Της Φωτεινής Λεγάκη,
Κάθε χρόνο, η 11η Μαρτίου είναι μια μέρα φόρος τιμής για τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη. Αφορμή για την καθιέρωση της σημερινής ημέρας ως «Ημέρας Μνήμης των θυμάτων της τρομοκρατίας» στάθηκε το τρομοκρατικό χτύπημα που σημειώθηκε σα σήμερα το 2004 στην Ισπανία, το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο που υπήρξε στη Γηραιά Ήπειρο μέχρι και σήμερα.
Τα γεγονότα της σημερινής ημέρας αποτελούν μια θλιβερή ανάμνηση τόσο για την Ισπανία όσο και για ολόκληρη την Ευρώπη. Μια πληγή που ακόμη και σήμερα δεν έχει επουλωθεί. Ήταν ακόμη πρωί όταν η Μαδρίτη άρχισε να δέχεται τις πρώτες βομβιστικές επιθέσεις. Ώρες αιχμής, γεμάτα τρένα που μετέφεραν χιλιάδες πολίτες προς τις δουλειές τους. Έτσι, 191 νεκροί και 1800 τραυματίες έμελλε να αποτελέσουν τον τραγικό απολογισμό των δέκα εκρήξεων που έλαβαν χώρα σε τέσσερα επιβατηγά τρένα, τα οποία κατευθύνονταν ανάμεσα στην Αλκαλά ντε Ενάρες και το σταθμό Ατότσα στη Μαδρίτη. Ο τελευταίος υπήρξε, προφανώς, και ο στόχος των τρομοκρατών, αφού εκεί πυροδοτήθηκαν επτά βόμβες, ενώ οι υπόλοιπες τρεις πυροδοτήθηκαν στα τρένα κοντά στους σταθμούς El Poso del Tio Raimundo και Santa Eugenia. Τρεις ακόμη αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί βρέθηκαν αργότερα άθικτοι. Οι βόμβες πυροδοτήθηκαν από κινητά τηλέφωνα και ήταν κρυμμένες σε σακίδια.
Τα «τυφλά» τρομοκρατικά χτυπήματα προκάλεσαν την οργή και τη θλίψη του πληθυσμού, ο οποίος αμέσως άρχισε να συγκεντρώνεται στο κέντρο της ισπανικής πρωτεύουσας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Περισσότερα από 1.000 άτομα βρίσκονταν στους δρόμους, ενώ την επόμενη ημέρα τουλάχιστον 2 εκατομμύρια Ισπανοί διαμαρτύρονταν σιωπηρά. Πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν πως οι επιθέσεις ήταν αντίποινα απέναντι στην Ισπανία, η οποία την ίδια στιγμή είχε αποστείλει περίπου 1.400 στρατιώτες της για τη συμμετοχή της στον πόλεμο του Ιράκ. Παράλληλα, το τρομοκρατικό χτύπημα έλαβε χώρα δύο ημέρες πριν από τις ισπανικές εκλογές, στις οποίες και επικράτησαν τελικά οι αντιπολεμικοί Σοσιαλιστές. Το Μάιο της ίδιας χρονιάς, η νεοεκλεγείσα Κυβέρνηση απέσυρε τα ισπανικά στρατεύματα από το Ιράκ.
Τελικά, όμως, ποιος είχε την ευθύνη; Αρχικά, η τρομοκρατική επίθεση είχε αποδοθεί στην βασκική αυτονομιστική οργάνωση “ETA”. Πολύ γρήγορα, ωστόσο, αποδεικτικά στοιχεία που ήρθαν στο φως, ανέτρεψαν την αρχική αυτή εκτίμηση και συνέδεσαν το τραγικό συμβάν με μια ακραία ισλαμιστική ομάδα, η οποία διατηρούσε στενούς δεσμούς με την «Αλ-Κάιντα». Πιο συγκεκριμένα, τρεις μέρες μετά το τρομοκρατικό χτύπημα, ο Αμπού Ντουτζάνα αλ-Αφγκάνι, ένας φερόμενος ως ομιλητής της «Αλ-Κάιντα» στην Ευρώπη, ανέλαβε την ευθύνη. Σύμφωνα με όσα δήλωσε σχετικά με τις επιθέσεις, επρόκειτο πράγματι για αντίποινα για τη συμμετοχή ισπανικών στρατευμάτων στον πόλεμο του Ιράκ. Οι δράσεις της «Αλ-Κάιντα» υπήρξαν μεν το πρότυπο για την οργάνωση της όλης επιχείρησης, άμεση συμμετοχή της, όμως, δεν αποδείχθηκε ποτέ. Εντούτοις, το 2007 η «Αλ-Κάιντα» δήλωσε «περήφανη» για την επίθεση της 11ης Μαρτίου.
Σε ανάμνηση των γεγονότων της σημερινής μέρας και κυρίως προς τιμήν των θυμάτων και των οικογενειών τους, δημιουργήθηκε ένα μνημείο κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό Ατότσα. Η 11η Μαρτίου καθιερώθηκε τελικά ως «Ημέρα Μνήμης των θυμάτων της τρομοκρατίας», με πρωτοβουλία του Δικτύου των Οργανώσεων των Θυμάτων της Τρομοκρατίας (NAVT), η οποία υιοθετήθηκε με ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έκτοτε, η μάστιγα της τρομοκρατίας εξακολουθεί, δυστυχώς, να υφίσταται, οι δράσεις, όμως, για την καταπολέμησή της είναι θετικό ότι έχουν ενισχυθεί σημαντικά.
Για την Ισπανία και όλη την Ευρώπη, ο χρόνος για ακόμη μια φορά είχε παγώσει. Συναισθήματα φόβου και πόνου πλημμύρισαν τους πολίτες όλου του κόσμου, ιδίως ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν μετά από λίγους μήνες στη δική μας Αθήνα. Η χώρα μας έλαβε δρακόντεια μέτρα -αξιοποίησε ακόμη και αερόπλοιο μήκους 59 μέτρων (το γνωστό «Ζέπελιν»)- και ευτυχώς, όλα κύλησαν ομαλά.
Θα ήταν ευτυχές αν η τρομοκρατία είχε σταματήσει μόνο εκεί, ωστόσο, ο κόσμος μας εξακολουθεί να μετράει πληγές και να θρηνεί αθώες ψυχές που χάθηκαν. Η σημερινή ημέρα ας είναι μια σκέψη για ένα καλύτερο αύριο, μια αληθινή παγκόσμια ειρήνη και ενότητα. Καμιά τρομοκρατία και κανένας πόλεμος, καμία επίθεση σε βάρος αμάχων. Για εμάς και τις επόμενες γενιές, για την ειρήνη!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το 2004 η Μαδρίτη ζει το μεγαλύτερο τρομοκρατικό χτύπημα στην ιστορία της Ευρώπης, Lifo, διαθέσιμο εδώ
- Ημέρα Μνήμης για τα θύματα της τρομοκρατίας στην Ευρώπη, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Ισπανία-Μαδρίτη: O εφιάλτης της επίθεσης του 2004- Σταθμός Ατότσα, Documento News, διαθέσιμο εδώ
- 11 Μαρτίου 2004: τρόμος στη Μαδρίτη με μακελειό στα τρένα, The Toc, διαθέσιμο εδώ
