Της Δέσποινας Βλάχου,
Οι Μαλδίβες (Maldive Islands) ή Δημοκρατία των Μαλδιβών (Republic of Maldives) είναι μία ανεξάρτητη νησιωτική χώρα στο βορειο-κεντρικό Ινδικό Ωκεανό. Αποτελείται από μια αλυσίδα περίπου 1.200 μικρών κοραλλιογενών νησιών (εκ των οποίων περίπου τα 200 κατοικούνται), ομαδοποιημένα σε συστάδες ή ατόλες, που εκτείνονται σε πάνω από 820 χιλιόμετρα. Oι πλησιέστερες γειτονικές χώρες τους είναι η Ινδία, περίπου 600 χιλιόμετρα βορειοανατολικά, και η Σρι Λάνκα, περίπου 645 χιλιόμετρα βορειοανατολικά.
Ο πληθυσμός των Μαλδιβών, που ανέρχεται στις 516 χιλιάδες σύμφωνα με πρόσφατες μετρήσεις, ανήκει εξ ολοκλήρου στην εθνοτική ομάδα των Μαλδιβών, η οποία είναι το αποτέλεσμα διαφόρων διαδοχικών πληθυσμών που κατοικούν στα νησιά μέσω της ιστορίας της χώρας. Η επίσημη γλώσσα είναι μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που ονομάζεται Dhivehi (ή Maldivian). Ομιλούνται επίσης αραβικά, hindi και αγγλικά. Με εξαίρεση εκείνους που ζουν στο Μale, την πρωτεύουσα της χώρας, οι κάτοικοι των Μαλδιβών ζουν σε χωριά σε μικρά νησιά σε διάσπαρτες ατόλες. Η επίσημη θρησκεία στις Μαλδίβες είναι η ισλαμική. Επίσης, ως χώρα συμμετέχει σε διάφορους παγκόσμιους και περιφερειακούς οργανισμούς: στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και στην Ένωση Περιφερειακής Συνεργασίας της Νότιας Ασίας. Οι Μαλδίβες έγιναν μέλος της Κοινοπολιτείας το 1982.
Σουλτανάτο από τον 12ο αιώνα, οι Μαλδίβες έγιναν βρετανικό προτεκτοράτο το 1887. Το 1965 τα νησιά των Μαλδιβών απέκτησαν πλήρη πολιτική ανεξαρτησία από τους Βρετανούς και το 1968 εγκαινιάστηκε μια νέα δημοκρατία στην περιοχή. Ο Ibrahim Nasr ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της χώρας. Τον διαδέχτηκε ο Maumoon Abdul Gayoom το 1978, ο οποίος κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή των Μαλδιβών για 30 χρόνια, εκλεγμένος σε έξι διαδοχικές θητείες. Μετά από διαδηλώσεις το 2003, η κυβέρνηση του Gayoom δεσμεύτηκε να ξεκινήσει μία διαδικασία δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων που συμπεριλάμβανε την εγκαθίδρυση ενός πιο αντιπροσωπευτικού πολιτικού συστήματος. Οι πρώτες προεδρικές εκλογές πολλών υποψηφίων της χώρας διεξήχθησαν τον Οκτώβριο του 2013 και ο πρώην πολιτικός κρατούμενος Mohamed Nasheed εξελέγη Πρόεδρος, τερματίζοντας έτσι τα 30 χρόνια της θητείας του Gayoom.
O Nasheed κλήθηκε να αντιμετωπίσει μία σειρά από προκλήσεις, όπως η καταπολέμηση της φτώχειας. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012, ο Nasheed παραιτήθηκε από την Προεδρία και παρέδωσε εξουσία στον Αντιπρόεδρο Mohammed Waheed Hassan. Ο Nasheed, o Waheed και ο Abdulla Yameen (αδελφός του πρώην Προέδρου Gayoom) έθεσαν την υποψηφιότητά τους στις προεδρικές εκλογές το 2013, με τον Yameen να κερδίζει τελικά την Προεδρία. Ως Πρόεδρος, ο Yameen επιδίωξε να αποδυναμώσει τους δημοκρατικούς θεσμούς, να περιορίσει τον Τύπο και να ασκήσει έλεγχο στη δικαιοσύνη. Τον Νοέμβριο του 2018 έγιναν εκλογές, τις οποίες κέρδισε ο Ibrahim Mohamed Solih. Η κυβέρνησή του προσπάθησε να αντιμετωπίσει τα μεγάλα προβλήματα της χώρας, όπως τον θρησκευτικό εξτρεμισμό και τη διαφθορά.
Από τη δεκαετία του 1970 η οικονομία των Μαλδιβών έχει αναπτυχθεί με γρήγορο ρυθμό. Η ετήσια αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) ήταν υψηλή, κατά μέσο όρο περίπου 6% τη δεκαετία του 2010 και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ -μεταξύ των χαμηλότερων στον κόσμο τη δεκαετία του 1970- έφτασε στο επίπεδο των χωρών μεσαίου εισοδήματος έως τα τέλη της δεκαετίας του 2010. Η οικονομία βασίζεται κυρίως στον τουρισμό, την αλιεία και τη ναυπηγική.
Ειδικότερα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας έφτασε τα 10.6 χιλιάδες δολάρια το 2019, σε σύγκριση με τα 268 δολάρια το 1980. Πριν από το τσουνάμι τον Δεκέμβριο του 2004, οι Μαλδίβες είχαν επιτύχει υψηλή αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, που υποστηρίχθηκε από την επέκταση του τουρισμού και την ορθή μακροοικονομική διαχείριση. Το κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκε κατά 60% κατά τη διάρκεια της δεκαετίας έως το τσουνάμι και άγγιξε τα 3.941 δολάρια και οι κοινωνικοί δείκτες είχαν βελτιωθεί σημαντικά. Ωστόσο, η οικονομία παρέμεινε ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς λόγω της μη διαφοροποιημένης παραγωγής και του μικρού μεγέθους της. Ωστόσο, οι οικονομικές συνέπειες του τσουνάμι, που έπληξε την Ινδονησία, τις Μαλδίβες και άλλες χώρες, ήταν σοβαρές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μία κατακόρυφη πτώση του ΑΕΠ για το 2005 (στο -13,1% τη χρονιά αυτή), με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να φτάνει τις 3.639 χιλιάδες δολάρια. Η οικονομία κατάφερε να ανακάμψει τις επόμενες χρονιές, με τον δείκτη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ να παρουσιάζει βελτίωση (4.8 χιλιάδες δολάρια το 2006).
Ένας σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη μίας χώρας είναι και ο τομέας της υγείας. Όπως διαφαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, το 2018, οι δαπάνες για την υγεία ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν το 9,4%. Παρατηρείται δηλαδή μία αύξηση στις δαπάνες για την υγεία, παράλληλα με την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας. Οι Μαλδίβες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο, μειώνοντας τα ποσοστά θνησιμότητας των μητέρων και των παιδιών. Oι βασικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι διαθέσιμες και στα 187 κατοικημένα νησιά. Το καθολικό σύστημα ασφάλισης υγείας καλύπτει το κόστος των δαπανών υγείας μέσω του εθνικού συστήματος ασφάλισης υγείας (Aasandha). Τα γεγονότα αυτά μας δείχνουν ότι το εισόδημα της χώρας έχει αυξηθεί και παράλληλα αυξάνεται και το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών. Οι Μαλδίβες, όμως, έχουν ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουν και στον τομέα της υγείας. Παρόλο που υπήρξε σημαντική πτώση στα ποσοστά θνησιμότητας βρεφών, το ποσοστό αυτό είναι αρκετά υψηλότερο σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες.
Όσον αφορά το ζήτημα της εκπαίδευσης, σήμερα περίπου το 96% των παιδιών έχουν εγγραφεί στο δημοτικό σχολείο, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας Μαλδιβών. Το ποσοστό αλφαβητισμού στις Μαλδίβες για το 2016 έφτασε στο 97,7%, όπως φαίνεται και στο σχετικό διάγραμμα. Παρ’ όλα αυτά, η ποιότητα της εκπαίδευσης προκαλεί ανησυχία στις Μαλδίβες και πολλοί έφηβοι δεν έχουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αν και μόνο το 1,6% των παιδιών στο κατώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο δεν σπουδάζει, μόνο το 45% αυτών των παιδιών καταλήγουν να μεταβαίνουν στο ανώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας. Tα μαθήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχουν μόνο σε 59 από τα 212 σχολεία στις Μαλδίβες, καθιστώντας αδύνατο για ορισμένους εφήβους να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, εκτός εάν μεταναστεύσουν σε άλλο νησί.
Άλλος ένας σημαντικός δείκτης για την ανάπτυξη της χώρας είναι ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης (HDI Index). O Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης για το 2019 έφτασε το 0,740, θέτοντας τη χώρα στην κατηγορία κρατών υψηλής ανθρώπινης ανάπτυξης. Μεταξύ 1995 και 2019, η δείκτης HDI των Μαλδιβών αυξήθηκε από 0,555 σε 0,740, μία αύξηση της τάξης του 25%. Ειδικότερα, στο ζήτημα της ισότητας των φύλων, οι Μαλδίβες βρίσκονται στην 82η θέση σε σύνολο 162 χωρών για το 2019. Στις Μαλδίβες, οι γυναίκες κατέχουν το 4,6% των κοινοβουλευτικών εδρών, ενώ το 45,4% των ενήλικων γυναικών έχουν φτάσει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όσον αφορά τα επίπεδα φτώχειας, τα πιο πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τη φτώχεια στις Μαλδίβες έρχονται από το 2017. Στις Μαλδίβες, 0,8% του πληθυσμού (4 χιλιάδες άτομα) είναι πολυδιάστατα φτωχοί, ενώ ένα επιπλέον 4,8% χαρακτηρίζονται ως ευάλωτοι στην πολυδιάστατη φτώχεια (25 χιλιάδες άτομα περίπου). Ενώ η πολυδιάστατη φτώχεια φτάνει το 0,8%, η εισοδηματική φτώχεια στις Μαλδίβες βρίσκεται στο 0%, γεγονός που δείχνει ότι άτομα που ζουν πάνω από το όριο της εισοδηματικής φτώχειας μπορεί ακόμη να υποφέρουν από στερήσεις στην υγεία, την εκπαίδευση ή και τη διαβίωση.
Εν κατακλείδι, τα τελευταία χρόνια οι Μαλδίβες έχουν σημειώσει μεγάλη ανάπτυξη σε επίπεδο οικονομίας, με σημαντική ανάπτυξη των υποδομών. Η χώρα έχει καταφέρει να παρέχει υψηλής ποιότητας δημόσιες παροχές προς τους πολίτες της, με αποτέλεσμα τη θεαματική βελτίωση των δεικτών υγείας και εκπαίδευσης. Ωστόσο, χρειάζεται να γίνουν ακόμα πολλά βήματα (διαφοροποίηση της οικονομίας, επενδύσεις, εστίαση σε χρηματοοικονομικές και επιχειρηματικές υπηρεσίες και εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού) για να μπορέσει η χώρα να βαδίσει σε ένα καλύτερο μέλλον.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The World Bank In Maldives, World Bank, διαθέσιμο εδώ
- Maldives – Economic Indicators, Moody’s Analytics, διαθέσιμο εδώ
- Human Development Report, United Nations Development Programme, διαθέσιμο εδώ
- Maldives: 2005 Article IV Consultation, ΙΜF, διαθέσιμο εδώ
- Education in Maldives, UNICEF, διαθέσιμο εδώ
- Health in Maldives, UNICEF, διαθέσιμο εδώ
- Global Health Expenditure Database, WHO, διαθέσιμο εδώ
