Μυανμάρ: Σθεναρή αντίσταση στην επιβαλλόμενη δικτατορία

Της Μαριάννας Ηλιοπούλου,

Την περασμένη Δευτέρα έλαβε χώρα στη Μυανμάρ η μεγαλύτερη μέχρι στιγμής συγκέντρωση διαδηλωτών εναντίον του στρατιωτικού πραξικοπήματος. H πλειοψηφία των επιχειρήσεων παρέμειναν κλειστές, σημαντικές οδοί και λεωφόροι μπλοκαρίστηκαν από τη χούντα και ένα τεράστιο μέρος του πληθυσμού βγήκε στους δρόμους για να διαδηλώσει κατά των πραξικοπηματιών. Η διαδήλωση αυτή ονομάστηκε «22222», εξαιτίας της ημερομηνίας 22/2/2021 όπου πραγματοποιήθηκε και το όνομά της θυμίζει την ιστορική διαδήλωση «8888». Στο μυαλό του λαού της Μυανμάρ οι πρόσφατες διαδηλώσεις, όπως κι εκείνες που πραγματοποιήθηκαν στις 8 Αυγούστου του 1988, ως διαμαρτυρία στο τότε δικτατορικό καθεστώς με αιματηρές συνέπιες, έχουν κοινές αφετηρίες.

Από την 1^η Φεβρουαρίου, όταν δηλαδή ανακοινώθηκε το πραξικόπημα και η μέχρι πρότινος δημοκρατική κυβέρνηση της Μυανμάρ εκδιώχθηκε βίαια από την εξουσία, ο λαός δεν έχει σταματήσει να διαδηλώνει μαζικά και να εκφράζει την αντίθεσή του με τις εξελίξεις. Αυτές οι αντιδράσεις καταδεικνύουν πως η επιβολή μιας εκ νέου στρατιωτικής δικτατορίας στη Μυανμάρ δε θα μπορέσει να εφαρμοστεί εύκολα. Οι διαδηλωτές επιζητούν την αποκατάσταση της εκλεγμένης κυβέρνησης με αρχηγό την Aung San Suu Kyi και το κόμμα της, τον Εθνικό Συνασπισμό για τη Δημοκρατία (National League for Democracy-NLD). Αυτές τις μέρες η Suu Kyi βρίσκεται υπό κατ’ οίκον περιορισμό και δικάζεται μυστικά για παραβίαση των νόμων περί φυσικών καταστροφών της χώρας και για κατοχή παράνομων συσκευών επικοινωνίας. Άνθρωποι από όλη τη χώρα και όλες τις κοινωνικές, ηλικιακές και οικονομικές ομάδες δείχνουν την αντίθεσή τους με τις πράξεις του στρατού. Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμη και οι εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες, που είχαν βιώσει έντονη καταπίεση κατά την περίοδο της διακυβέρνησης της Suu Kyi, εκφράζουν την απέχθειά τους στο πρόσωπο του στρατού.

Οι περισσότερες διαδηλώσεις γίνονται με ειρηνικό τρόπο, όμως υπάρχει μεγάλος φόβος για μαζική καταστολή του κινήματος και λήψη βίαιων μέτρων από τον στρατό. Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί τρεις θάνατοι στην προσπάθεια καταστολής του κόσμου, ενώ εκατοντάδες συλλήψεις και τραυματισμοί έχουν λάβει χώρα από την αρχή του πραξικοπήματος. Ο πρώτος θάνατος που γνωστοποιήθηκε ήταν αυτός της εικοσάχρονης Mya Thwe Thwe Khaing που πυροβολήθηκε στο κεφάλι από την αστυνομία της Μυανμάρ, ενώ βρισκόταν σε μία πολιτική συγκέντρωση στην πρωτεύουσα. Η κηδεία της κοπέλας συγκέντρωσε χιλιάδες ανθρώπους και αποτέλεσε σημείο αναφοράς στον αγώνα που γίνεται για την αντίσταση στη χούντα.

O Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει εκφράσει από την αρχή ανησυχίες για την αύξηση της βίας από τον στρατό. Όσο αυξάνονται οι μαζικές διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος βίαιης καταστολής του πληθυσμού. Οι στρατιωτικές ομάδες που είναι υπεύθυνες για την καταστολή των εξεγέρσεων στη Μυανμάρ είναι γνωστές για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για την αποτρόπαιη συντριβή διαδηλώσεων, καθώς και για τις βίαιες εκστρατείες εναντίον εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, Αρκεί να θυμηθούμε τη γενοκτονία των Rohingya της χώρας λίγα χρόνια πριν, για να καταλάβουμε πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος.

Ωστόσο, οι διεθνείς αντιδράσεις είναι αρκετά περιορισμένες προς το παρόν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη για κυρώσεις, όχι όμως και για εμπορικούς περιορισμούς. Οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ έχουν δηλώσει πως θέλουν να υιοθετήσουν περιοριστικά μέτρα που να κατευθύνονται αποκλειστικά σε όσους είναι υπεύθυνοι για το πραξικόπημα. Παρόλα αυτά δεν έχει γίνει γνωστό ποιους αξιωματούχους θα έχουν ως στόχο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι λιγότερο επιφυλακτικές και έχουν γνωστοποιήσει τα μέτρα τους εναντίον των στρατιωτικών αρχηγών της Μυανμάρ. Επιπλέον, έχουν παγώσει περιουσιακά στοιχεία που ανέρχονται στο ένα δισεκατομμύριο και βρίσκονται στη χώρα.

Αδιαμφισβήτητα, η διεθνής κοινότητα έχει ευθύνη να καταδικάσει το παράνομο πραξικόπημα στη Μυανμάρ. Ήδη οι μαζικότατες συγκεντρώσεις και αντιδράσεις φανερώνουν πως η νομιμοποίηση του νέου καθεστώτος θα είναι μηδενική. Για μία χώρα που έχει βιώσει για χρόνια δικτατορική διακυβέρνηση και διεθνή απομόνωση, μία προσπάθεια για δημοκρατική αλλαγή και ενεργότερη συμμετοχή του κόσμου είναι πολύ δημοφιλής. Δεν πρέπει να αγνοούμε, βέβαια, πως ακόμη και το δημοκρατικό καθεστώς, το οποίο είχε την εξουσία μέχρι πριν από έναν μήνα στη χώρα, ήταν βαθιά ελαττωματικό, όμως ο λαός φαίνεται να έχει ακόμα πίστη στους θεσμούς της δημοκρατίας και στην αλλαγή που αυτοί μπορούν να επιφέρουν.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Myanmar coup: At least two killed as police disperse protesters, BBC, διαθέσιμο εδώ

• Myanmar: Death of 20-year-old woman shot by police during protests, Amnesty International, διαθέσιμο εδώ

• Myanmar’s pro-democracy protest movement is strengthening, VOX, διαθέσιμο εδώ