) δείχνει και αυτή την κατάκτηση της περιοχής, όπως και σε άλλες κοντινές περιοχές, ωστόσο, μεγάλο μέρος της έχει κλαπεί από αρχαιοκάπηλους.
Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν τα αρχαία κατάλοιπα στο Marco Gonzalez (όνομα που δόθηκε στην περιοχή προς τιμήν του γηγενή ξεναγού που βοήθησε τους αρχαιολόγους στην ταυτοποίηση του σημείου), τα οποία περιλαμβάνουν πλατείες, θρησκευτικά κτήρια και ιδιωτικές κατοικίες, αλλά δεν υπάρχουν πυραμίδες σαν αυτές που έχουν βρεθεί σε άλλες κατοικίες των Μάγια. Γενικότερα, έχουν βρεθεί ανθρώπινα οστά, ίχνη κεραμικής, αγγεία, κοσμήματα και άλλα τέχνεργα των Μάγια. Το πάτωμα ήταν καλυμμένο με σπασμένα αγγεία. Το μέρος αποτελείται από 49 αρχαιολογικές κατασκευές και θεωρούταν εμπορικό κέντρο αλατιού. Η αιτία εξαφάνισης του πληθυσμού από το νησί δεν έχει βρεθεί. Σήμερα, οι επισκέπτες μπορούν να δουν τα κατάλοιπα των κτισμάτων και αντικείμενα καθημερινής ζωής των Μάγια.
Το μοναδικό αυτό νησί, κοντά στις ανατολικές ακτές της Κεντρικής Αμερικής, αποτελεί το κέντρο των λάτρεων των θαλασσίων σπορ και της περιπέτειας. Παράλληλα, αποτελεί κέντρο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και έρευνας, λόγω των πρώιμων οικισμών των Μάγια. Οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στα τροπικά δάση του νησιού, με τη σπάνια πανίδα και χλωρίδα, η οποία βρίσκεται υπό προστασία, αλλά και να συνεισφέρουν με το δικό τους τρόπο στη λειτουργία και τους θεσμούς του νησιού, μέσα από εθελοντικές δράσεις που προσφέρονται, δίνοντας μια εναλλακτική νότα στις διακοπές τους.
EΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Simmons S.E., Stemp J.W., Mayfield T., Aimers James J., The Maya of Ambergris Caye and their neighbors, Research Reports in Belizean Archaeology, Vol. 15, 2018, pp. 329-339, Research Gate, διαθέσιμο εδώ
- Ambergris Caye, Belize, International Living, διαθέσιμο εδώ
- Welcome to Ambergris Caye, Belize, Ambergris Caye, διαθέσιμο εδώ
- Maya history on Ambergris Caye, Belize, Ambergris Caye, διαθέσιμο εδώ
- Εxplore Ambergris Caye’s Maya Site: Marco Gonzalez, My beautiful Belize, διαθέσιμο εδώ
- Explore the Marco Gonzalez protected Mayan site, Grandbaymen, διαθέσιμο εδώ
