Της Ευτυχίας Γιαπράκα,
Υπάρχει ένα μέρος, στο οποίο λέγεται πως βρίσκονται οι «Πύλες της Κόλασης». Βρίσκεται στο Τουρκμενιστάν και συγκεκριμένα στην έρημο Καρακούμ, κοντά στο χωριό Νταρβάζα.
Το μέρος αυτό, βέβαια, δεν οδηγεί στην κόλαση που διαφεντεύει ο Άδης, αλλά είναι ένα αποτέλεσμα ανθρωπίνου ατυχήματος, που θα μπορούσε να δημιουργήσει μια «επίγεια κόλαση». Έτσι, διαμορφώθηκε ένας πύρινος κρατήρας φυσικού αερίου με διάμετρο 70 μέτρων και βάθος 30 μέτρων. Πώς, όμως, ένα ατύχημα κατάφερε να δημιουργήσει ένα τόσο αξιοπερίεργο φαινόμενο;
Ανατρέχοντας μισό αιώνα πριν, στο 1971, την περίοδο που το Τουρκμενιστάν αποτελούσε ακόμα μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, μια μικρή ομάδα από Σοβιετικούς γεωλόγους έψαχναν στην έρημο κάνοντας διερευνητικές γεωτρήσεις. Μόλις έφτασαν σε ένα σημείο, που ήταν πεπεισμένοι ότι περιείχε μια τεράστια ποσότητα πετρελαίου, ανακάλυψαν, αλλά αρκετά αργά, πως βρίσκονταν πάνω σε ένα σπήλαιο αερίου. Το έδαφος δε μπόρεσε να αντέξει το βάρος των γεωτρυπάνων που οι μηχανικοί είχαν φέρει για τις γεωτρήσεις και κατέρρευσε.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάρρευσης ήταν η δημιουργία ενός κρατήρα, που από θαύμα δεν κατάπιε τους εργάτες. Επιπλέον, ως αποτέλεσμα αυτής της κατάπτωσης, εμφανίστηκε μια σωρεία από ανάλογους κρατήρες στην έρημο, κάποιοι από τους οποίους γέμισαν με νερό και άλλοι με θερμή λάσπη. Αυτό που ανησυχούσε, βέβαια, τους επιστήμονες ήταν ο αρχικός κρατήρας, που εξέπεμπε διαρκώς στην ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες μεθανίου. Το μεθάνιο ελκυόμενο μπορεί να καταστεί υπερβολικά τοξικό και ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους ανθρώπους, καθώς είναι πάρα πολύ εύφλεκτο.
Για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, οι επιστήμονες και οι μηχανικοί χρησιμοποίησαν μια ευρέως χρησιμοποιούμενη πρακτική: αυτή της καύσης. Aρχικά, δημιούργησαν εστία φωτιάς στον καυστήρα, θεωρώντας λανθασμένα πως η φωτιά θα έσβηνε σε μόλις λίγες εβδομάδες. Όμως αυτό δε συνέβη. Αντίθετα, ο κρατήρας δεν έχει σταματήσει να φλέγεται μέχρι και σήμερα.
Μία άλλη θεωρία υποστηρίζει πως το γεγονός αυτό συνέβη περίπου το 1960 και πως ο κρατήρας αερίου δεν είχε πάρει φωτιά μέχρι και το 1980. Όμως και για αυτή την εκδοχή δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο, αφού οι συγκεκριμένες εργασίες εξόρυξης χαρακτηρίζονταν από την τότε σοβιετική κυβέρνηση ως άκρως απόρρητες.
Είναι σίγουρο ότι το συγκεκριμένο φαντασμαγορικό φαινόμενο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους κατοίκους της περιοχής. Κατά καιρούς υπήρξαν σκέψεις κάλυψης του κρατήρα, όμως οι ενέργειες αυτές δεν ευοδώθηκαν. Η τελευταία τέτοια προσπάθεια έγινε το 2010, όταν ο Πρόεδρος και δικτάτορας του Τουρκμενιστάν, Γκουρμπανγκούλι Μπερντιμουχαμέντοφ, επισκέφτηκε το σημείο και ζήτησε να κλείσει αμέσως ο κρατήρας. Όμως, ακόμα και τότε, ο κρατήρας δεν καλύφθηκε. Το 2013, ο Πρόεδρος κήρυξε τον αέναα φλεγόμενο κρατήρα της ερήμου Καρακούμ ως προστατευόμενο βιότοπο. Ακόμα και ο ίδιος δεν αντιστάθηκε στην μαγεία του τοπίου και, όταν το 2019 κυκλοφόρησε μια φήμη πως είχε αποβιώσει, επέλεξε το συγκεκριμένο τόπο για την επανεμφάνισή του σε τηλεοπτική εκπομπή, κάνοντας ελιγμούς μέσα από αυτοκίνητο στη συγκεκριμένη περιοχή.
Τα τελευταία χρόνια, η δημοσιότητα και αναγνωρισιμότητα του κρατήρα είναι αρκετά μεγάλη. Έχει μετατραπεί σε ένα αξιοθέατο, που χιλιάδες ταξιδιώτες ονειρεύονται να δουν. Οι φωτιές που καίνε ασταμάτητα, δημιουργούν ένα εξαιρετικό θέαμα, καθώς οι φλόγες φωτίζουν όλο το μέρος δημιουργώντας μια αίσθηση μαγείας. Ο κρατήρας, μάλιστα, περιλαμβάνεται συχνά σε λίστες με τα γεωλογικά θαύματα του κόσμου.
Το αμερικανικό κανάλι National Geographic Channel, σε μία από τις σειρές του με τίτλο “Die Trying”, αποθανάτισε τον κρατήρα αερίου τον Ιούλιο του 2014. Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν τόσο μεγάλο, που κέντρισε το ενδιαφέρον της σειράς. Στο συγκεκριμένο επεισόδιο με τίτλο “Crater of Fire”, ο ρεπόρτερ και ερευνητής Γιώργος Κουρούνης έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στον κρατήρα, αποσπώντας δείγματα από το εσωτερικό του.
Γεγονός είναι πως ο κρατήρας παραμένει ακόμα και σήμερα ενεργός σαν ένας φλεγόμενος δράκος του παρελθόντος, που ξερνάει φωτιές από το στόμα του διοχετεύοντας στην ατμόσφαιρα μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Παρά το αίσθημα μυστηρίου που τον περιβάλλει, πάντως, στην πραγματικότητα οι αποκαλούμενες «πύλες της κόλασης» δεν είναι τίποτε άλλο από μία γεωλογική ανωμαλία, που δημιουργήθηκε από ανθρώπινο λάθος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η πύλη της κολάσεως στο Τουρκμενιστάν, Το Βήμα, διαθέσιμο εδώ
- Πώς οι Σοβιετικοί δημιούργησαν τις «Πύλες της Κολάσεως»-Έλληνας ο πρώτος που πήγε, News247, διαθέσιμο εδώ
- Ο τεράστιος κρατήρας με τις φωτιές που καίνε επί 49 χρόνια, Η Μηχανή του Χρόνου, διαθέσιμο εδώ
- Entering the ‘Door to hell’, National Geographic, διαθέσιμο εδώ
- Q&A: The first-ever expedition to Turkmenistan’s “Door to hell”, National Geographic, διαθέσιμο εδώ
- Flying over fire– Die Trying, National Geographic UK on Youtube, διαθέσιμο εδώ
