Του Οδυσσέα Βλαχονικολού,
Το βίντεο με την αμήχανη στιγμή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έκανε τον γύρο του κόσμου. Η πρόεδρος της Κομισιόν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, συνάντησαν τον Ερντογάν στην Άγκυρα, στα πλαίσια της ευρωπαϊκής διπλωματίας, σαφώς με φόντο την άτακτη έξοδο της Τουρκίας από την σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
Στο βίντεο φαίνονται ο Μισέλ και ο Ερντογάν να κάθονται στις δύο πολυθρόνες, ενώ η φον ντερ Λάιεν στέκεται όρθια και αμήχανη, κοιτάζοντάς τους δίχως να γνωρίζει που θα καθίσει η ίδια. Ένα “ehm” ακούστηκε από την ίδια, μέχρις ότου να της υποδείξουν να κάτσει στον καναπέ απέναντι από τον κ. Τσαβούσογλου, Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, ο οποίος, σύμφωνα με το πρωτόκολλο, θεωρείται υποδεέστερος στην ιεραρχία.
Υπήρξε μεγάλος σάλος στα social media, επικρίνοντας σκληρά τον Τούρκο Πρόεδρο και τονίζοντας πως με την στάση του προσέβαλε όλες τις γυναίκες στην Ευρώπη. Πυρά «εκτοξεύτηκαν» και στον Πρόεδρο του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, αφού ο ίδιος δεν έκανε την κίνηση να «σώσει» την κατάσταση, προσφέροντας στην ουσία την πολυθρόνα του στην φον ντερ Λάιεν. Σφοδρές αντιδράσεις υπήρξαν και από τους ευρωπαίους ηγέτες, με τον Ιταλό Πρωθυπουργό, Μάριο Ντράγκι, να αναφέρει πως: «Με τους δικτάτορες πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι», εννοώντας προφανώς τον Ερντογάν και συνέχισε κατηγορώντας τον Τούρκο ομόλογό του πως: «Ταπείνωσε την Πρόεδρο της Κομισιόν».
Αλήθεια, ποια είναι τα συμπεράσματα; Προφανώς, χωρίς καμία δεύτερη σκέψη, ο Ερντογάν δεν είναι κάποιος φεμινιστής πολιτικός που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των γυναικών. Αυτό το γνωρίζαμε πολύ πριν γίνει το -στημένο από τον «σουλτάνο»- σκηνικό με την Πρόεδρο της Κομισιόν. Στο παρελθόν, άλλωστε, σε συναντήσεις μεταξύ του Ερντογάν και του προηγούμενου διδύμου Γιούνκερ-Τουσκ, που ήταν και οι δύο άνδρες, κάθισαν όλοι σε ίδιες καρέκλες. Το λάθος -ή μάλλον η παγίδα που πέσαμε όλοι μας- ήταν πως θεωρήθηκε ότι η κυρία φον ντερ Λάιεν έπρεπε να κάτσει στην πολυθρόνα απλά και μόνο επειδή ήταν γυναίκα! Ωστόσο, η ουσία δεν είναι μονάχα το «φαίνεσθαι», αλλά και το «είναι».
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η Ένωση οφείλει να πράττει ουσιαστικά. Να προστατεύει, δηλαδή, τα δικαιώματα των γυναικών στην πράξη. Να μην δίνει θέσεις, όπως την Προεδρία της Κομισιόν, σε μία γυναίκα απλά και μόνο επειδή είναι γυναίκα, αλλά γιατί είναι ικανή να κάνει σωστά τη δουλειά της. Στην προκειμένη περίπτωση, να δηλώνει μέσα στην Άγκυρα πως η έξοδος της Τουρκίας από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, καθώς και η μη τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μία αρνητική τροπή των πραγμάτων για την Τουρκία και τις σχέσεις της με την Ευρώπη. Όπως και ορθώς έκανε. Δεν χρειάστηκε καμία πολυθρόνα για να υπερασπιστεί τις αξίες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί η Ευρώπη έχει «θέσεις» και όχι καθίσματα. Γιατί στην Ευρώπη της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης, μετράνε οι αξίες που τη διέπουν και όχι οι θρόνοι. Αυτό θα πρέπει να το καταλάβει καλά ο Ερντογάν και ο κάθε Πρωθυπουργός που θέλει να παίξει μουσικές καρέκλες.
