Της Μαριλίνας Γερασίμου,
Νέες καταγγελίες έρχονται κάθε μέρα στο φως της δημοσιότητας και αφορούν σε περιπτώσεις κακοποίησης και παρενόχλησης. Στο δρόμο που χάραξε η ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου με την θαρραλέα εξομολόγησή της, όλο και περισσότεροι άνθρωποι που έχουν βιώσει κάτι παρόμοιο το καταγγέλλουν δημόσια ελπίζοντας στην αποκατάσταση της δικαιοσύνης και στη στήριξη του κοινού. Αυτό το κύμα έχει ξεφύγει πλέον από τον χώρο του αθλητισμού, από όπου ξεκίνησε, και οι νέες καταγγελίες αφορούν τόσο στο χώρο του θεάματος αλλά και της παιδείας. Αναρίθμητοι πρώην και νυν μαθητές και φοιτητές ενώνουν τις φωνές τους με αυτές των άλλων θυμάτων και φέρνουν στο προσκήνιο το ζήτημα της κακοποίησης των παιδιών, των εφήβων, ακόμα και των ενηλίκων φοιτητών από τους ανθρώπους που κατεξοχήν θα έπρεπε να τους προστατεύουν, τους εκπαιδευτικούς.
Πέρα όμως από τις καταγγελίες, το εντυπωσιακό στοιχείο είναι η απουσία κρίσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ίσως επειδή η αξιολόγηση μαθημάτων και διδασκόντων είναι έννοια απαγορευμένη σε αυτή τη χώρα. Μετά από όλες αυτές τις καταγγελίες κατάπτυστων περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης και ψυχολογικής και φυσικής κακοποίησης των διδασκόμενων από τους διδάσκοντες, θα περίμενε κανείς η Πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της προκειμένου να φροντίσει για τη μελλοντική προστασία των μαθητών και των φοιτητών. Θα ήταν εξάλλου το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει η πολιτική ηγεσία, από τη στιγμή που αυτή η έλλειψη αξιολόγησης ήταν ο λόγος που συνέβησαν εξ αρχής τέτοια περιστατικά. Είναι προφανές πως αν υπήρχε μια σωστή διαδικασία αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, τέτοια φαινόμενα και περιστατικά δεν θα υπήρχαν στα σχολεία και στα πανεπιστήμια.
Και φυσικά, σωστή διαδικασία αξιολόγησης δε σημαίνει αλλαγή των εκπαιδευτικών κάθε φορά που αλλάζουμε κυβέρνηση, ούτε επικράτηση κομματικών κριτηρίων και πολιτικών φρονημάτων κατά την κρίση των εκπαιδευτικών. Είναι βασικό η ηγεσία, κατά τη θέσπιση τέτοιων μηχανισμών, να φροντίζει να εξασφαλίζει το αδιάβλητο της διεξαγωγής τους. Αυτό που περιμένουμε, είναι μια αντικειμενική κρίση που θα λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας από ανεξάρτητους, εξειδικευμένους αξιολογητές, και θα αφορά στον τρόπο διδασκαλίας, στην επαγγελματική κατάρτιση και ψυχολογική εκτίμηση των διδασκόντων, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν και την άποψη των μαθητών και των φοιτητών, που είναι άλλωστε και οι αποδέκτες της όλης διαδικασίας. Έτσι, οι σωστοί επαγγελματίες και δάσκαλοι δεν θα έχουν να φοβηθούν τίποτα από την όλη διαδικασία, ενώ οποιοσδήποτε ακατάλληλος για το επάγγελμα θα απομακρύνεται πάραυτα.
Φυσικά καμία κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν έχει τολμήσει να εφαρμόσει αποτελεσματικά το μέτρο της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Ίσως λόγω του τεράστιου πολιτικού κόστους που θα είχε μια τέτοια απόφαση, ίσως λόγω των φανατικών πολέμιων της αξιολόγησης, η διαδικασία αυτή φαίνεται να είναι άπιαστο όνειρο για την παιδεία μας. Χαρακτηριστικό είναι πως τα τελευταία χρόνια δεν έχει τολμήσει κανείς καν να το προτείνει. Επί τέσσερις δεκαετίες δεν έχει γίνει αξιολόγηση, όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά ούτε και του έργου στα σχολεία. Το Υπουργείο Παιδείας και ο εκάστοτε Υπουργός αναλώνεται στο να κάνει ανούσιες αλλαγές στις Πανελλαδικές, αντί να γίνεται προσπάθεια για ουσιαστική αναδιάρθρωση της παιδείας.
Βέβαια, τα αξεπέραστα εμπόδια της εφαρμογής της αξιολόγησης στα σχολεία δεν σταματούν στο επίπεδο της ηγεσίας. Οποιαδήποτε προσπάθεια συζήτησης με την ΟΛΜΕ (Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης) γύρω από την υιοθεσία ενός συστήματος αξιολόγησης πέφτει κάθε φορά στο κενό. Ουδέποτε κάποια κυβέρνηση κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία με την ΟΛΜΕ, η οποία αρνείται πεισματικά την οποιαδήποτε, ακόμα και εσωτερική, αξιολόγηση. Υπάρχει βέβαια μερίδα των εκπαιδευτικών οι οποίοι συμφωνούν με την ιδέα της αξιολόγησης, αλλά οι φωνές τους δεν φαίνονται να ακούγονται.
Πιστεύω πως αυτό το κύμα καταγγελιών μόνο καλά έχει να δώσει. Ένα από αυτά είναι και η ένταση των φωνών που ζητούν την ορθή αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Αγανακτισμένοι γονείς, τραυματισμένα παιδιά και φοβισμένοι φοιτητές για πρώτη φορά θα ενωθούν στο αίτημα της αξιολόγησης ως όπλου για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος τόσο σοβαρού, που δεν χωρούν πολιτικοί χρωματισμοί και έριδες. Ήρθε η ώρα η ηγεσία, απαλλαγμένη από μικρόψυχα και ήσσονος σημασίας πολιτικά παιχνίδια, να θέσει σε εφαρμογή έναν αποτελεσματικό μηχανισμό κρίσης των εκπαιδευτικών και του έργου τους, ώστε να γίνουν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια μας ασφαλείς χώροι ανάπτυξης και γνώσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η αξιολόγηση ενός καθηγητή, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αξιολογώντας τη μη αξιολόγηση, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
