Της Δέσποινας Χρίστινα,
Ποια γλώσσα είναι μελωδική και εύηχη, ενώ συγχρόνως σας είναι οικεία και γνώριμη; Δε βρήκατε την απάντηση; Θέλετε ένα ακόμη στοιχείο; Χωρίς να το συνειδητοποιείτε, γνωρίζετε δεκάδες λέξεις της που χρησιμοποιείτε στην καθημερινότητά σας. Τώρα; Μα, δεν είναι άλλη από την τουρκική γλώσσα! Πριν όμως, αναφερθούν οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον να επιλέξει τη συγκεκριμένη γλώσσα, ας δούμε πρώτα κάποια βασικά της χαρακτηριστικά.
Αρχικά, τα Τουρκικά είναι μια συγκολλητική γλώσσα, δηλαδή η παραγωγή και η κλίση των λέξεων γίνεται με τη συγκόλληση επιθημάτων. Τι σημαίνει, όμως, αυτό στην πράξη; Οι Τούρκοι για να πουν «Εγώ είμαι καλά» δεν έχουν μια λέξη για κάθε όρο της δικής μας ελληνικής πρότασης, αλλά, στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το «είμαι» θα συγκολλησει με το «καλά» διαμορφώνοντας, έτσι, τη μορφή «είμαικαλά». Επίσης, η Τουρκική γλώσσα δε διαθέτει γραμματικά γένη αλλά ούτε και άρθρα, ενώ, όσον αφορά στη διάταξη της πρότασης, το ρήμα βρίσκεται στο τέλος. Το δε υποκείμενο προηγείται του ρήματος και βρίσκεται τις περισσότερες φορές στην αρχή της πρότασης. Το αντικείμενο τίθεται πριν από το ρήμα, όταν η έμφαση της ενέργειας δίνεται σε αυτό.
Κατανοητές οι γενικές αρχές της γλώσσας. Γιατί, όμως, κάποιος να επιλέξει τα Τουρκικά και όχι κάποια πιο συμβατική «δυτική» γλώσσα, όπως τα Ισπανικά ή τα Ιταλικά; Γιατί σε μια χώρα όπως η δική μας, που υποφέρει από υψηλή ανεργία, η γειτνίαση με την Τουρκία δίνει την ευκαιρία για συνεργασία και ανάπτυξη τομέων, όπως το εμπόριο και ο τουρισμός, που και για τις δύο χώρες αποτελούν βασικές πηγές εσόδων. Την ίδια στιγμή, θα μείνετε έκπληκτοι από το πόσες κοινές λέξεις διαθέτουν μεταξύ τους οι δύο γλώσσες. Μερικά γνωστά σε όλους παραδείγματα είναι λέξεις όπως η ντομάτα, το καρπούζι η τσάντα κ.α. Γνωρίζατε, όμως, πως στα Τούρκικα ο τοίχος είναι “duvar” και για αυτό άλλωστε και εμείς λέμε ντουβάρι ή ότι το ύψος είναι “boy”, όπως λέμε και εμείς μπόι; Ακόμα, η λέξη για τα χρήματα είναι “para”, όπως λέμε εμείς παραδάκι. Τα παραδείγματα τέτοιων κοινών λέξεων είναι πραγματικά αμέτρητα.
Και αφού έγινε αναφορά στην πράξη, σημαντικό ερώτημα αποτελεί το που μπορεί κανείς να παρακολουθήσει κάποια δωρεάν μαθήματα, ώστε να καταλήξει αν τελικά του αρέσει και αξίζει να ασχοληθεί. Αρκεί ένα απλό πάτημα στο YouTube, γράφοντας «Μαθήματα Τούρκικων», για να δει κανείς αμέτρητα βίντεο με βασικές εκφράσεις, να ακούσει την προφορά, να την αφομοιώσει και να προσπαθήσει να τη μιμηθεί και εν τέλει να έρθει πιο κοντά με μια διαφορετική κουλτούρα και πολιτισμό που, όπως στο τέλος θα καταλάβει, δεν είναι τόσο διαφορετικός από το δικό μας όσο ίσως πιστεύουμε. Ακόμη, υπάρχουν και πολλές σελίδες στο Ιnternet που παραδίδουν μαθήματα διδάσκοντας βασικό λεξιλόγιο, χρήσιμο, όμως για μια απλή καθημερινή συζήτηση.
Είναι κοινώς παραδεκτό πως για τη συγκεκριμένη χώρα και γενικότερα για ό,τι την περιβάλλει, διατηρείται από τους περισσότερους μια συγκεκριμένη στάση, αυτή της επιφύλαξης και ίσως μέχρι και περιφρόνησης. Ως ένα βαθμό αυτό είναι κατανοητό. Όμως, πρέπει να γίνει αντιληπτό σε όλους πως δεν γίνεται καμία προσπάθεια να ξεχαστεί η ιστορία αναφορικά με το τι έχει υποστεί ο ελληνικός λαός από τον τουρκικό ζυγό. Ωστόσο, δε πρέπει να γίνεται σύνδεση των ιστορικών γεγονότων με την ίδια την εκμάθηση της γλώσσας. Γιατί εκείνος που τελικά θα αποφασίσει να τη μάθει θα αντιληφθεί αμέσως πως έρχεται κοντά με έναν πολιτισμό που, ομολογουμένως, μας είναι ιδιαίτερα γνώριμος.
Γνώμη μου είναι πως, όσο τα χρόνια περνούν και οι εποχές αλλάζουν, εξελισσόμαστε. Θα ήταν τουλάχιστον άδικο σε μια τέτοια προσπάθεια αλλαγής κάποιοι να διαμορφώνουν την άποψή τους βασισμένοι σε προκαταλήψεις και λειτουργώντας με παρωπίδες. Κάθε νέος πολιτισμός με τον οποίο ερχόμαστε σε επαφή μονάχα κέρδη έχει να μας προσφέρει, καθώς αποκτούμε όλο και περισσότερες γνώσεις, που, μάλιστα, σε αυτές τις ανταγωνιστικές εποχές, μας δίνουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την επαγγελματική επιτυχία, ιδιαίτερα σε τομείς όπως ο τουριστικός, ο πολιτικός, αλλά και ο πολιτιστικός. Η Τούρκικη γλώσσα δεν επιλέγεται συχνά και για αυτό το λόγο, μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό προσόν στο βιογραφικό κάποιου. Ακόμα και με αυτά τα πλεονεκτήματα, όμως, κάποιος μπορεί ακόμα να διατηρεί αμφιβολίες και να θεωρεί πως το χάσμα ανάμεσα στις δύο χώρες είναι δυσθεώρητο. Για αυτούς, μια δεύτερη ανάγνωση και επαφή με την ίδια τη γλώσσα θα αποδείξει πως μια γεφύρωση του χάσματος δεν είναι σε καμία περίπτωση μη επιτεύξιμη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τουρκικά για αρχάριους σε 100 μαθήματα, Learn 50 languages, διαθέσιμο εδώ
- 1000 Τουρκικές φράσεις-Τουρκικά για αρχάριους, Polyglot Pablo, διαθέσιμο εδώ
- Εκμάθηση Τούρκικα Online, Loecsen, διαθέσιμο εδώ