Του Άγγελου Σάκουλη,
Η Βόρεια Κορέα είναι από τις πιο αυστηρές χώρες, τόσο με τους τουρίστες όσο και με τους πολίτες της. Με ανώτερο ηγέτη τον Κιμ Γιονγκ-ουν, η χώρα αυτή είναι από τις λίγες που κυβερνώνται από ένα ιδιότυπο σοσιαλιστικό καθεστώς, όπου τα μέσα παραγωγής ανήκουν στο κράτος, μέσω κρατικών επιχειρήσεων, και οι περισσότερες υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η στέγαση και η παραγωγή τροφίμων, χρηματοδοτούνται από το κράτος. Αποτελεί την τέταρτη χώρα του κόσμου με τη μεγαλύτερη ενεργή στρατιωτική δύναμη και διαθέτει πυρηνικά.
Η Β. Κορέα δεν έχει συνάψει σχέσεις με τις δυτικές χώρες και η μονή αεροπορική γραμμή τη συνδέει με το Πεκίνο. Μέχρι και σήμερα υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι, ενώ είναι αρκετά συχνές οι δημόσιες εκτελέσεις. Το διαδίκτυο και η χρήση κινητών τηλεφώνων απαγορεύονται, καθώς και η κατοχή αυτοκινήτου, με μοναδικές εξαιρέσεις κάποια άτομα που ανήκουν στην κυβέρνηση και στρατιωτικούς. Η «Ελευθερία του Τύπου» δεν υπάρχει, καθώς όλα τα μέσα ενημέρωσης είναι κυβερνητικά φερέφωνα, με σκοπό την προπαγάνδα. Όλοι οι δημοσιογράφοι είναι μέλη της κυβέρνησης και η μετάδοση ξένων ειδήσεων απειλείται με θανατική ποινή.
Σε αυτήν την ιδιόρρυθμη χώρα της Ανατολής η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης αποφάσισε, στις 26 Φεβρουαρίου 2008, να διοργανώσει μία παράσταση στην πρωτεύουσα, την Πιονγιάνγκ, και συγκεκριμένα στο East Pyongyang Grand Theatre. Η συναυλία μεταδόθηκε από την εθνική τηλεόραση.
Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε από τον Lorin Maazel και περιλάμβανε τους Εθνικούς Ύμνους της Β. Κορέας και των Ηνωμένων Πολιτειών, ένα πρελούδιο του Wagner, μία συμφωνία του Dvorak, το τραγούδι “An American in Paris” του Gerschwin, ένα κομμάτι του Bizet, του Bernstein και, τέλος, ένα παραδοσιακό κορεάτικο τραγούδι.
Κατά τη διάρκεια της συναυλίας, κανένας από το κοινό, που αποτελείτο κυρίως από Βορειοκορεάτες, δεν κουνιόταν, δεν χτύπαγε το πόδι του στον ρυθμό, δεν άλλαζε μορφασμό. Ήταν όλοι σοβαροί. Μαρμαρωμένοι!
Η ορχήστρα αποτελείτο από Αμερικανούς και Βορειοκορεάτες μουσικούς, ενώ δόθηκε και η ευκαιρία να γίνουν μουσικά μαθήματα και οι μουσικοί της χώρας υποδοχής να μάθουν περισσότερα.
Στην συναυλία, ο Κιμ Γιονγκ-ουν δεν παρευρέθηκε. Η συναυλία μεταδόθηκε, επίσης, από τους τηλεοπτικούς σταθμούς CNN, MBC, SMC, Arte, PBS, WNET και πολλά ακόμα διεθνή κανάλια.
Οι Αμερικάνοι μουσικοί εντυπωσιάστηκαν με την έλλειψη χρώματος, με το ότι όλα είναι γκρι -όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν-, με το ότι δεν υπάρχουν φανάρια, αλλά ούτε και αυτοκίνητα. Συγκεκριμένα, παρόλο που άνθρωποι είναι φιλόξενοι και θέλουν να δείξουν τις ομορφιές της χώρας τους, η ομορφιά τελειώνει εκτός της πρωτεύουσας.
Η συναυλία αποτέλεσε την πρώτη φόρα που η χώρα δέχτηκε πάνω από 300 «ξένους» και αποτελούσε την πρώτη πολιτισμική επίσκεψη των Ηνωμένων Πολιτειών στη Βόρεια Κορέα, με απώτερο σκοπό να βελτιωθούν οι σχέσεις των δύο κρατών, ελπίζοντας πως θα αμβλυνθεί η προπαγανδιστική στάση της ασιατικής χώρας.
Ήταν η τρίτη προσπάθεια, συνολικά, της Αμερικής να δημιουργήσει δεσμούς με άλλες χώρες. Τον Σεπτέμβριο του 1956 η Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης μετέβη στη Σοβιετική Ένωση, την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, ενώ το φθινόπωρο του 1973 η Ορχήστρα της Φιλαδέλφειας ταξίδεψε στην Κίνα.
Ίσως στον μέλλον οι σχέσεις των δύο χωρών βελτιωθούν, καθώς ήρθαν σε ρήξη την περίοδο των πυρηνικών δοκιμών της Β. Κορέας. Είναι καιρός, για τη Βόρεια Κορέα να βγει από το καβούκι της και να διευρύνει τους ορίζοντές της. Βεβαια, αυτό δεν θα είναι εύκολο για καμία χώρα, ειδικά της δύσης, κρίνοντας από τις σχέσεις με τη γειτονική Νότια Κορέα και τις ελάχιστες επαφές με την Κίνα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- New York Philharmonic Performs in North Korea, npr.org, διαθέσιμο εδώ
- North Korea Welcomes New York Philharmonic, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ
- A Major Event in a Strangely Minor Key, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ