Της Διώνης Ζούβελου,
Η ευθύνη απέναντι στην ανθρωπότητα υπήρξε πιο ηχηρή από ποτέ τον τελευταίο χρόνο σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Οι εκφάνσεις της ήταν πολλές, συναισθηματικού, προτρεπτικού μέχρι και οικονομικού περιεχομένου. Η απεριόριστη αγανάκτηση της κοινής γνώμης, όσον αφορά την πορεία της πανδημίας, είναι αρκετή, ώστε να θολώσει τα νερά της κοινωνικής κατάστασης, όλα αυτά σε συνδυασμό με τον βομβαρδισμό κι άλλων δυσάρεστων γεγονότων στην Ελλάδα. Ο ελληνικός λαός πλήττεται απ’ την πρωτόγνωρη, αντικανονική αυτή πραγματικότητα και μαζί με όλες τις υπόλοιπες αξίες, όπως αυτή της υπομονής και της κοινωνικής συγκρότησης, θυσιάζεται στο βωμό της αρνητικότητας και η «ευθύνη» μαζί με όλους τους επιθετικούς προσδιορισμούς που την συνοδεύουν…«κοινωνική», «αστική», «επαγγελματική», «πολιτική».
Ο συναγερμός στο σύστημα υγείας για επίταξη του νοσηλευτικού προσωπικού του ιδιωτικού τομέα φαίνεται να μην «αντηχεί» στη συνείδηση αρκετών ως υποχρέωση κοινωνικής ευθύνης. Πέραν των αποφθεγμάτων γνωστών συγγραφέων περί ευθύνης, η ρίζα της λέξης προέρχεται από έναν αρχαίο αθηναϊκό «θεσμό των Εὐθυνῶν», ο οποίος ήταν αρμόδιος για τις λογοδοσίες που ήταν υποχρεωμένος να κάνει μπροστά σε ειδικούς ελεγκτές ένας άρχοντας ή πολίτης για τις πράξεις του, όταν τελείωνε ο χρόνος της θητείας του.
Μπροστά στην αξία της ευθύνης δεν μπορούσε να υπεκφύγει ούτε ο ηγέτης. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα υπάρξουν ακόμα και ποινικές κυρώσεις με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών στους αρνητές επίταξης, σύμφωνα με το άρθρο 41 του Συντάγματος, εκτός από τους υγειονομικούς που έχουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, για να αρνηθούν την επίταξη. Προφανέστατα, η άρνηση επίταξης δεν είναι δικαιολογημένη στη βάση της, το κράτος χρειάζεται προστασία από τους πολίτες του και σε στιγμές έκτακτης ανάγκης το ανθρώπινο ένστικτο οφείλει να βάλει μια άνω τελεία στο προσωπικό του συμφέρον. Όμως, οι αντιρρήσεις και τα ερωτήματα είναι εύλογα και πυροδοτούν ένα ηθικό δίλημμα. Για να φτάσει το κράτος σε σημείο να επιτάξει τον ιδιωτικό τομέα, σημαίνει ότι δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Οπότε, η επίταξη του ιδιωτικού τομέα πρόκειται για ένα καθαρά ανθρωπιστικό και φιλοπατρικό χρέος ή για συγκάλυψη της κρατικής νοσηλευτικής ανεπάρκειας; Και ποιος θα επιθυμούσε την επίταξή του, αφού πρόκειται για υπεραξία και εργασιακή εκμετάλλευση;
Το ζήτημα, πέραν από νομικό, είναι και απολύτως ηθικό. Η χώρα χρόνια τώρα μαστίζεται από τον πολυδαίδαλο ολοκληρωτισμό της αναξιοκρατίας και για να φανεί αυτή η παθογένεια έπρεπε να φτάσουμε στη φτωχολογία του Ε.Σ.Υ. για ευαισθητοποίηση δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων. Στα περισσότερα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης οι νοσηλευτές δεν λαμβάνουν κλινικό επίδομα με το διαχρονικό πρόσχημα της ελληνικής φτώχειας και της κρίσης του κορωνοϊού. Το δίλημμα το αντιλαμβάνεται ο καθένας, ανάλογα με τις προσδοκίες που έχει από το σύστημα. Η επίταξη συνιστά, άραγε, σήμανση συναγερμού, ανθρωπιάς, αφιλοκερδούς περίθαλψης και επαγγελματικής υπευθυνότητας ή πολιτική ανευθυνότητα εις βάρος των εργαζομένων υπό την απειλή του νόμου; Την ώρα που χρειαζόμαστε λάμπουσα ανιδιοτέλεια, χρονοτριβούμε, αποδίδοντας ευθύνες με τον δείκτη είτε στους πολίτες είτε στην κυβέρνηση, γιατί όπως τόνισε ο Μάριος Πλωρίτης: «Σήμερα έχουν πληθύνει οι “ανευθυνοϋπεύθυνοι”».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Επίταξη γιατρών: Ακόμα και ποινικές κυρώσεις με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών για την άρνηση επίταξης, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
