Της Παναγιώτας Προβατά,
Μερικές ταινίες είναι τόσο σοκαριστικές και σκληρές που, όσα χρόνια κι αν περάσουν, θα μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη σου, στοιχειώνοντάς σε κατά κάποιον τρόπο και υπενθυμίζοντάς σου πως ακόμα και οι χειρότεροι φόβοι και εφιάλτες σου μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Μια τέτοια ταινία είναι και «Το Δωμάτιο», ένα δράμα-ψυχολογικό θρίλερ του 2015, σε σκηνοθεσία του Λένι Άμπραχαμσον, με μία καθηλωτική Μπρί Λάρσον, η οποία δικαιωματικά κέρδισε το Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου για το έτος 2016 και έναν αντάξιο Τζέικομπ Τρέμπλεϊ, που, παρά το νεαρό της ηλικίας του, η ερμηνεία του ήταν πραγματικά αξιοθαύμαστη. «Το Δωμάτιο» είναι βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Έμα Ντόνοχιου, εμπνευσμένο από την αληθινή ιστορία μιας κοπέλας από την Αυστρία, της Ελίζαμπεθ Φριτζλ, που είχε μείνει αιχμάλωτη του πατέρα της σε ένα δωμάτιο επί 24 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων είχε γεννήσει πολλά παιδιά ως αποτέλεσμα των αλλεπάλληλων βιασμών της από αυτόν. Ωστόσο, η ταινία σαφώς και διαφέρει από την πραγματικότητα, καθώς η Ντόνοχιου, η οποία σημειωτέον ότι έγραψε και το σενάριο της ταινίας, προσάρμοσε τα δεδομένα, κατασκευάζοντας ένα δράμα για μια Αμερικανίδα που απήχθη από έναν άγνωστο και ζει επί 7 χρόνια στην αιχμαλωσία μαζί με τον πεντάχρονο γιο της, που αν μη τι άλλο είναι καρπός βιασμού.
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια ταινία που είχα δει αρκετά χρόνια πριν, τολμώ να πω πως είναι από τις λίγες που μου έχουν προκαλέσει τόση σύγχυση, συγκίνηση και φόβο ώστε να μείνει μέσα μου τόσο έντονα χαραγμένη.
Το πρώτο μέρος της ταινίας εκτυλίσσεται σε ένα μικρό δωμάτιο, έναν μικρόκοσμο, αποτελούμενο από τα απολύτως απαραίτητα για τη σίτιση και το πλύσιμο, ένα μικρό κρεβάτι, τα παιχνιδια του μικρού Τζακ (Τζέικομπ Τρέμπλεϊ), μια τηλεόραση, η μοναδική διέξοδος για τον έξω κόσμο, και έναν μικρό φεγγίτη, από όπου καταφθάνει ελάχιστο φως μέσα στο δωμάτιο. Το δωμάτιο είναι για αυτόν και τη μητέρα του (Μπρί Λάρσον) μια φυλακή, καθώς ο απαγωγέας της αρνείται να τους επιτρέψει την έξοδο από αυτό για οποιονδήποτε λόγο, ακόμα κι αν πρόκειται για σοβαρό λόγο υγείας. Η μητέρα και το παιδί είναι μια σωτηρία ο ένας για τον άλλον, μια ανακούφιση που καθιστά λιγότερο επώδυνη την καθημερινότητά τους μέσα στο ασφυκτικό και στενάχωρο δωμάτιο. Ωστόσο, αυτό το δωμάτιο είναι ο μοναδικός κόσμος που έχει γνωρίσει ο Τζακ, ενώ για τον έξω κόσμο δεν μπορεί να φανταστεί τίποτα παραπάνω από όσα του παρουσιάζει και του διηγείται η μητέρα του. Μέσα σε αυτόν τον χώρο, η μητέρα του έχει δημιουργήσει με πολλή αγάπη και φροντίδα έναν ολόκληρο κόσμο για να μεταφέρει στο παιδί της την εξωτερική πραγματικότητα. Προσπαθεί να προστατέψει τον Τζακ από μια οδυνηρή και σκληρή αλήθεια, κλείνοντάς τον στο καταφύγιό του, την ντουλάπα, κάθε φορά που επιστρέφει στο δωμάτιο ο απαγωγέας της. Οι συγκρούσεις τους δεν ξεχωρίζουν από τους συνηθισμένους καυγάδες μεταξύ γονέων και παιδιών, αλλά σε αυτό που διαφέρουν από τις άλλες οικογένειες είναι ότι δεν μπορούν να αποχωριστούν ο ένας τον άλλον, ζουν κάθε μέρα της ζωής τους μαζί, μοιράζονται τις χαρές και τις λύπες τους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μεταξύ τους ένα πολύ γερό δέσιμο, μία ισχυρότατη εξάρτηση, ειδικά από την πλευρά του μικρού αγοριού, που γι’ αυτόν η μητρική φιγούρα είναι όλος του ο κόσμος.
Όμως, όσο περνάει ο καιρός, η μητέρα καταλαβαίνει ότι ο Τζακ μεγαλώνει και η περιέργειά του εξάπτεται, ενώ η ίδια νιώθει να ασφυκτιά ακόμα περισσότερο, να λυγίζει από τον τρόμο και την ψυχική εξουθένωση. Αδυνατώντας πλέον να ζουν σε αυτόν τον μικρόκοσμο, αποφασίζουν να θέσουν σε εφαρμογή το σχέδιο απόδρασής τους. Στο δεύτερο μέρος της ταινίας, λοιπόν, παρακολουθεί κανείς μια επεισοδιακή απόδραση και όλα όσα συμβαίνουν μετά από αυτήν την αλλαγή του σκηνικού και των δυναμικών των προσώπων, την επιστροφή και την αντιμετώπιση της πραγματικότητας μετά από τόσα χρόνια αιχμαλωσίας. Η Τζόι, η μητέρα του Τζακ, βρίσκεται σε μια μεταβατική και μετατραυματική περίοδο, κατά την όποια, πέρα από τα ζητήματα που καλείται να λύσει μέσα της για να σταθεί πάλι στα πόδια της, έχει να αντιμετωπίσει τους γονείς της και τα media για μια συνέντευξη που θα της αποφέρει πολλά χρήματα. Καταλαβαίνει πως πλέον τίποτα πια δεν θα είναι ίδιο στη ζωή της, η οποία έχει πλέον ανατραπεί ριζικά και αμετάκλητα.
Η ίδια έχει χάσει μια από τις πιο ξέγνοιαστες και ανέμελες περιόδους της ζωής της, καθώς απήχθη σε μια πολύ ευαίσθητη και καθοριστική για τη διαμόρφωση του ατόμου ηλικία, και δεν έχει καταφέρει να γνωρίσει τον εαυτό της ούτε να μάθει τι πραγματικά θέλει στη ζωή της, αλλά σίγουρα γνωρίζει ότι έχει απεριόριστη ψυχική δύναμη και υπομονή μετά από 7 χρόνια εγκλεισμού και σεξουαλικής κακοποίησης. Παρά τον θυμό, τον φόβο, την απελπισία, βάζει με υπευθυνότητα πάνω από όλα το παιδί της, που οι ίδιοι οι γονείς της αδυνατούν να δουν σε αυτό κάτι παραπάνω από τον απόγονο του βιαστή της. Και είναι προφανώς πολύ σκληρό και καθόλου λυτρωτικό τα άλλοτε στενά και αγαπημένα σου πρόσωπα να σου θυμίζουν με τέτοιο τρόπο το τραγικό παρελθόν σου. Μέσα από εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις, ακραίες αντιδράσεις και ξεσπάσματα, η Τζόι προσπαθεί βρει τις ισορροπίες της στη νέα πραγματικότητα, να αποδεχτεί το παρελθόν της και να καλύψει τις πληγές της για να ορθοποδήσει.
Η ταινία αποτελεί έναν ύμνο στη σχέση μεταξύ μάνας και γιου και αποτυπώνει με τον πιο παραστατικό τρόπο το δράμα που βιώνουν τα πρόσωπα της ταινίας, τη διαφορετική αντιμετώπιση του καθενός απέναντι στη νέα πραγματικότητα, τις εντάσεις και τις ψυχολογικές διακυμάνσεις μέσα από τις οποίες ξεδιπλώνονται και σκιαγραφούνται οι χαρακτήρες της ταινίας. Είναι μια ταινία ιδιαίτερα «βίαιη» και σκληρή που για να την δεις χρειάζεται να είσαι ψυχολογικά προετοιμασμένος και να έχεις πολύ «γερό στομάχι». Το μόνο σίγουρο, όμως, είναι ότι πρόκειται για μια ταινία που αξίζει να δεις, χωρίς καμία απολύτως επιφύλαξη.
