Του Νίκου Παπάζογλου,
Τα νεοϊδρυθέντα κρατίδια που ίδρυσαν οι ηγεμόνες της Α΄ Σταυροφορίας, με την κατάληψη της Ιερουσαλήμ, δηλαδή της Εδέσσης, Αντιόχειας και Τριπόλεως, ενισχύθηκαν με την πολυάριθμη ομάδα των Λομβαρδών, που καθοδηγούσε ο Αρχιεπίσκοπος Άνσελμος του Μπουί (1100), ενώ λίγο αργότερα κατέφθασε και δεύτερη ενίσχυση από τη Γαλλία και τη Γερμανία για να ενωθούν με τους πρώτους. Στην αρχή η πορεία τους φαινόταν νικηφόρα, αλλά γρήγορα συνετρίβησαν από τους Σελτζούκους στη Χαρράν (δίπλα στον ποταμό Ευφράτη) το 1104 και τα απομεινάρια της στρατιάς τους επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη.
Οι Σελτζούκοι με αρχηγό το διοικητή της Μοσούλης, Ιμαντεντίν Ζενγκί, με μια υπολογίσιμη δύναμη κατέκτησε την Έδεσσα το 1144, ενώ ο διάδοχος και γιος του, Νουρεντίν συνέχισε τον ιερό πόλεμο κατά των σταυροφόρων.
Οι μουσουλμανικές επιτυχίες φαίνονταν πως θα εκμηδένιζαν κάθε προσπάθεια και κάθε εδαφική έκταση που απέκτησαν οι σταυροφόροι γι’ αυτό και η Ευρώπη έδειξε αμέσως την έντονη ανησυχία της. Ο Πάπας Ευγένιος ο Γ΄ (1145-1153) ενήργησε απευθείας και έστειλε πρόσκληση στους απανταχού χριστιανούς της Εκκλησίας του για τη συγκρότηση νέας σταυροφορίας κατά των απίστων. Αυτή τη φορά θα προπορεύονταν της στρατιάς ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ο Ζ΄ και της Γερμανίας Κορράδος ο Γ΄.
Για τη συγκρότηση της σταυροφορικής δύναμης έπρεπε να συγκεντρωθεί ένα ικανοποιητικό πλήθος ανθρώπων που δεν ήταν άλλο από τους πιστούς της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Όπως στην Α΄ Σταυροφορία, ο Πέτρος ο Ερημίτης με τον ένθερμο λόγο του άγγιξε τις ψυχές του ποιμνίου του και τον ακολούθησαν, έτσι και σε αυτή την περίπτωση το κήρυγμα ήταν το μέσο για τη συγκρότηση της Β΄ Σταυροφορίας. Ο Βερνάρδος του Κλερβό, ηγούμενος και διδάσκαλος του Δυτικού Χριστιανισμού, κήρυξε στο Βεζλαί της Γαλλίας (31 Μαρτίου 1146) για τη σημαντικότητα της σταυροφορίας, επικαλούμενος την άφεση αμαρτιών και χρησιμοποιώντας την ευγλωττία του κατάφερε να παρασύρει αρκετούς από αυτούς.
Έτσι, «πρώτος έξεστράτευσεν ο Κορράδος συνεπαγόμενος, ώς λέγεται, 70 χιλιάδας βαρέως ώπλισμένων ιπποτών, πολυάριθμον δέ έλαφρόν ιππικόν και πεζικόν. Καί αυτός καί ο Λουδοβίκος είχον ζητήσει παρά Μανουήλ την άδειαν νά διέλθωσι διά τού κράτους αυτού, την οποίαν ούτος δεν άπεποιήθητο». Ξεκινώντας λοιπόν, ο Κορράδος την άνοιξη του 1147 οδήγησε τη δύναμή του στην Ασία μέσω της Ουγγαρίας, ενώ ο Λουδοβίκος ακολούθησε λίγο αργότερα, κάνοντας από κοινού εμφανή είσοδο και ανακτώντας σημαντικές πόλεις από τους Σελτζούκους. Η συνέχεια όμως, θα αποβεί πλήρως ανατρεπτική.
Ο Κορράδος υπέστη ταπεινωτική ήττα στο Δορύλαιο στις 25 Οκτωβρίου του ίδιου έτους και αφού αρρώστησε βαριά, δε μπόρεσε να ακολουθήσει το στράτευμα και το εγκατέλειψε στην Έφεσο για να καταφύγει στην Άκρα (βόρεια της Ιερουσαλήμ). Αντίστοιχη κατάληξη είχε και ο Λουδοβίκος στη Λαοδίκεια της Πισιδίας τον Ιανουάριο του 1148 που άφησε τη στρατιά του ακέφαλη κι μετέβη στον Άγιο Συμεών της Αντιόχειας.
Μετά τη λήξη και την αποτυχία της Β΄ Σταυροφορίας (1147-1149), διαλύθηκε και το στράτευμα. Ο βασιλιάς της Γαλλίας, Λουδοβίκος κατέφυγε στην Αντιόχεια και από κει στον Πανάγιο Τάφο για να πολιορκήσουν μαζί με τον Κορράδο τη Δαμασκό. Η πολιορκία όμως, λύθηκε γρήγορα, εξαιτίας των διαφωνιών μεταξύ τους για τα ηνία.
Ο Νουρεντίν, κινήθηκε κατά της Αντιόχειας και κατέλαβε πολλές στρατηγικές θέσεις της. Ο στρατηγός του, Σιρκούχ πολιόρκησε επιτυχώς το Κάιρο, αλλά το 1171 πέθανε και τον διαδέχτηκε ο Σαλαντίν, που αργότερα κατάφερε να διαδεχτεί και τον εμίρη της αυτοκρατορίας των Σελτζούκων, Νουρεντίν, και να κυβερνήσει μόνος. Ο ίδιος έγινε ευρύτερα γνωστός από την κατάληψη της Ιερουσαλήμ στις 2 Οκτωβρίου 1187.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Βαλαής Διονύσιος, Εκκλησιαστική Ιστορία, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκης. Θεσσαλονίκη 2017
- Παπαδόπουλος Χρυσόστομος, Ιστορία της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων, Αθήνα 1970
- Παπαρρηγόπουλος Κωνσταντίνος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. Δ΄, Αθήνα 1886
- Φειδάς Βλάσιος Εκκλησιαστική Ιστορία Β΄, Εκδόσεις Διήγηση, Αθήνα 2002
