Του Παναγιώτη Χριστοδούλου,
Με την νέα κυβέρνηση Biden να εισέρχεται μόλις στον δεύτερο μήνα της στην εξουσία, ύστερα από την προεδρική ορκωμοσία της 20ης Ιανουαρίου, έχουν ήδη φανεί τα πρώτα δείγματα της κατεύθυνσης, που προβλέπεται να ακολουθήσει την επόμενη τετραετία. Άλλωστε, η ουσία της προεκλογικής καμπάνιας του 46ου Προέδρου είχε ένα και μόνο κεντρικό μήνυμα: την αλλαγή πλεύσης και την αποτίναξη του «τραμπισμού».
Και πράγματι, ο 78χρονος Πρόεδρος έκανε την πλέον δυναμική αρχή, υπογράφοντας έναν αριθμό-ρεκόρ από εκτελεστικά διατάγματα, ήδη από τις πρώτες του ημέρες στο αξίωμα. Όπως είχε υποσχεθεί, επανέφερε άμεσα τις Η.Π.Α. τόσο στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όσο και στη Συνθήκη για το Κλίμα, γνωστή ως Paris Climate Agreement. Ανέστειλε την άδεια από έναν πολύκροτο -και δυνητικά καταστροφικό για το περιβάλλον- αγωγό πετρελαίου και «πάγωσε» νέες συμφωνίες για εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, ανακηρύσσοντας, μάλιστα, την κλιματική αλλαγή ως ύψιστη προτεραιότητα της εθνικής και εξωτερικής πολιτικής.
Ταυτόχρονα, όσον αφορά στη μεταναστευτική πολιτική, όχι μόνο έφερε άμεσες τροποποιήσεις στις διαδικασίες ελέγχου, ταυτοποίησης ή απέλασης των (παράνομων) μεταναστών, αλλά κατήργησε, επιπλέον, το περίφημο Muslim Travel Ban του προκατόχου του, το οποίο δεν επέτρεπε την είσοδο στη χώρα για πολίτες ενός μεγάλου αριθμού ασιατικών και αφρικανικών χωρών. Η πιο ηχηρή, όμως, διαταγή του Biden αφορά τον τερματισμό του μεγαλεπήβολου συνοριακού τείχους ανάμεσα στις Η.Π.Α. και το Μεξικό, το οποίο είχε αποτελέσει κεντρικό μήνυμα στην προεκλογική καμπάνια του Trump το 2016.
Παράλληλα, ήρε την απαγόρευση εισόδου στον αμερικανικό στρατό για διεμφυλικά άτομα και έδωσε έμφαση στην ενίσχυση της αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού, καθιστώντας υποχρεωτική τη χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους και διατάσσοντας την επιτάχυνση και βελτιστοποίηση της εθνικής εκστρατείας εμβολιασμού. Υπό το σλόγκαν “100 million shots in 100 days”, υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι θα επιδιώξει να έχουν εμβολιαστεί μέχρι και τον Μάιο περισσότερα από 100 εκατομμύρια Αμερικανοί. Μέσα από αυτόν τον καταιγισμό αποφάσεων και εντολών, ο νέος Πρόεδρος έδειξε ήδη ένα ελπιδοφόρο πρόσωπο, δεδομένου, άλλωστε, ότι ανέλαβε την εξουσία μεσούσης μίας ιδιαίτερα κρίσιμης περιόδου, κατά την οποία οι θάνατοι από την ασθένεια του κορωνοϊού στις Η.Π.Α. αγγίζουν το μισό εκατομμύριο.
Φανερή είναι, με βάση την πολιτική που δείχνει να ακολουθεί, η ζέση του Biden, όχι μόνο να αντιμετωπίσει τα τρέχοντα ζητήματα της χώρας, αλλά να το κάνει με τρόπο που θα τονίζει τη διαφοροποίηση σε σχέση με τον προκάτοχο του, επιδιώκοντας έμμεσα (αλλά και άμεσα) να «σβήσει» γρήγορα το μεγαλύτερο μέρος της κληρονομιάς του Trump. Η πολιτική αυτή συνάδει με τον τόνο που είχε υιοθετήσει, άλλωστε, προεκλογικά, υποσχόμενος ριζικές μεταβολές σε πλήθος τομέων και εισακούγοντας τα αιτήματα των εκατομμυρίων ψηφοφόρων του για καινοτομίες και εκ βάθρου νέες προσεγγίσεις.
Απογοητευτική ίσως να θεωρηθεί, από την άλλη, η τακτική που δείχνει να επιθυμεί να ακολουθήσει ο νέος Πρόεδρος, μη ενδίδοντας στις φωνές αγανάκτησης, σχετικά με θέματα, όπως το υπερδιογκωμένο χρέος των φοιτητικών δανείων, αλλά και με το ζήτημα της αστυνομικής βίας. Πιο συγκεκριμένα, μολονότι είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα κινηθεί προς την κατεύθυνση της παραγραφής ενός μέρους του χρέους για κάθε υπερχρεωμένο απόφοιτο, αρνήθηκε να ενδώσει στο αίτημα Γερουσιαστών του κόμματός του για «συγχώρεση» 50.000 δολαρίων, τη στιγμή που το συνολικό χρέος ξεπερνά τα 1,7 τρισεκατομμύρια και αυξάνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Αντίστοιχα, ο Biden τόνισε, πως δεν επιθυμεί τη μείωση του προϋπολογισμού της αστυνομίας, μην υποστηρίζοντας προφανώς το κίνημα “defund the police”, που είχε επικρατήσει στη χώρα εν μέσω των διαδηλώσεων, το καλοκαίρι του 2020.
Αντίθετα, συσπείρωση ολόκληρου του Δημοκρατικού Κόμματος έχει φέρει η επιθυμία της κυβέρνησης, να περάσει ένα νέο πακέτο χρηματοοικονομικής ενίσχυσης, εισφέροντας 1,9 τρισεκατομμύρια στην αμερικανική οικονομία. Έχοντας κερδίσει την οριακή πλειοψηφία στη Γερουσία, μαζί με την κυριαρχία των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αποτελεί -σύμφωνα με τα όσα φανερώνει η Ελληνοαμερικανίδα κυβερνητική εκπρόσωπος Jen Psaki- ύψιστη προτεραιότητα για τη νέα κυβέρνηση, να περάσει το φιλόδοξο αυτό σχέδιο, παρέχοντας πολύτιμη υποστήριξη σε εκατομμύρια επιχειρήσεις και πολίτες.
Σίγουρα, με την ως τώρα πορεία του νέου Προέδρου, φανερώνεται μια ευρύτερη επιθυμία για την επέλευση ουσιωδών μεταρρυθμίσεων. Προς την κατεύθυνση αυτή συνηγορεί και η εξαγγελία του για αναδιαμόρφωση της ποινικής δικαιοσύνης, αντιμετώπιση του συστηματικού ρατσισμού, αλλά και ενίσχυση των δικαιωμάτων των γυναικών και των μειονοτήτων. Φυσικά, τέτοιου είδους αλλαγές ούτε εύκολες είναι ούτε άμεσα επέρχονται. Συνεπώς, μένει να φανεί αν η κυβέρνηση θα κινηθεί δυναμικά σε βάθος χρόνου με γνώμονα την επίτευξη των θεμελιακών της στόχων ή αν πρόκειται για ένα λαμπρό, αλλά πρόσκαιρο πυροτέχνημα, που θα φωτίσει για λίγο τον σκοτεινό ουρανό της αμερικανικής κοινωνίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Biden and Harris Push $1.9 Trillion Relief Plan and Preview Other Priorities, New York Times, διαθέσιμο εδώ
- All of President Biden’s Key Executive Orders – in one Chart, Marketwatch, διαθέσιμο εδώ
