Της Άντζελας Γκρέκου,
Μέσα σε μια εποχή αναδιαμορφώσεων και συνεχών εξελίξεων, η τέχνη συνεχίζει να υποστηρίζει τον ρόλο του συμβολισμού σε πολλά κοινωνικά ζητήματα. Δεν είναι λίγες οι φορές που υπήρξε «παρούσα» σε διάφορες κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις κατά τη βίας και πιο συγκεκριμένα της αστυνομικής.
Στο παρόν άρθρο, θα αναφερθώ σε τέσσερα βασικά έργα μεγάλων, αλλά και αναδυόμενων καλλιτεχνών, που τάσσονται υπέρ των διαδηλώσεων και κατά της αστυνομικής βίας. Πέρα από τα τελευταία γεγονότα στη χώρα μας και την Ευρώπη, παρακάτω δίνεται έμφαση κυρίως στη δολοφονία του George Floyd και σε άλλες περιπτώσεις φυλετικής βίας από αστυνομικούς.
Bansky
Η δουλειά του Bansky, σε όλη του την πορεία, πάντα περικλείει έναν πολιτικό και κοινωνικό σχολιασμό. Πιο συγκεκριμένα, μέσα στην πανδημία έχει χρησιμοποιήσει ως μέσο έκφρασης τον λογαριασμό του στο Instagram, για να δηλώσει με τη σειρά του την υποστήριξη των διαδηλωτών με ένα ακόμη έργο του. Ο πίνακας απεικονίζει ένα μνημόσυνο με λουλούδια, ένα αναμμένο κερί και μια κορνίζα κάτω από μια αμερικανική σημαία, κολλημένη στον τοίχο. Η φλόγα του κεριού καίει τη γωνία της σημαίας και αρχίζει να απλώνεται προς τα πάνω κατά μήκος των λωρίδων της.
Dana Chandler
Προχωρώντας στο ίδιο μονοπάτι, συναντάμε το έργο “Fred Hampton’s Door”, της Dana Chandler, στο The Broad, στο Los Angeles, στην περιοδεύουσα έκθεση Soul of a Nation: Art in the Age of Black Power -βρίσκεται πλέον στο Μουσείο Καλών Τεχνών στο Houston. Η πόρτα με τα κόκκινα και πράσινα χρώματα και τις τρύπες από σφαίρες αναφέρεται στην επιδρομή της αστυνομίας του Σικάγο, που σκότωσε τον Hampton, τον τότε ηγέτη των Μαύρων Πανθήρων. Μετά την επιδρομή, η αστυνομία χρησιμοποίησε την πόρτα, γεμάτη με τρύπες από σφαίρες, ως απόδειξη, ότι ο Χάμπτον πυροβόλησε πρώτος. Ωστόσο, αποδείχθηκε τελικά ότι όλοι οι πυροβολισμοί προήλθαν από τους αστυνομικούς. H Chandler δημιούργησε μια πόρτα με σφαίρες ως φόρο τιμής στον Hampton, για να επισημάνει την αστυνομική βαρβαρότητα.
Jean-Michel Basquiat
Η ιστορία του παραπάνω έργου από τον Jean-Michel Basquiat βρίσκεται σε ένα διαδικτυακό αρχείο του Μουσείου Guggenheim από το “Defacement” του Basquiat: The Untold Story, σε μια έκθεση του μουσείου για τον Basquiat, που έκλεισε τον περασμένο Νοέμβριο. Το έργο τιμά τη μοίρα του νεαρού, μαύρου καλλιτέχνη Μάικλ Στιούαρτ στα χέρια της αστυνομίας της Νέας Υόρκης, αφού φέρεται να ζωγράφιζε έναν τοίχο σε σταθμό του μετρό East Village. Αρχικά, το έργο βρισκόταν σε ιδιωτικό χώρο, καθώς η ζωγραφική του Basquiat ήταν ένας βαθιά προσωπικός θρήνος, ο οποίος σπάνια εκτέθηκε σε δημόσιο πλαίσιο.
Lauren Woods
Το “American MONUMENT” αποτελεί μια εγκατάσταση πολυμέσων, που ασχολείται με την αστυνομική βία και τη δολοφονία Αφροαμερικανών από αστυνομικούς. Το μνημείο συνίσταται από ένα πλέγμα 25 πικάπ, με έναν δίσκο το καθένα, καθένας από τους οποίους σχετίζεται με έναν από αυτούς τους θανάτους: Sandra Bland, Alton Sterling, Mike Brown, Philando Castile, Eric Garner και πολλοί άλλοι. Ο ήχος σε αυτά τα αρχεία συλλέγεται από αστυνομικές αναφορές, αντίγραφα δικαστηρίων και ηχογραφήσεις παρευρισκόμενων. Συναντάμε και αντίγραφα μαρτυρίας του George Zimmerman, ο οποίος πυροβόλησε και σκότωσε τον Trayvon Martin και τον Darren Wilson, τον αστυνομικό υπεύθυνο για τον θάνατο του Mike Brown.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ART & PROTEST: CREATIVES RESPOND TO RACISM & POLICE BRUTALITY, SAM FORD 2020
- Banksy Issues Statement About Systemic Racism, Creates New Work, Claire Selvin 2020
