Της Θεοδώρας Αγγελοπούλου,
Την Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2021, η Ουγγαρία έγινε η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία χορήγησε στους πολίτες της το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, παρασκευής της κινεζικής εταιρείας Sinopharm, εξασφαλίζοντας μέχρι τον Μάιο την παραλαβή 5 εκατομμυρίων δόσεων, ξεκινώντας με την προμήθεια των πρώτων 550.000. Μάλιστα, την 28η Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός της χώρας, Βίκτορ Ορμπάν, έκανε το κινεζικό εμβόλιο ενημερώνοντας αναλόγως τον επίσημο λογαριασμό του στο Facebook γράφοντας «εμβολιάστηκα» και αναρτώντας φωτογραφικό υλικό που απεικονίζει ένα γιατρό δίπλα του να δείχνει την συσκευασία του εμβολίου. Η Ουγγαρία, πέραν του εμβολίου της Sinopharm έχει παραγγείλει 2 εκατομμύρια δόσεις του ρωσικού εμβολίου Sputnik-V, σε μια προσπάθεια να επιταχύνει και να ενισχύσει την εμβολιαστική εκστρατεία και διαδικασία, καθώς μέχρι στιγμής έχει εμβολιαστεί μόλις το 3% του πληθυσμού της.
Παρόλο που η Ουγγαρία έχει ήδη προμηθευτεί και χορηγήσει δόσεις των εγκεκριμένων από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) εμβολίων της Pfizer/BioNTech, της AstraZeneca/Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της Moderna, θεωρεί ότι οι καθυστερήσεις που έχουν προκύψει στο συμφωνηθέν χρονοδιάγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αυτές τις εταιρείες ως προς την παραλαβή των προβλεπόμενων δόσεων και την χορήγησή τους στα κράτη-μέλη, επιδεινώνει την ήδη επιβαρυμένη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα των μόλις 10 εκατομμυρίων κατοίκων. Μέχρι στιγμής ο επιδημιολογικός της χάρτης απαριθμεί 439,900 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 15,324 θανάτους από την αρχή της πανδημίας με την εμφάνιση 4,211 νέων κρουσμάτων κατά τον ημερήσιο απολογισμό της προαναφερθείσας ημερομηνίας. Κατά αυτόν τον τρόπο, εναποθέτει εξ ολοκλήρου τις ευθύνες στην ανικανότητα των ευρωπαϊκών θεσμών να υπερασπιστούν και να διασφαλίσουν την υγειονομική ακεραιότητα των Ευρωπαίων πολιτών, διακρίνοντας την αδυναμία τους να εξέλθουν από το τέλμα στο οποίο τους έχουν εγκλωβίσει τα οικονομικά συμφέροντα και η ασυνέπεια των φαρμακευτικών εταιρειών, όσο η πανδημία μαίνεται με επιθετικούς όρους ενάντια στην ανθρώπινη ασφάλεια.
Ως εκ τούτου, επιλέγει να προμηθευτεί τα εμβόλια των εταιρειών κινεζικών και ρωσικών συμφερόντων, παρόλη την απουσία έγκρισής τους από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές για επείγουσα χρήση, αποδεικνύοντας τον ευρωπαϊκό σκεπτικισμό που επικρατεί στους συντηρητικούς κυβερνητικούς κόλπους της Ουγγαρίας. Ο Ορμπάν, μαζί με το κυβερνητικό επιτελείο του, διασαλεύουν την ενότητα και σταθερότητα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όχι μόνο με την αφερεγγυότητα της χώρας που αφορά στην πίστη και τήρηση του αξιακού πυρήνα της Ένωσης, δηλαδή του κράτους-δικαίου, αλλά επιφέροντας ταυτοχρόνως πλήγματα στο διαδικαστικό της χαρακτήρα και αμφισβητώντας τη δυνατότητα αποτελεσματικότητάς της σε περίοδο κρίσης, υπονομεύοντας την ενωσιακή προσπάθεια και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Μία τέτοιου είδους αμφισβήτηση παραχωρεί πρόσφορο έδαφος σε μεγάλους παράγοντες ισχύος να εδραιώσουν την σφαίρα επιρροής τους και τα πολιτικοοικονομικά συμφέροντά τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο με εργαλεία «ήπιας ισχύος» (αγγλ. “soft-law tools”) – εργαλεία καίριας σημασίας που δύνανται να επιφέρουν τα επιζητούμενα πλήγματα στην κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού.
Η κυβέρνηση Ορμπάν προσβλέπει σε «ξένους σωτήρες», την στιγμή που η καμπάνια της Sinopharm για την πώληση των εμβολίων έχει αναληφθεί από κρατικούς εκτελεστικούς παράγοντες και ιθύνοντες της Κίνας, οι οποίοι έχουν εισέλθει σε μια τροχιά σκληρών διαπραγματεύσεων με κράτη τα οποία αποτελούν μέρος του φιλόδοξου Belt-and-Road Initiative, δηλαδή του κινεζικού σχεδίου οικονομικής εξάπλωσης κι επιρροής. Σκοπός τους είναι προμηθεύσουν τα εμβόλια άμεσα, χωρίς καθυστερήσεις, πρωταρχικώς σε Ευρωπαίους αγοραστές για γεωπολιτικούς λόγους, κίνηση που φαίνεται αντιφατική συγκρίνοντάς την με την ασυνέπεια που επιδεικνύουν οι ίδιοι φορείς ως προς την παράδοση των κινεζικών εμβολίων σε χώρες όπως είναι η Αίγυπτος και το Μαρόκο. Η διαπραγματευτική οδός της κινεζικής λίστας χωρών διακρίνεται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη συνδέεται με κράτη-εταίρους τα οποία διαθέτουν ευρεία οικονομική ισχύ και αποτελούν πολύτιμους συμμάχους σε διμερές επίπεδο για τα κινεζικά γεωοικονομικά συμφέροντα, όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η δεύτερη κατηγορία επικεντρώνεται σε γεωπολιτικά οφέλη που προσβλέπει η Κίνα στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και εντάσσει στα κράτη πρώτης γραμμής για την προμήθεια των εμβολίων χώρες ανίσχυρες οικονομικά, πολιτικά ασταθείς και συνεπώς με μεγαλύτερη επιδεκτικότητα επιρροής. Τρανταχτά παραδείγματα αποτελούν χώρες όπως η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και πλέον η Ουγγαρία, ως το πρώτο κράτος-μέλος της ΕΕ και με την Τσεχία να ακολουθεί ως υποσχόμενο αγοραστή, καθώς έχει εκδηλώσει ανάλογο ενδιαφέρον.
Αν και οι μελέτες για την αποτελεσματικότητα του κινεζικού εμβολίου και την δυνατότητα θωράκισης του οργανισμού έναντι των στελεχών του ιού του κορωνοϊού κρίνονται ελλιπείς από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, η Άγκνες Γκαλγκόζκι, επικεφαλής του επιδημιολογικού τμήματος του ουγγρικού κέντρου υπηρεσιών Υγείας, δήλωσε ότι «με αυτό το εμβόλιο, πέντε διαφορετικοί εμβολιαστικοί τύποι είναι πλέον διαθέσιμοι στην Ουγγαρία, ώστε να εμβολιάσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, όσο το δυνατόν γρηγορότερα». «Μέσα σε λίγες ημέρες μπορούμε να κάνουμε ένα τεράστιο βήμα ως προς την ανοσοποίηση χάρη στο κινεζικό εμβόλιο […] Αυτό σημαίνει ότι εντός μίας εβδομάδας, ο αριθμός όσων έχουν κάνει εμβόλιο μπορεί να αυξηθεί σε πάνω από 800.000 άτομα» είπε χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους ο Ιστβαν Γκιόργκι, επικεφαλής της κυβερνητικής ομάδας που είναι αρμόδια για τον εμβολιασμό, μετατρέποντας το υπέρτατο ανθρώπινο αγαθό του εμβολίου που αποσκοπεί στην προστασία της υγείας, σε πολιτικό παιχνίδι που επικαλείται ποσοτικά κριτήρια χάριν εντυπωσιασμού και για λόγους πειθούς, αποσιωπώντας έτσι τα ποιοτικά κριτήρια, τα οποία κάνουν την ουσιαστική διαφορά για την ανοσοποίηση του πληθυσμού.
Η κίνηση του Ορμπάν να εμβολιαστεί ο ίδιος με το εμβόλιο της Sinopharm επιβεβαιώνει ότι τα κρατικά εμβολιαστικά προγράμματα έχουν εκτραπεί σε μια διπλωματική κούρσα οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων, η οποία εθνικοποιεί -με πολιτικούς και όχι με νομικούς όρους- τις παρασκευαστικές εταιρείες και μετατρέπει τα εμβόλια που παράγονται από την καθεμία σε “brand name”. Έτσι δίδονται υποσχέσεις ότι το οποιοδήποτε εμβόλιο είναι ποιοτικότερο και το πιο αξιόπιστο, όχι βάσει επιστημονικών δεδομένων αλλά λόγω του ότι λανσάρεται από την συγκεκριμένη χώρα, η οποία κατέχει ιδιαίτερη θέση στον παγκόσμιο χάρτη ισχύος. Η ανησυχία του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν ότι «το θέμα δεν είναι η διπλωματία των εμβολίων, αυτό δεν είναι ένα παιχνίδι εξουσίας – είναι ένα ζήτημα δημόσιας υγείας», που είχε εκφράσει από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, επαληθεύεται δριμύτερα στο τρίτο κύμα της πανδημίας, το οποίο διανύει την τρέχουσα περίοδο η υφήλιος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γεωστρατηγικά παιχνίδια με Sputnik V και Sinopharm, Το Βήμα Online, διαθέσιμο εδώ
- Hungary: WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard, WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard, διαθέσιμο εδώ
- Κορωνοϊός – Ουγγαρία: Η πρώτη χώρα στην ΕΕ που χορηγεί το κινεζικό εμβόλιο, CNN.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η Ουγγαρία έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που παρέλαβε το κινεζικό εμβόλιο – 550.000 δόσεις, LiFO, διαθέσιμο εδώ
