Της Άννας-Μαρίας Μακρή,
Τον προηγούμενο μήνα ο λαός της Ισπανίας βγήκε στους δρόμους διαδηλώνοντας ενάντια στη φυλάκιση του καταλανού ράπερ Pablo Hasèl. Αιτία της φυλάκισης του οι στίχοι του, η μουσική του, η έκφραση απόψεων και ιδεών μέσα από την μουσική και την καλλιτεχνική του έκφραση. Ο μουσικός «τρομονόμος» άλλωστε, εφαρμόζεται χρόνια στη Ισπανία, ο Pablo έχει λογοκριθεί και καταδικαστεί αρκετές φορές από την εκάστοτε Ισπανική κυβέρνηση για τους στίχους του και τη μουσική του. Ο ίδιος όμως φαίνεται να μην καταστέλλεται κι εξακολουθεί να υπερασπίζεται τις ριζοσπαστικές του απόψεις, τόσο μέσω της δημόσιας τοποθέτησης του στα social media όσο ξανά και ξανά μέσα από τα τραγούδια του. Το 2018 πάλι είχε καταδικαστεί 3,5 χρόνια φυλάκισης, με τις κατηγορίες περί προσβολής της μοναρχίας και της εξύμνησης τρομοκρατικών οργανώσεων. Ο Hasèl είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του τι σημαίνει λογοκρισία στην Ισπανία, δεν είναι όμως ο μόνος. Πάνω από 18 ράπερς αντιμετωπίζουν παρόμοιες κατηγορίες, με τη μουσική τους να καθίσταται ποινικό αδίκημα.
Η ραπ μουσική και κουλτούρα αποτελεί έναν σίγουρο εχθρό για το ισπανικό καθεστώς. Η ραπ του Hasèl μιλάει για ανθρώπους που αγωνίζονται, μιλάει για τα πιστεύω ενός καλύτερου κόσμου και όλα αυτά τα λέει μέσα από στίχους, συγκροτώντας μια άλλη κουλτούρα που συγκρούεται με ό,τι παρωχημένο και συμβατικό, με ό,τι ένα καθεστώς μάλλον συντηρητικό και καθόλου σοσιαλιστικό υπαγορεύει. Η σημερινή κυβέρνηση της Ισπανίας, ούσα «σοσιαλιστική», πρώτη φορά έκανε λόγο για την κατάργηση του νόμου που φιμώνει την τέχνη. Αυτή η κυβέρνηση λοιπόν, όχι μόνο δεν άλλαξε τον ποινικό κώδικα, αλλά έδωσε εντολή στις αστυνομικές δυνάμεις αυτή τη φορά να εισβάλλουν στο Πανεπιστήμιο όπου βρισκόταν ο Pablo μαζί με υποστηρικτές και να τον συλλάβουν. Αυτή τη φορά το αδίκημα που τον βαραίνει είναι ο εγκωμιασμός τρομοκρατικών ενεργειών και η προσβολή του προσώπου του πρώην Βασιλιά Χουάν Κάρλος.
Οι μουσικοί που διώκονται και λογοκρίνονται στην Ισπανία είναι και εκείνοι που επιλέγουν να μην «αυτολογοκριθούν». Σε μια χώρα που η ελευθερία της έκφρασης, πόσο μάλλον μέσω της μουσικής ως ένα μέσο με το οποίο διαχέονται απόψεις, ιδέες, και που χτίζονται ολόκληρες κουλτούρες, έχει ξεριζωθεί ή δεν έχει υπάρξει ποτέ, η μουσική και οι μουσικοί της γίνονται ταυτόχρονα ένα κομμάτι του ίδιου του «συστήματος». Μια μέθοδος αυτοπροστασίας από ένα ριζωμένο σύστημα λογοκρισίας που στέλνει τους καλλιτέχνες και εκφραστές μιας άλλης αλήθειας στη φυλακή.
Σε μια δημοκρατία του 21ου αιώνα, σε μια Ευρώπη των δικαιωμάτων, οι κυβερνήσεις στέκονται απέναντι στη μουσική, απέναντι στον καλλιτεχνικό κόσμο, όταν αυτό το λαϊκό όπλο αντιβαίνει στην εξουσία, όταν τις κάνει να νιώθουν άβολα, όταν τις ξεσκεπάζει. Το αν ο Hasèl και ο κάθε μουσικός της ραπ και μη σκηνής, «τα λέει σωστά», το δείχνει η Ισπανική κυβέρνηση με την αντίδραση της. Πότε μια κυβέρνηση άλλωστε επιτίθεται όταν δεν απειλείται;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Rapper’s arrest sparks protests in Catalonia, CNN, διαθέσιμο εδώ
-
Like Pablo Hasèl, Spain wants me jailed for rap lyrics- but artists must not self-censor, The Guardian, διαθέσιμο εδώ