Της Καλλιόπης Τσιπλαντώνη,
Η Σάρα ή Σαρίτα Μοντιέλ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Μαρία Αντόνια Αμπάδ Φερνάντεθ, γεννημένη στις 10 Μαρτίου 1928, ήταν Ισπανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός. Έχει θεωρηθεί σεξουαλικό και φεμινιστικό είδωλο της Φρανκικής Ισπανίας.
Η μεγάλη ντίβα του ισπανικού κλασικού κινηματογράφου ξεκίνησε την καριέρα της, όταν ήταν μόλις 16 χρονών, και γύρισε συνολικά γύρω στις εξήντα ταινίες. Υπήρξε η πρώτη ισπανόφωνη ηθοποιός που κατέκτησε το Χόλιγουντ και έκανε γνωστή παγκοσμίως τη γενέτειρά της, τη Μάντσα. Η Σάρα ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της το 1944 με έναν μικρό ρόλο στην ταινία Te Quiero Para Mi. Τον Απρίλιο του 1950, συνοδευόμενη από τη μητέρα της, μετακόμισε στο Μεξικό, όπου πρωταγωνίστησε σε δώδεκα ταινίες σε λιγότερο από πέντε χρόνια. Εκεί ήταν που έμαθε για πρώτη φορά πώς να διαβάζει και να γράφει, χάρη στον ποιητή León Felipe, ο οποίος τη δίδαξε.
Η ηθοποιός έγινε γνωστή από τη συμμετοχή της στην ταινία Vera Cruz, στην οποία έπαιξε με τον Γκάρι Κούπερ, και στη συνέχεια με την ταινία La Violetera το 1958 και την El ultimo cuple το 1957. Συνεργάστηκε και γνώρισε μεγάλα ονόματα της εποχής, όπως οι Μπαρτ Λάνκαστερ, Τζόαν Φοντέιν, Τζέιμς Ντιν, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Φρανκ Σινάτρα, Άλφρεντ Χίτσκοκ και πολλούς άλλους, ενώ κάθε ταινία της σημείωνε τεράστια εμπορική επιτυχία κυρίως τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Το 1975, η διάσημη πλέον Σάρα Μοντιέλ εγκατέλειψε την καριέρα της ως ηθοποιός, για να αφιερωθεί στο τραγούδι. Τότε, άρχισε τις ζωντανές εμφανίσεις και ξεκίνησε να ηχογραφεί τραγούδια και να πρωταγωνιστεί σε διάφορες τηλεοπτικές εκπομπές στην Ισπανία, συμπεριλαμβανομένου του MTV.
Αργότερα, τον Μάιο του 2011, μετά από σχεδόν 40 χρόνια εκτός του κινηματογράφου, συμμετείχε σε μια ταινία μεγάλου μήκους σε σκηνοθεσία Óscar Parra de Carrizosa. Ο τίτλος της ταινίας ήταν Abrázame και γυρίστηκε στη La Mancha, την πατρίδα της.
Η Μοντιέλ, μαζί με τη σαγηνευτική ομορφιά της, είχε μια ταραχώδη αισθηματική ζωή, έκανε τέσσερις γάμους και απέκτησε δυο παιδιά με υιοθεσία. Ήταν κι ένιωθε σύμβολο του σεξ και ίνδαλμα της ισπανικής λαϊκής κουλτούρας. Ο τίτλος της αυτοβιογραφίας της, Vivir es un placer (H ζωή είναι απόλαυση), είναι χαρακτηριστικός. Μια συνέχεια, το Sara and Sex, ακολούθησε το 2003. Η αισθησιακή φωνή της έχει αφήσει θρυλικές ερμηνείες, όπως “Fumando espero”, “Bésame mucho”, “Amado mío”, “Quizás quizás quizás”, “Perfidia”, “Lágrimas negras” κ.ά. Μάλιστα, ηχογράφησε περίπου πεντακόσια τραγούδια.
Η ηθοποιός και τραγουδίστρια πέθανε στις 8 Απριλίου 2013 στο σπίτι της, στη Μαδρίτη, σε ηλικία 85 ετών, από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και θάφτηκε στο νεκροταφείο San Justo της Μαδρίτης. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ηθοποιούς στην ιστορία της Ισπανίας και έχει χαρακτηριστεί από τον ισπανικό Τύπο ως «μύθος του ισπανικού κινηματογράφου». Η Σάρα Μοντιέλ έχει, επίσης, χαρακτηριστεί ως «η πιο όμορφη γυναίκα της Ισπανίας του 20ού αιώνα».