Της Κατερίνας Σφακιανάκη,
Χρειάζεται όλοι οι νέοι να ασχοληθούν με τον επιστημονικό κλάδο ή το κοινωνικό πλαίσιο είναι εκείνο που γεννά στον σύγχρονο Έλληνα την επιθυμία να δώσει πανελλήνιες εξετάσεις και να αποκτήσει γνώσεις πανεπιστημιακού επιπέδου; Από το κύριο αυτό ερώτημα προκύπτουν ποικίλα θέματα που χρήζουν συζήτησης όπως για παράδειγμα το εάν οι Έλληνες αποτελούν λαό υψηλού μορφωτικού επιπέδου ή απλά εάν στο παρασκήνιο αυτής της αντίληψης βρίσκονται στερεότυπα που περνούν από γενιά σε γενιά. Πράγματι, σύμφωνα με έρευνες που διεξήχθησαν πρόσφατα, στα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκεται το 6,83% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 3,87%. Ωστόσο, εκείνο που πρέπει να μας προβληματίσει είναι το χαμηλό ποσοστό αποφοίτων στη χώρα ύψους 9,17%.
Τον τελευταίο καιρό ακούγονται πολλές απόψεις σχετικά με τα νέα νομοσχέδια του Υπουργείου Παιδείας, όμως θα ήθελα να σταθούμε περισσότερο στις αντιλήψεις των Ελλήνων πολιτών σχετικά με την εκπαίδευση και τα χειρωνακτικά επαγγέλματα. Στην παλαιότερη αλλά και τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία το κύρος, η παιδεία και η επαγγελματική αποκατάσταση συνδέονται εσφαλμένα με την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Γονείς αλλά πολλές φορές και εκπαιδευτικοί κατευθύνουν τους μαθητές σε ένα επαγγελματικό μέλλον που δεν ταιριάζει με την προσωπικότητα, την κλίση ή το ταλέντο τους με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται οι νέοι να ανακαλύψουν το πεδίο με το οποίο θα ήθελαν να ασχοληθούν μακροπρόθεσμα. Η αλήθεια είναι ότι σε πολλά επαγγέλματα υπάρχει κορεσμός, καθώς απόφοιτοι υψηλόβαθμων σχολών αδυνατούν να απορροφηθούν από το σύστημα και καταφεύγουν σε χώρες του εξωτερικού. Επιπλέον, δεν είναι λίγοι οι νέοι οι οποίοι, γνωρίζοντας πως το αντικείμενο της σχολής τους δεν συμπίπτει με τα ενδιαφέροντά τους, χάνουν πολύτιμο χρόνο προκειμένου να ικανοποιήσουν τις βλέψεις των γονιών τους και του κοινωνικού περίγυρου που τους θέλει «μορφωμένους».
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στην έλλειψη σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού στο πλαίσιο του σχολείου. Η διδακτική εκείνη σχολική ώρα δεν θα έπρεπε να είναι ώρα χαλάρωσης, αλλά ουσιαστικής ενημέρωσης. Απαιτείται επαρκώς καταρτισμένο προσωπικό, το οποίο να μπορέσει να αντιληφθεί την ψυχοσύνθεση του μαθητή και να τον κατευθύνει στον αντίστοιχο κλάδο. Δυστυχώς, τον ρόλο αυτόν αναλαμβάνουν σήμερα αποκλειστικά ιδιωτικοί φορείς με αποτέλεσμα να μην δίνεται η δυνατότητα σε μαθητές που ανήκουν σε οικογένειες χαμηλότερης εισοδηματικής τάξης να ξεφύγουν από παγιωμένες αντιλήψεις των γονέων.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα με τεράστιο φυσικό πλούτο και έχει τη δυνατότητα να προσφέρει θέσεις εργασίας σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τη γεωργία, τη μεταλλουργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και ούτω καθεξής. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως οι εν λόγω εργασίες μπορεί να αποβούν περισσότερο κερδοφόρες από άλλες του τριτογενούς τομέα και να προσφέρουν στον εργαζόμενο καλύτερη ποιότητα ζωής. Φυσικά, ο κάθε κλάδος εργασίας παρουσιάζει δυσκολίες διαφορετικής φύσεως με κόπωση είτε σωματική είτε πνευματική. Δεν είναι απαραίτητο όλοι οι εργαζόμενοι να απασχολούνται σε επιχειρήσεις ή πολυεθνικές εταιρείες, αφού υπάρχουν ευκαιρίες επιτυχούς επαγγελματικής ανέλιξης στον κλάδο του τουρισμού, στην παραγωγή τοπικών προϊόντων ή σε διάφορα τεχνικά επαγγέλματα που σχετίζονται με επισκευές ή επιδιορθώσεις.
Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι άνθρωποι θα έπρεπε να χαρακτηρίζονται από το ποιόν του χαρακτήρα τους και όχι βάσει της επαγγελματικής τους επιλογής. Μια υγιής κοινωνία χρειάζεται ευτυχισμένους πολίτες και η ευτυχία είναι άμεσα συνυφασμένη με την επαγγελματική ικανοποίηση. Αναντίλεκτα, η Ελλάδα μέχρι σήμερα κατέχει εξαιρετικά πανεπιστήμια και δίνει ευκαιρίες για μια καλή επιστημονική σταδιοδρομία. Παράλληλα, όμως, οφείλει να δώσει περιθώριο εξέλιξης και σε άτομα με κλίσεις σε τεχνικά επαγγέλματα. Έτσι, ενδεχομένως να ξεφύγουμε από τη σύγχρονη ακραία μορφή αστικοποίησης και να μπορέσουμε να αναπτύξουμε τον τόπο μας εκμεταλλευόμενοι τους άφθονους πόρους που μας προσφέρει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- H Ελλάδα πρώτη στην Ευρώπη σε ποσοστό φοιτητών και τελευταία σε ποσοστό αποφοίτων, gnomipoliton.com, διαθέσιμο εδώ
- Ελλάδα, ρεκόρ φοιτητών στην Ε.Ε., kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
