Του Γεώργιου Μπρέτα,
Η πολιορκία και η μάχη στην Αλεσία είναι μια λαμπρή στρατιωτική νίκη για τη Ρώμη, αφού εξασφάλισε το μέλλον μιας αυτοκρατορίας και τη δόξα ενός άνδρα που τάραξε το πολιτικό status quo στη χώρα του Ιουλίου Καίσαρα.
Οι Γαλατικοί πόλεμοι ξεκινούν το 58 π.Χ. με επικεφαλής τον Ιούλιο Καίσαρα, έναν ανερχόμενο αστέρα στην πολιτική ζωή της Ρώμης. Ο στόχος του είναι να γραφτεί το όνομά του με χρυσά γράμματα στις σελίδες της ιστορίας δίπλα από του Μέγα Αλέξανδρου και του Σκιπίωνα. Έτσι, ξεκίνησε να κάνει το απίθανο. Να υποτάξει τους βόρειους και σκληρούς γείτονες της Ρώμης, τους Γαλάτες, μια πολυεθνική φυλή που απουσιάζει η συνοχή και η ομοιομορφία. Αυτό σημαίνει πως για να υποτάξει τη Γαλατία, θα πρέπει να νικήσει μικρούς στρατούς πολιτοφυλακής, πράγμα που κάνει και μάλιστα με κλιμακούμενη βιαιότητα. Ολόκληρα χωρία και φυλές αφανίζονται στο όνομα της Ρώμης. Μέχρι το έτος 52 π.Χ. ο Καίσαρας ελέγχει ένα μεγάλο μέρος της Γαλατίας και όπως όλα δείχνουν, ο ρωμαϊκός αετός θα ριζώσει στη Γαλατία.
Μέσα σε αυτό το σκοτάδι ανέρχεται σε ρόλο σωτήρα ένας Γαλάτης ονόματι Βερκιγγετόριξ που ηγείτο της φυλής των Αρβέρνων. Αφού συσπείρωσε τις φυλές γύρω από το πρόσωπο του κατάφερε να κάνει το αδιανόητο: σταμάτησε το ρωμαϊκό στρατό στη Γεργκόβια και διέταξε τη καταδίωξη του αποκαρδιωμένου από την ήττα στρατού όπου βρισκόταν νότια προς τη Σισάλπιν. Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο πως ο Βερκιγγετόριξ είχε διατάξει να καούν ολόκληρες πόλεις με αποθήκες σιτηρών για να κάνει την ανεύρεση τροφής όσο πιο δύσκολη για τον Καίσαρα και το στρατό, που αριθμούσε περί τους 50.000. Ο Καίσαρας από την άλλη μεριά, είχε στείλει αίτημα στους Γερμανούς συμμάχους του να του στείλουν ενισχύσεις, όπως και γίνεται. Οι Γερμανοί καταφθάνουν με το ιππικό τους, που όμοιο δεν υπήρχε στον αρχαίο κόσμο.
Ο Βερκιγγετόριξ επιλέγει ένα είδος ανταρτοπόλεμου που κάνουν καταδρομικού τύπου επιθέσεις και επιστρέφουν σε φυσικά οχυρωμένες θέσεις, όπως έγινε και στη Γεργκόβια. Ο Καίσαρας όμως, αποδεικνύεται ένας λαμπρός μαθητής της ιστορίας, αφού η Γεργκόβια αποτελεί μάθημα για τον ίδιο. Ο στρατός των Γαλατών, γύρω στους 80.000 άνδρες, αυτή τη φορά οχυρώνεται στη μικρή πόλη της Αλεσίας που είναι χτισμένη στους πρόποδες ενός μικρού βουνού και περικλείεται από ένα μεγάλο πλίνθινο τείχος. Νομίζουν πως ο Καίσαρας μη μπορώντας να βρει τροφή, θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην Ιταλική Χερσόνησο. Ο τελευταίος όμως, γνωρίζει πως αν υποχωρήσει, θα χάσει για πάντα τη Γαλατία, έτσι αποφασίζει να πολιορκήσει την Αλεσία.
Αφού εξολοθρεύει τη γαλατική οπισθοφυλακή, βρίσκεται έξω από τα τείχη της μικρής πόλης. Γνωρίζει πως αργά ή γρήγορα θα φτάσουν ενισχύσεις από συμμαχικές φυλές που θα απειλήσουν τα νώτα του. Έτσι, αποφασίζει να φτιάξει ένα τείχος 16 χιλιομέτρων που θα αποκλείει τη πόλη από τους Γαλάτες όμως, δέχεται συνεχείς επιθέσεις από το γαλατικό ιππικό και οι Ρωμαίοι απαντούν, με το άψογα συγκροτημένο, πεζικό τους και το γερμανικό ιππικό τους, ενώ για να εμποδίσει την υπερφαλάγγιση, χτίζει ένα άλλο τείχος 20 χιλιομέτρων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να πιέσει τις υλικοτεχνικές δυνάμεις των αντιπάλων του.
Οι μέρες προχωρούν και η τροφή τελειώνει, η πόλη της Αλεσία κρατάει ασφαλής 90.000 ανθρώπους (80.000 και άλλοι 10.000 οι μόνιμοι κάτοικοι). Ο Βερκιγγετόριξ ανοίγει τις πύλες και διώχνει τους πολίτες από την πόλη, πιστεύοντας πως ο Καίσαρας θα τους επιτρέψει να διαφύγουν τον κίνδυνο. Ο Καίσαρας όμως, δεν έχει πρόθεση να επιτρέψει στους αμάχους να φύγουν και έτσι, βρίσκονται ανάμεσα στα 2 στρατόπεδα, καθώς ούτε ο Γαλάτης βασιλιάς τους θέλει εντός της πόλης. Τελικά, ο Βερκιγγετόριξ, υποκύπτει και τους δέχεται. Ξαφνικά, οι πολυπόθητες γαλατικές ενισχύσεις φτάνουν και αποτελούνται σύμφωνα με τους ιστορικούς γύρω στις 90.000 με 100.000 με αρχηγό τους το Βερκάσιβελους.
Δε γνωρίζουμε κατά πόσο οι δύο Γαλάτες μπορούσαν να συνεννοηθούν πάντως ο Βερκάσιβελους ξεκινά να επιτίθεται στα τείχη και υποχωρεί με βαριές απώλειες, αφού οι Ρωμαίοι είναι απολύτως έτοιμοι να αποκρούσουν τις επιθέσεις του χάρη στην τεχνολογική τους υπεροχή. Ο Βερκιγγετόριξ και αυτός από σειρά του διατάζει συντονισμένες επιθέσεις, αλλά και αυτές πέφτουν στο κενό. Παρόλη την αριθμητική υπεροχή τους (η αναλογία τους ήταν 2 προς 1), οι Γαλάτες δε μπορούσαν να νικήσουν τον εχθρό. Αποφάσισαν να επιτεθούν μια ύστατη φορά με όλες τους τις δυνάμεις και εκτός και εντός των τειχών. Οι ρωμαϊκές γραμμές πιέζονταν υπερβολικά και σε μερικές περιπτώσεις ο Καίσαρας χρειάστηκε να στείλει κάποιες κοόρτες (στρατιωτική μονάδα των Ρωμαίων), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ενθάρρυνε τους άνδρες του εφορμώντας ο ίδιος στην 1η γραμμή. Ταυτόχρονα, δίνει εντολή στους Γερμανούς μισθοφόρους του να ανέβουν σε ένα λόφο και να βρουν τους Γαλάτες στα νώτα. Πράγματι το ιππικό κατακρεουργεί ένα μεγάλο κομμάτι του γαλατικού στρατού. Ο Βερκιγγετόριξ παραδίδεται και στέλνεται αλυσοδεμένος στη Ρώμη όπου και εκτελείται σε ένα θρίαμβο (πομπή προς τιμήν του νικητή στρατηγού).
Συνέπειες
Η Ρώμη κατάφερε να υποτάξει τον ατίθασο και επικίνδυνο γείτονά της και να τον μετατρέψει σε μια ακόμα επαρχία. Η νίκη του Καίσαρα θα τον κάνει ακόμα πιο διάσημο ανάμεσα στους κοινούς πολίτες, αλλά επίσης, θα δημιουργήσει και ισχυρές αντιπαλότητες μέσα στους κόλπους της Συγκλήτου. Σε κάθε περίπτωση η Αλεσία εξασφάλισε το μέλλον της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Από την ιστοσελίδα Britannica, στο «Battle of Alesia» του Myles Hudson, Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα Livius, στο «Alesia (52 BCE)» Διαθέσιμο εδώ
