Της Παναγιώτας Χριστοδουλοπούλου,
Μπορεί άραγε ένα ολόκληρο χωριό να διαγραφεί οριστικά από το χάρτη; Όταν πρόκειται για ρητή εντολή του Χίτλερ, όλα είναι εφικτά. Όλα ξεκίνησαν το 1942 όταν Γερμανοί στρατιώτες εισέβαλαν στο μικρό χωριό της Τσεχοσλοβακίας απελαύνοντας ή σκοτώνοντας τους κατοίκους ως αντίποινα για τη δολοφονία του Reinhard Heydrich, ενός εξέχοντα Γερμανού.
Ένα χρόνο νωρίτερα, το 1941, ξεκίνησε μυστικά η «Επιχείρηση Ανθρωποειδής» με στόχο την εκτέλεση ενός υψηλόβαθμου μέλους των Ναζί, ώστε να γίνει φανερή η τσεχική αντίσταση ενάντια στη γερμανική κατοχή. Η επιχείρηση επέλεξε για θύμα ένα ανώτατο μέλος των SS, το Reinhard Heydrich, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με την προστασία του Ράιχ στη Βοημία και στη Μοραβία και είχε αναλάβει και την «τελική λύση» του εβραϊκού ζητήματος. Θεωρείτο ο δεύτερος πιο επικίνδυνος Γερμανός και οι βίαιες πρακτικές που ακολουθούσε του προσέδωσαν το προσωνύμιο «Ο χασάπης της Πράγας».
Χρειάστηκαν πέντε μήνες για να σχεδιαστεί και να οργανωθεί η επιχείρηση, και έτσι στις 27 Μαΐου του 1942, καθώς ο Heydrich μετακινείτο με το αυτοκίνητό του στο κέντρο της Πράγας, ο Gabcik βγήκε από την κρυψώνα του, προκειμένου να τον πυροβολήσει, όμως το όπλο του μπλόκαρε. Αμέσως ο συνεργάτης του Kubiš πέταξε μία χειροβομβίδα η οποία ανατινάχθηκε δίπλα στο αυτοκίνητο. Παρόλο που ο Heydrich δεν τραυματίστηκε θανάσιμα από την έκρηξη αυτή καθαυτή, τα θραύσματα από τη χειροβομβίδα που μπήκαν στο πόδι και στην πλάτη του τού προκάλεσαν σηψαιμία η οποία λίγο αργότερα, στις 4 Ιουνίου του 1942 έγινε η αιτία του θανάτου του. Το περιστατικό αυτό εξόργισε τους Ναζί και ιδιαίτερα το Χίτλερ, με αποτέλεσμα να διατάξει το θάνατο 10.000 Τσέχων ως αντίποινα.
Στις 9 Ιουνίου, την ημέρα της κηδείας του Heydrich στο Βερολίνο, ο Χίτλερ διέταξε τη λήψη εκδικητικών μέτρων εις βάρος του τσεχικού λαού. Πράγματι, την επόμενη μέρα Γερμανοί στρατιώτες περικύκλωσαν το χωριό Λίντιτσε εκτελώντας όλους τους άνδρες άνω των 16 ετών, καθώς και τις γυναίκες που προσπάθησαν να τραπούν σε φυγή. Οι υπόλοιπες μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ravensbrück όπου οι περισσότερες πέθαναν πριν τον τερματισμό του πολέμου. Τα παιδιά που κατείχαν τα «κατάλληλα φυλετικά χαρακτηριστικά της Άριας φυλής», δόθηκε εντολή από το Χίτλερ να υιοθετηθούν από γερμανικές οικογένειες και να ανατραφούν, ώστε να «γερμανοποιηθούν» και να γίνουν «καλοί Ναζί». Όσα δεν πληρούσαν τις συγκεκριμένες «φυλετικές προδιαγραφές», οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και εκτελέστηκαν στους θαλάμους αερίων.
Παρόμοια ήταν και η τύχη των κατοίκων του χωριού Ležáky στο οποίο εντοπίστηκαν οι ασύρματοι επικοινωνίας των εκτελεστών. Εννέα μέρες μετά τη σφαγή στο Λίντιτσε, ο Kubiš και ο Gabcik εντοπίστηκαν από την αστυνομία και τους SS μαζί με άλλους αντιστασιακούς στον Καθεδρικό Ναό των Αγίων Κύριλλου και Μεθόδιου στην Πράγα. Ο Kubiš τραυματίστηκε και σκοτώθηκε από τους πυροβολισμούς των αστυνομικών, ενώ ο Gabcik αυτοκτόνησε για να αποφύγει τη σύλληψη.
Το χωριό πυρπολήθηκε ολοκληρωτικά και στη συνέχεια τυπώθηκαν νέοι χάρτες στους οποίους δε συμπεριλαμβανόταν. Η επιθυμία του Χίτλερ είχε εκπληρωθεί. Μετά την οριστική λήξη του πολέμου, ανοικοδομήθηκε μία νέα πόλη δίπλα από το Λίντιτσε στη μνήμη όσων έχασαν αδίκως τη ζωή τους. Το σημείο στο οποίο βρισκόταν το παλιό χωριό κοσμεί ένα μουσείο με ένα μνημείο και με έναν κήπο από τριαντάφυλλα. Το 1969, η γλύπτρια Marie Uchytilová θέλοντας να τιμήσει τους νεκρούς, ξεκίνησε να δημιουργεί μπρούτζινα αγάλματα που αναπαριστούσαν τα παιδιά του χωριού. Μετά το θάνατό της, το έργο της ολοκληρώθηκε με τη συνδρομή των κατοίκων μιας πόλης της Δανίας, αλλά και άλλων φορέων. Μέχρι το 2000 τα αδικοχαμένα παιδιά-θύματα στέκονταν το ένα δίπλα στο άλλο θυμίζοντας σε όλους το θλιβερό αυτό γεγονός που συνέβη στα πλαίσια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι αντεκδικητικές πρακτικές που υιοθέτησαν οι Γερμανοί, παραβίασαν το σύνολο σχεδόν των κανόνων δικαίου του πολέμου συμπεριλαμβανομένων και αυτών που ακόμα και οι ίδιοι είχαν προσυπογράψει. Η ημέρα αυτή είναι βαρύνουσας σημασίας που έχει μείνει ανεξίτηλη στη μνήμη όλων όχι μόνο για την ολοκληρωτική καταστροφή του Λίντιτσε, αλλά και για τη σφαγή στο Δίστομο (1944) και στη γαλλική πόλη Οραντούρ-συρ-Γκλαν (1944) που έλαβαν χώρα την ίδια ημέρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Από την ιστοσελίδα Britannica, στο «Lidice», Διαθέσιμο εδώ
Από την ιστοσελίδα Μηχανή του Χρόνου, στο «Το χωριό που ο Χίτλερ έδωσε την εντολή Να διαγραφεί από τον χάρτη. Ισοπεδώθηκε και έσπειραν σιτάρι για να εξαφανισθεί. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι εκτελέστηκαν. Το μνημείο που προκαλεί θλίψη», Διαθέσιμο εδώ
Από την ιστοσελίδα United States Holocaust Memorial Museum, στο «Lidice», Διαθέσιμο εδώ
