Της Ελπίδας Καλαμαράκη,
Έχουμε κλείσει επισήμως έναν χρόνο από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού, ενός γεγονότος που έχει επηρεάσει πολλούς -αν όχι όλους- τους τομείς της ζωής μας. Ένας από αυτούς είναι και η εκπαίδευση όλων των βαθμίδων. Πέρα από το πρωτοφανές, πολυσυζητημένο θέμα των διαδικτυακών μαθημάτων, αλλαγές έχουν υπάρξει και στον τρόπο διεξαγωγής των εξετάσεων, είτε αναφερόμαστε στις προαγωγικές είτε στις πανελλαδικές είτε στις εξετάσεις των πανεπιστημίων.
Αναλυτικότερα, εν έτει 2020, οι σχολικές προαγωγικές εξετάσεις ακυρώθηκαν με το επιχείρημα ότι εξαιτίας της πανδημίας και των διαδικτυακών μαθημάτων δεν καλύφθηκε η επιθυμητή ύλη και, επομένως, θεωρήθηκε άδικο οι μαθητές να υποβληθούν σε αυτή τη διαδικασία. Αντ’ αυτού, η αξιολόγησή τους έγινε βάσει των βαθμών των τετραμήνων. Επιπλέον, μετά από πληθώρα συζητήσεων και συνεχόμενων ανατροπών από την κυβέρνηση, οι πανελλήνιες κατάφεραν να διεξαχθούν δια ζώσης, ενώ στα πανεπιστήμια οι εξετάσεις πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά. Σήμερα, παρόλο που έχει περάσει ένας χρόνος, υπάρχουν οι ίδιες ακριβώς σκέψεις, χωρίς ωστόσο να έχουν διατυπωθεί επισήμως τα μέτρα που θα ληφθούν αναφορικά με το συγκεκριμένο ζήτημα. Η άγνοια αυτή επηρεάζει σημαντικά τους μαθητές, ιδίως της τρίτης λυκείου, διότι χωρίς την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου πλάνου τους είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρωθούν και να αφοσιωθούν στο διάβασμά τους. Τέλος, αξίζει να τονίσουμε πως ανεξαρτήτως της νόσου ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων στο τέλος του σχολικού έτους έχει μειωθεί σε σχέση με το παρελθόν.
Μπορεί εκ πρώτης όψεως οι εξετάσεις να θεωρούνται από πολλούς -συμπεριλαμβανομένης και εμού- μία βαρετή και ανούσια διαδικασία, τα οφέλη όμως που προσφέρουν μετέπειτα ποικίλουν. Καταρχάς, ζούμε σε μία κοινωνία στην οποία συνεχώς αξιολογούμαστε. Σε μία κοινωνία στην οποία «κερδίζει» όποιος έχει το καλύτερο βιογραφικό. Για να το πετύχουμε όμως αυτό, χρειάζεται να μπούμε πολλάκις στη διαδικασία των εξετάσεων, πέραν των σχολικών, είτε αυτές ονομάζονται εξετάσεις πτυχίων γλωσσομάθειας είτε ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού) είτε κατατακτήριες είτε αναγνώρισης τίτλου σπουδών. Είναι ανάγκη, λοιπόν, να είμαστε συνηθισμένοι σε αυτές από νεαρή ηλικία ώστε αφενός να έχουμε καταπολεμήσει το άγχος που τις περικλείει και αφετέρου να έχουμε αναγνωρίσει και δουλέψει τις οποιεσδήποτε αδυναμίες μας επί του θέματος (όπως την κακή διαχείριση χρόνου, το υπερβολικό στρες ή την αδυναμία έκφρασης στον γραπτό λόγο) προκειμένου να μην μας σταθούν εμπόδιο. Άλλωστε, όπως αναφέρει και το γνωστό γνωμικό, μέσα από τα λάθη μας μαθαίνουμε. Ακόμη, οι εξετάσεις λειτουργούν ως ένα επιπλέον κίνητρο για τους μαθητές ώστε να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στη μελέτη τους, καθώς και ως μία μορφή επιβράβευσης των κόπων τους. Τέλος, αποτελούν μία πρόκληση για το κάθε άτομο που θέλει να μάθει και -γιατί όχι;- να ξεπεράσει τα όριά του.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω πως σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ το σύστημα των εξετάσεων εντελώς αξιοκρατικό, ούτε πιστεύω ότι οι επιδόσεις μας σε αυτές πρέπει να καθορίζουν τη ζωή μας. Αντιθέτως, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα, οι εξετάσεις μοιάζουν περισσότερο με έναν διαγωνισμό αποστήθισης, ταχύτητας γραφής και ανάγνωσης, ακόμη και ικανότητας αντιγραφής χωρίς να γίνεται αντιληπτή, παρά με μια μορφή αντικειμενικής βαθμολόγησης στα πλαίσια ενός υγιούς ανταγωνισμού. Ασφαλώς και ενέχουν πολλές αδυναμίες και πρέπει να γίνουν μαζικές αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης και διεξαγωγής τους. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ένας από τους βασικότερους ρόλους του σχολείου είναι να προετοιμάζει τους μαθητές καταλλήλως ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν και να «επιβιώσουν» στην κοινωνία των ενηλίκων, στην οποία, όπως προαναφέρθηκε, ο ρόλος τους -καλώς ή κακώς- είναι ζωτικής σημασίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΈΣ
- Αντέχουμε ένα σχολείο χωρίς βαθμολογίες και εξετάσεις;, alfavita.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Σχολεία: Χωρίς προαγωγικές εξετάσεις φέτος σε Γυμνάσια-Λύκεια, alfavita.gr, Διαθέσιμο εδώ
