Της Μαρίας-Χρυσοβαλάντου Ψαρρού,
Η Ημέρα της Γυναίκας καθιερώθηκε για πρώτη φορά παγκοσμίως το 1909, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των Η.Π.Α. Αφορμή για την καθιέρωσή της δε στάθηκε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός που έλαβε χώρα εκείνη την ημέρα, όπως λανθασμένα πιστεύεται, αλλά η ανάγκη για εορτασμό όλων των επιτευγμάτων που έχει καταφέρει η γυναίκα ανά τα χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, φημολογείται ότι ο εορτασμός της Ημέρας της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου οφείλεται σε μια μεγάλη διαμαρτυρία από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας το 1857 στη Νέα Υόρκη, με αίτημα καλύτερες συνθήκες εργασίας. Οι ερευνητές, ωστόσο, καταρρίπτουν αυτούς τους ισχυρισμούς ως μύθους.
Στις 8 του Μαρτίου εορτάζονται τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά και πολιτικά επιτεύγματα των γυναικών. Παράλληλα, η ημέρα αυτή αποτελεί μια παρότρυνση για δράσεις υπέρ της καταπολέμησης της ανισότητας των φύλων. Σε πολλές χώρες, μάλιστα, πραγματοποιούνται διαδηλώσεις για την ανάδειξη των δικαιωμάτων των γυναικών. Με θλίψη παρατηρούμε ότι, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα, οι διαδηλώσεις αυτές είναι απαραίτητες, αφού η ισότητα των φύλων δεν είναι δεδομένη σε πολλές χώρες.
Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί η «εξευρωπαϊσμένη» Κωνσταντινούπολη όπου, όταν το 2019 χιλιάδες γυναίκες συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της πόλης για μία πορεία στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, οι αστυνομικές δυνάμεις έκαναν χρήση δακρυγόνων με σκοπό τη διάλυσή της. Η «παράνοια» αυτή δεν είχε τέλος, αφού με δήλωσή του ο Τούρκος Πρόεδρος κατηγόρησε τη συγκέντρωση των γυναικών ως ασεβή απέναντι στο Ισλάμ.
Ένα παρόμοιο γεγονός έλαβε χώρα και το 2020, όταν, κατά την ειρηνική πορεία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας στο Μπισκέκ, πρωτεύουσα του Κιργιστάν, ακτιβιστές δέχθηκαν αναίτια επίθεση από τις αστυνομικές δυνάμεις. Συγκεκριμένα, η αστυνομία του Κιργιστάν συνέλαβε περίπου 70 ακτιβιστές, στην πλειονότητα τους γυναίκες, για ώρες χωρίς να τους αναφέρει τους λόγους της κράτησής τους ή να τους παρέχει πρόσβαση σε νομική βοήθεια.
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι η κατάλληλη επέτειος για να αναλογιστεί κανείς την πρόοδο που έχει σημειωθεί, να επιδιώξει αλλαγές, αλλά και να αναγνωρίσει πράξεις θάρρους και αποφασιστικότητας από γυναίκες, οι οποίες έχουν διαδραματίσει έναν εξαιρετικό ρόλο στην ιστορία των χωρών και των κοινοτήτων τους.
Όπως επισημαίνει ο ΟΗΕ, ο κόσμος έχει κάνει πρωτοφανή πρόοδο, αλλά καμία χώρα δεν έχει επιτύχει την ισότητα των φύλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ανισότητας αποτελούν οι νομικοί περιορισμοί, οι οποίοι στερούν την πρόσβαση σε 2,7 δισεκατομμύρια γυναίκες από ανδροκρατούμενες θέσεις εργασίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε η φετινή Ημέρα της Γυναίκας να είναι αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες που μάχονται εναντίον του κορωνοϊού, καθώς πρώτον αποτελούν την πλειοψηφία των εργαζομένων που απασχολούνται στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, δεύτερον έχουν πληγεί σοβαρά από την κρίση λόγω της απώλειας θέσεων εργασίας ή της απασχόλησής τους σε επισφαλείς θέσεις εργασίας και τρίτον επειδή οι συνεχόμενοι εγκλεισμοί έχουν οδηγήσει σε αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας, που στην πλειονότητά της έχει ως θύματα τις γυναίκες.
Σε δήλωσή του για τη φετινή Ημέρα της Γυναίκας ο Άχιμ Στάινερ, διαχειριστής του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), μιλώντας για το τρόπο κατά τον οποίο η πανδημία θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξάλειψη της ανισότητας των φύλων, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Για να γίνει αυτό, πρέπει να διαλύσουμε τα βαθιά ιστορικά, πολιτιστικά και κοινωνικοοικονομικά εμπόδια που εμποδίζουν τις γυναίκες να πάρουν τη θέση τους στο τραπέζι λήψης αποφάσεων, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι πόροι και η εξουσία κατανέμονται πιο δίκαια». Λόγια που αποδεικνύουν ότι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες για να καταφέρουν να φτάσουν στην κορυφή είναι πολλά και με ποικίλες εκφάνσεις.
Η Δρ. Μέι Τζέμισον, Αμερικανίδα αστροναύτης, γιατρός, μηχανικός, εκπαιδευτής κι επιχειρηματίας είχε πει: «Ποτέ μην περιορίζεσαι από την περιορισμένη φαντασία των άλλων.». Το γεγονός ότι ζούμε σε μια κοινωνία, η οποία εν έτει 2021 δε δέχεται τη γυναίκα στην ηγεσία και σε επιτελικές θέσεις, οφείλει να μη μας αφήνει αδιάφορους. Η δυναμική κάθε ανθρώπου κι οι δυνατότητες εξέλιξής του, ουδεμία σχέση έχουν με το φύλο του. Κάθε άνθρωπος μπορεί να φτάσει εκεί που ονειρεύεται και να πετύχει, αρκεί να εργαστεί σκληρά.
Το βάρος πέφτει στα κράτη τα οποία οφείλουν να μάχονται υπέρ της ίδιας αφετηρίας για όλους. Όλα τα νομικά συστήματα ανά τον κόσμο οφείλουν να καταρρίψουν κάθε νομικό περιορισμό, που εμποδίζει κάθε άνθρωπο οποιουδήποτε φύλου να φτάσει εκεί που στοχεύει.
Ναι, χρειάζεται να γιορτάζεται η Ημέρα της Γυναίκας. Χρειάζεται να γιορτάζεται για όλες εκείνες τις γυναίκες που ζουν σε χώρες, όπου, όπως είδαμε, δεν έχουν καν το δικαίωμα μιας απλής διαδήλωσης για τα δικαιώματά τους. Και στη χώρα μας, ίσως φέτος η ανάγκη να είναι ακόμα πιο επιτακτική.
Τον τελευταίο καιρό η ελληνική κοινωνία έχει κατακλυστεί από μαρτυρίες γυναικών οι οποίες κακοποιήθηκαν λεκτικά, ψυχολογικά ή σωματικά. Ένα καρποφόρο έδαφος έχει δημιουργηθεί, προκειμένου να ακούσουμε όλες αυτές τις γυναίκες, να θέσουμε υπ’ ευθύνη όλους αυτούς που νόμιζαν ότι έχουν δικαίωμα να επέμβουν στη ζωή των άλλων και, όντας όλοι μαζί, να προσπαθήσουμε για ένα καλύτερο αύριο.
Φέτος γιορτάζουμε την Ημέρα της Γυναίκας και #eimasteoloimazi.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 2021: Οι γυναίκες στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά του COVID-19, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διαθέσιμο εδώ
- Επίσημη ιστοσελίδα για τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, διαθέσιμη εδώ
- Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Γιατί καθιερώθηκε στις 8 Μαρτίου, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Καμία χώρα δεν έχει επιτύχει την ισότητα των φύλων, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Ερντογάν: Ασέβεια απέναντι στο Ισλάμ η συγκέντρωση για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, Lifo, διαθέσιμο εδώ
- Kyrgyzstan: Women’s Activists Detained, Human Rights Watch, διαθέσιμο εδώ
- International Women’s Day time and date, Time and Date, διαθέσιμο εδώ
- Statement on International Women’s Day – 8 March 2021. Theme: “Women in leadership: Achieving an equal future in a COVID-19 world.”, United Nations Development Programme, διαθέσιμο εδώ
