Της Παρής Στεφανή,
Αφετηρία για την ανάλυση του θεσμού του αντικλήτου κατά τη διοικητική διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας (εφ’ εξής: ΣτΕ), αποτελεί το προεδρικό διάταγμα 18/1989 («Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας»).
Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 18 παρ. 1 του π.δ. 18/1989, «Αντίκλητος εκείνου που ασκεί το ένδικο μέσο είναι αυτοδικαίως ο δικηγόρος που το υπογράφει, εφόσον είναι διορισμένος στο Πρωτοδικείο Αθηνών». Αξίζει να σημειωθεί πως το ΣτΕ είναι ένα και εδρεύει στην Αθήνα. Επομένως, εάν το δικόγραφο υπογράφεται από δικηγόρο ο οποίος δεν είναι διορισμένος συγκεκριμένα στο Πρωτοδικείο Αθηνών, τότε είναι απαραίτητο να διορισθεί αντίκλητος ο οποίος κατοικεί στην Αθήνα.
Κατά τη δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου, το πρόσωπο το οποίο ασκεί το ένδικο μέσο ενώπιον του ΣτΕ μπορεί να διορίσει αντίκλητο, ο οποίος, όμως, οφείλει να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις: είναι απαραίτητο να κατοικεί στην Αθήνα και η διεύθυνσή του πρέπει να αναφέρεται. Ο διορισμός του πραγματοποιείται με δύο τρόπους: με το δικόγραφο του ένδικου μέσου που ασκείται και με γραπτή δήλωση, η οποία κατατίθεται στη Γραμματεία του δικαστηρίου.
Είναι απαραίτητη η γνωστοποίηση της τυχόν μεταβολής της εν Αθήναις διεύθυνσης του ασκούντος το ένδικο μέσο ή του αντικλήτου του με έγγραφη δήλωση στη Γραμματεία. Δεν πρέπει να ξεχνούμε πως, βάσει της πέμπτης παραγράφου του άρθρου 18 του π.δ. 18/1989, το σύνολο των κοινοποιήσεων προς το διάδικο που προβλέπονται γίνονται είτε προς τον ίδιο είτε προς τον αντίκλητό του. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός αντίκλητοι, οι κοινοποιήσεις μπορούν να γίνουν σε οποιονδήποτε από αυτούς. Σε δύο μόνο περιπτώσεις η υπόθεση ενώπιον του ΣτΕ εκδικάζεται χωρίς τις απαραίτητες κοινοποιήσεις: εάν ο ασκών το ένδικο μέσο και ο αντίκλητός του δεν κατοικούν στη διεύθυνση που δηλώθηκε αρχικά ή μεταγενέστερα, όπως και εάν δεν έγινε διορισμός αντικλήτου, παρόλο που υπάρχει η αντίστοιχη δικονομική υποχρέωση, σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 3 εδ. α’ π.δ.18/1989.
Ο διορισμός του αντικλήτου ως θεσμός εξυπηρετεί δικονομικά την οικονομία της διοικητικής διαδικασίας, όπως και τη δικαστική προστασία του αιτούντος. Το ΣτΕ, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, είναι ένα και εδρεύει στην Αθήνα. Όπως είναι φυσικό, όμως, οι ασκούντες ένδικα βοηθήματα και μέσα βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στην Αθήνα. Γι’ αυτόν το λόγο, κοινοποιήσεις προς όλους αυτούς θα αποτελούσαν επιβάρυνση για το δικαστήριο.
Πηγές
- Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, Λαζαράτος Π., 3η έκδοση, 2018